DossierEen voor u geselecteerdeDarwin-literatuurlijstsamengesteld door Franky Busschehoofd van dienst Studie en Onderzoek• Braeckman (Johan): Darwins moordbekentenis:de ontwikkeling van het denken van CharlesDarwin. Amsterdam, Nieuwezijds, 2008.• Burkhardt (Frederick): Charles Darwin. Cam -bridge, Cambridge University Press, 2008.• Buskes (Chris): Evolutionair denken. Deinvloed van Darwin op ons wereldbeeld.Amsterdam, Nieuwezijds, 2007.• Buskes (Chris); Hovius (Ranne); Vander -massen (Griet): In Darwins woorden. Leven,werk en denken van Charles Darwin.Amsterdam, Nieuwezijds, 2009.• Continenza (Barbara): Darwin. Leven vooreen idee, de evolutietheorie. Diemen, VeenMagazines, 2003.• Cornelis (Gustaaf) en Simoens (Sien): Totwaar gaat de hemel?: hoe wetenschap enmythen ons heelal beschrijven. Antwerpen,Humanistisch Vrijzin nig Vormingswerk, 2004.• Cornelis (Gustaaf) en Simoens (Sien): Had deeerste mens een naam? Een eigenzinnigeinleiding op wat mythen en wetenschap vertellenover het ontstaan van het leven.Brussel, VUBPRESS, 2009.• Cornwell (John): Darwins engel. Een repliekop God als misvatting. Amster dam, NieuwAmsterdam, 2008.• Darwin (Charles): Complete werken onlineop website darwin-online.org.uk• Darwin (Charles): vanaf 12 februari 2009 presenteertUitgeverij Nieuwezijds de websitewww.leesdarwin.<strong>nu</strong> waarop hun vertalingenvan de hoofdwerken van Charles Darwin gratiste downloaden zullen zijn.• Darwin (Charles): Het uitdrukken van emotiesbij mens en dier (gebonden versie).Amsterdam, Nieuwezijds, 1999.• Darwin (Charles): De autobiografie vanCharles Darwin. De oorspronkelijke versie.Amsterdam, Nieuwezijds, 2001.• Darwin (Charles): Over het ontstaan van soorten.Door middel van natuurlijke selectie, of hetbehoud van bevoordeelde rassen in de strijdom het leven. Amsterdam, Nieuwezijds, 2007.• Darwin (Charles): De reis van de Beagle.Amsterdam, Atlas, 2007.• Darwin (Charles): Het ontstaan van soorten.Door natuurlijke selectie ofwel het bewaardblijven van rassen die in het voordeel zijn inde strijd om het bestaan. Amsterdam,Olympus, 2008.• Darwin (Charles): Het uitdrukken van emotiesbij mens en dier (paperback). Amster -dam, Nieuwezijds, 2009.• Darwin (Charles): Het ontstaan van soorten.Geïllustreerde editie. Amster dam, Atlas, 2009.• Darwin (Charles): De reis van de Beagle.Geïllustreerde editie. Amsterdam, Atlas, 2009.• Dawkins (Richard): De zelfzuchtige genen.Over evolutie, eigenbelang en altruïsme.Amsterdam, Olympus, 2006.• Dawkins (Richard): God als misvatting.Amsterdam, Nieuw Amsterdam, 2006.• Dawkins (Richard): Het verhaal van onze voorouders.Amsterdam, Nieuw Amsterdam, 2007.• Dawkins (Richard): De blinde horlogemaker.Amsterdam, Olympus, 2007.• De Bont (Raf): Darwins kleinkinderen. Deevolutieleer in België 1865-1945. Nijmegen,Vantilt, 2008.• Decleir (Walter)(samenstelling): Aspect envan evolutie. Het Darwinisme in biologie enmaatschappij. Dossier in Mens, 68, juliaugustus-september2008 (tijdschrift, uitgavevan Bio-Mens vzw, www.biomens.eu ).• Decleir (Walter): Waarom creationisme en intelligentdesign niet thuishoren in wetenschap -pelijk onderzoek. Power point voorstelling opwww.natuurwetenschappen.be/educa/summercourse• De Laender (Jan): Het verdriet van Darwin.Over de pijn en de troost van het rationalisme.Leuven, Acco, 2004.• De Loore (C.)(ed.): De spiraal van het leven. Hetontstaan en de evolutie van het leven vanaf degeboorte van het heelal tot <strong>nu</strong>. Brussel,Faculteit Wetenschappen Vrije UniversiteitBrussel, 1984.• Denett (Daniel C.): Darwins gevaarlijke idee.Amsterdam, Olympus, 2006.• Desmond (Adrian) en Moore (James): Darwin.De biografie. Amsterdam, Nieuw Amsterdam,2008.• Draulans (Dirk): Het succes van slechte seks. Hoede evolutietheorie van toepassing is op elk vanons [ja, ook op u]. Antwerpen, Manteau, 2008.• Gontier (Nathalie): De oorsprong en evolutievan leven. Brussel, VUBPRESS, 2004.• Haring (Bas): Kaas en de evolutietheorie.Antwerpen, Houtekiet, 2001.• Keynes (Randall): Darwins dochter.Amsterdam, Olympus, 2007.• Lambert (Dominique) en Reisse (Jacques):Charles Darwin et Georges Lemaître, uneimprobable mais passionante rencontre.Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2008.• Larson (Edward J.): De proeftuin van de evolutie.Amsterdam, Olympus, 2006.• Leirs (Herwig); Nelissen (Mark); Van Damme(Raoul): De 150 ste verjaardag van de evolutietheorie.Het recht van de sterkste theorie.In: Alfabeta, driemaandelijks magazine vande Universiteit Antwerpen, december 2008 -ja<strong>nu</strong>ari - februari 2009, pp. 1-6.• Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuur -wetenschappen (KBIN) en Project Weten -schapscommunicatie & Evolutietheorie(UGent): Tweedaagse zomercursus Evolutiein de klas op 20 en 21 augustus 2008.Presentaties raadpleegbaar op www.natuurwetenschappen.be/educa/summercourse• Lernout (Geert): In den beginne: van Adam &Eva tot intelligent design. Amsterdam, Meu -len hoff, 2007.• Nelissen (Mark): De bril van Darwin. Op zoeknaar de wortels van ons gedrag. Tielt, Lan -noo, 2000.• Nelissen (Mark): Waarom we willen wat wewillen. Tielt, Lannoo, 2004.• Nelissen (Mark): De brein machine: de biologischewortels van emoties en gevoelens.Een darwinistische kijk. Tielt, Lannoo, 2008.• Quammen (David): De aarzelende Darwin.Amsterdam, Olympus, 2007.• Tallon (Irena) (e.a.) (ed.): Evolutie vandaag.Hoe de dingen ontstaan en waarom ze veranderen.Brussel, VUBPRESS, 2005.• Vandermassen (Griet): Darwin voor dames.Over feminisme en evolutietheorie. Amster -dam: Nieuwezijds, 2005.• Verplaetse (Jan): Het morele brein. Eengeschiedenis over de plaats van de moraal inonze hersenen. Antwerpen, Garant, 2006.• Verplaetse (Jan): Het morele instinct. Over denatuurlijke oorsprong van onze moraal.Amsterdam, Nieuwezijds, 2008.• www.darwin200.org Informatie betreffendeviering van 200 jaar Darwin door diverseorganisaties in Groot-Brittannië.34 MAART-APRIL 2009
OPINIESTUK60 jaar morele dupliciteit(oftewel: het mensenrechtenbeleidvan de bange blanke man)ActualiteitGraag begonnen we deze tekstmet de traditionele definitie vanhet woord ‘asiel’, dat in hetGrieks oorspronkelijk heiligdom of toevluchtsoordbetekende. In het oudeGriekenland betrof het een tempel ofaltaar waar vluchtelingen onderbescherming van een godheid stondenen niet onder dwang mochten wordenweggehaald. Best wel een schril contrastmet de beelden van asielzoekersdie we de laatste tijd op onze nieuwsdragerste zien krijgen, van mensen inkranen, universiteitsgebouwen, kerken,ga zo maar door. Allen zeer verscheidenvan afkomst doch allemaal opzoek naar een plaats waar ze toch minstenseven kunnen schuilen.Mensen die overigens vaak op devlucht zijn voor iets, van politieke vervolging,van religieuze discriminatie,van mensonterende armoede, intolerantietout court. Mensen die in hunland van herkomst gebombardeerdwerden met beelden van een welvarendetoekomst in het ‘VerlichteWesten’. Burgers vaak van landen diedoor de westerse beleidsvoerders opde vingers getikt worden voor demanier waarop ze hun eigen onderdanenbehandelen, beleidsvoerders diezich hierna als morele beschermengelentrots op de borst kunnen kloppen.Mensen die bij aankomst ontdekkendat het mooie verhaal dat hen voorgespiegeldwerd niet altijd overeenkomtmet de (zeker deze winter) koude realiteitvan de schande die modernemigratie vaak is.Niet dat ze geen rechten hebben overigens.Terwijl u dit leest, vieren weimmers zestig jaar UniverseleVerklaring van de Rechten van de Mens(UVRM), een schitterend document datde wereld ongetwijfeld ingrijpendheeft veranderd en dat van individuelerechten voor eenieder minstens eenhaalbare doelstelling heeft gemaakt, ofdit althans toch in theorie. En over asielzegt het ook wat, met name in zijn artikel14 dat als volgt luidt: “Eeniederheeft het recht in andere landen asielte vragen en te genieten tegen vervolging.”Andere verdragen die daaropvolgden, zoals het Vluchtelingen -verdrag van 1951, hebben dit recht opasiel niet als zodanig bekrachtigd, maarbeschermen vluchtelingen die het risicolopen op vervolging wel tegenterugzending naar hun land vanafkomst (het fameuze ‘non-refoulement’-principe).Ook kennen ze (legale)vluchtelingen een heleboel rechtentoe die hen op gelijke voet zoudenmoeten plaatsen met de eigen burgersvan hun gastland (recht op toegang totde arbeidsmarkt, sociale zekerheid,huisvesting… ).Doch in de term ‘legaal’ zit een angelverborgen. Want, maar al te graag grijpenwe de juridische verblijfssituatievan een asielzoeker aan om hem teregistreren, op te sluiten en (desnoodsgewelddadig) te repatriëren. En datbrengt ons meteen terug bij het uitgangspuntvan ons verhaal: de universelemensenrechten. Want, zo luidt deredenering van onze westers migratierecht,als een vluchteling een economischeasielzoeker wordt, als hij of zij‘illegaal’ in ons land verblijft, dan geldende vluchtelingenconventies niet.Dan nemen we vingerafdrukken, sluitenwe hem desnoods 18 maandenlang op in een gesloten instelling(variërend van gevangenis ‘light’ totstrafkamp zoals Woomera, dat ondertussengesloten werd na onlusten enzware publieke druk) en deporteren wehem, in uiterste nood met boeien eneen kussen voor de mond, terug naarelders.Dit terwijl de beleidsmakers die dezemaatregelen doorvoeren tezelfdertijdde universaliteit van mensenrechten-in de meest extreme gevallen ma<strong>nu</strong>militari- wensen te exporteren va<strong>nu</strong>ithet Westen naar alle andere strekenvan de wereld. Op zijn minst een beetjedubbelzinnig als je weet dat minderjarigenhier langer opgesloten wordenvoor illegale migratie dan diefstal. Ofals je kijkt in welke omstandighedensommigen van hen moeten zien teoverleven als ze het geluk hebben aandergelijke situaties te ontsnappen.Als overtuigd humanist, als sterk voorstandervan mensenrechten, tekst enachterliggende gedachte, en als waaruniveralist ben ik dan ook bedroefd datwe de 60 ste verjaardag van het UVRMmoeten vieren voor de buis waar beeldenvan hongerstakingen, bezettingenen protest van deze groep van mensenschering en inslag zijn. Samen kunnenwe hier iets aan doen. Als we ze nietallemaal een plek in onze samenlevingkunnen geven, wat voor zich spreekt,dan kunnen we ze toch nog op zijnminst tijdens hun verblijf menswaardigopvangen, met respect voor hun elementairerechten. De kinderen niet langerin gesloten centra steken. De toegangtot elementaire basisbehoeftenvoor hen vergemakkelijken. Hen metwaardigheid en enkel waar écht nodiggedwongen (!) repatriëren. Een echt enwaarachtig engagement aangaan omde situatie in hun land van herkomstzodanig te verbeteren dat ze hier geengeluk meer moeten komen zoeken.Zo’n beslissingen vergen misschienmaar vijf mi<strong>nu</strong>ten politieke moed,maar bovenal, een beter besef vanmorele eerlijkheid.Sonja Eggerickxvoorzitter Unie Vrijzinnige VerenigingenMAART-APRIL 2009 35