ADVERTENTIE Op 31 maart <strong>2016</strong> gaat het Schoolleidersregister <strong>VO</strong> van start. Een kwaliteitsregister voor en door schoolleiders in het voortgezet onderwijs waarmee zij laten zien: dat zij trots zijn op hun beroep, dat zij zich continu professioneel ontwikkelen, en dat zij gezamenlijk en individueel werken aan de kwaliteit van het beroep van schoolleider. Meer weten en aanmelden? Kijk op www.schoolleidersregistervo.nl
SOCIALE VEILIGHEID KWALIFICATIE, SOCIALISATIE EN PERSOONS<strong>VO</strong>RMING Hoogleraar en onderwijspedagoog Gert Biesta onderscheidt in zijn boek Goed onderwijs en de cultuur van het meten (Biesta, 2012) drie samenhangende functies en doeldomeinen van het onderwijs: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. In het domein van de kwalificatie gaat het om de rol die het onderwijs speelt in het verwerven van kennis, vaardigheden en houdingen die kinderen en jongeren kwalificeren om iets te doen. Het kan daarbij specifiek gaan om de kwalificatie voor een beroep, of meer algemeen, gekwalificeerd raken om in een complexe, multiculturele samen leving te kunnen leven. Naast kwalificatie is onderwijs ook altijd een proces van socialisatie. Hierbij gaat het om de wijze waarop kinderen en jongeren door het onderwijs deel worden van tradities en praktijken. Ook dit kan specifiek zijn, zoals socialisatie in een bepaalde beroepspraktijk, of meer algemeen, zoals socialisatie in de cultuur van de democratie. Naast kwalificatie en socialisatie werkt onderwijs ook altijd in op de persoon, dat wil zeggen, op menselijke individualiteit en subjectiviteit – een dimensie die Biesta aanduidt als persoonsvorming of subjectivering. ‘Jongens, hier gaan we voor. Het vereist deskundigheidsbevordering: leraren zijn geen hulpverleners. Je kunt signaleren, haal de ouders erbij en zoek hulpverlening. Ga niet zelf zitten rommelen, weet waar je grenzen liggen.” In beeld “Op het moment dat je als school zorgen hebt, moet je er iets mee doen,” benadrukt Persoon. “Zoek Veilig Thuis op, vraag om advies. Geef de naam van het kind door, want het is heel belangrijk dat je info met elkaar kunt delen. Misschien is het probleem wel groter dan je denkt. Hoe eerder je in dit proces iets kunt doen, hoe groter de kans dat het niet verder escaleert. Onze inspanning moet zich richten op het beginstadium, want ouders worstelen er zelf ook mee, er kan heel diverse problematiek achter zitten en er is vaak veel onmacht.” ‘Als je de gemeenschap uit elkaar laat vallen, krijg je allemaal tegenstellingen en kom je niet verder’ Bert-Jan Kollmer, bestuurder van stichting O<strong>VO</strong> in Gorinchem, is ook lid van de koplopergroep onderwijsbestuurders. “Ik schrok enorm van de aantallen kinderen die worden mishandeld. Twintig procent daarvan komt niet in beeld, en in Gorinchem is het meldingspercentage vanuit het onderwijs nog veel lager dan in de rest van het land. Ik heb mijn medebestuurders in zowel basisals voortgezet onderwijs gezegd: ik heb jullie hulp nodig om hier iets mee te doen. Ik ben bij onze scholen te rade gegaan: hoe komt het dat wij zo slecht melden? Eén conclusie is: wij hebben nog veel te leren, er is scholing nodig. Hoe ga je om met de meldcode kindermishandeling, wat is je taak en rol? Ten tweede betekent een officiële melding bij Veilig Thuis dat wij ook verplicht zijn dit bij de ouders te melden. Dat is niet iets waar mijn onderwijsmensen op zitten te wachten. Ouders hebben wij op alle manieren nodig om die kinderen bij de les te houden. De oplossing die we hebben gevonden is dat we contact opnemen met Veilig Thuis voor advies, waardoor het kind wel in beeld komt en er vaak toch iets gedaan kan worden, in samenwerking met andere organisaties. Tegelijkertijd houden wij onze relatie met de ouders goed.” ‘We hebben het hier niet over een klein probleem: elke docent heeft hiermee te maken’ Taboesfeer Zowel Persoon als Kollmer zoekt heel actief de verbinding met de gemeente en andere regionale partijen, om kindermishandeling op de agenda te krijgen en te houden. Kollmer: “Het onderwerp moet uit de taboe sfeer worden gehaald. Hiervoor heb ik contact gelegd met de wethouder die jeugdzorg in haar portefeuille heeft, om haar ertoe aan te zetten partijen bij elkaar te brengen. De regie kan niet bij een schoolbestuur liggen, want er zijn zoveel organisaties bij betrokken: leerplicht ambtenaren, huisartsen, wijkteams, jeugdteams. We moeten elkaar leren kennen en samen tot een betere afstemming komen, in het belang van de kinderen.” <strong>VO</strong>-<strong>magazine</strong> 5 / April <strong>2016</strong> 35