HANDVERKSPEDAGOGIKK - Maihaugen

derimot er avklara enkel i låvane. Det gjeld både beresystemet, dimensjonaneog materialvalet. På dette punktet er bygardane nærast rotete og lite avklara.Det er noko som går att i mangt, men likevel ikkje over alt. Byhandverka synerstor merksemd mot ytste synlege lag. Bygdehandverka kan vera røffe på yta,men syner stor innsikt i materialkvalitet og konstruktiv logikk.Læreplanane fangar ikkje opp kunnskapen i tilstrekkeleg gradSomme slags handverksprodukt har synt seg som framståande og interessantesett frå andre land si side. Somme slags handverk vil vi innan landet gjernepeike på som viktige for oss. Vi har ein særeigen byggjeskikk, og denne var det”snikkarane” og ”timmermennene” på bygdene som stod for. Både når detgjeld stover, stabbur, skjåar, bryggjer, naust, løer og låvar, står dentradisjonsborne byggjeskikken for høge kvalitetar og til dels for avanserteteknikkar og prinsipp. Det er bygdesnikkarane som står for denne tradisjonenog dei har bore han uavhengig av den formelle opplæringa.Lafting og stavreising er dei to sentrale teknikkane i byggjeskikken vår.Framleis er det slik at dei som skal lære tømring her i landet ikkje blir lært opp idesse. Det paradoksale er at vi internasjonal samanheng pyntar oss med stav oglaft, samstundes som motstanden mot opplæring i stavreising og lafting er såstor i hovudstaden. Så vel Kyrkje og Undervisningsdepartementet somopplæringsrådet og Noregs Byggmeisterforbund har motarbeidd dei initiativa vihar hatt rundt om i landet når det gjeld å utvikle eigne undervisningstilbod somgjekk på stav og laft jamvel om dette er dei sentrale delane av byggjeskikkenvår. Det store fleirtalet av dei 500.000 verneverdige bygningane i landet vårt erbygd på i stav og/eller laft. Kva er det som er så farleg med at tømrarar i dagskal få lære desse byggjemåtane i ei ordinær yrkesutdanning?Båtbygging er eit anna handverk som har hatt svært mykje å seia for landet vårt.Fiskerinæringa er den gjennom tidene viktigaste eksportnæringa. Dentradisjonelle båtbygginga har levd sitt frie liv utan nokor form for offentlegdeltaking i opplæringa. Skipstømring knytt til verftsindustrien i byane haddedefinerte fag, men båtbygginga gjekk for seg på bygdene. Fagbrev sombåtbyggjar vart innført i 1981. Då var det nær på slutt med å byggje trebåtar.Dei byggjetekniske prinsippa og den formforståinga som ligg til grunn for båtogjektetradisjonen er til dels svært avansert. Så snart som handverkslovenevart oppheva (i 1839) flytta ein del av verftsindustrien ut på bygdene og tok oppi seg ein del av prinsippa frå klinkbygginga. Sidan då har vi også hatt ein fritradisjon for skipstømring. Den kravellbygde delen av den norske fiskeflåten14