Televizyon Kuruluşlarında Halkla İlişkiler Uygulamaları - Rtük

Bu dört gruba ek olarak eğlenme ve dinlenme unsurlarının da göz ardı
edilmemesi gerekir. Bu konuda çalışma yapan ve gereksinimlerden yola çıkan
Rosengren’in kullanımlar ve doyumlar araştırmaları için geliştirdiği model şöyledir:
1
Temel
Gereksinimler
Şekil 2.1: Kullanımlar ve Doyumlar Paradigması
Kaynak: K.E. Rosengren, 1974, s.271, aktaran D. McQuail ve S. Windahl, 1997, s.156.
“Bireylerin gereksinimleri Rosengren’in modelinin başlangıç noktasını
oluşturmaktadır. Bu gereksinimlerin eyleme dönüşebilmesi için bunların sorun
olarak algılanmaları gerekir. Ayrıca modele göre birtakım çözümlemeler de
algılanmalıdır. Modelde, üzerinde durulan bir diğer önemli faktör de gereksinimlerin
karşılanmasında toplumsal yapı ile bireysel özelliklerin biçimlendirici bir rol
üstlendiğidir. Sorunların algılanması ve olası çözümler, kitle iletişim araçlarını ve
diğer davranış biçimlerini kullanmak üzere dürtülerin oluşmasına yol açar. Sonuçta,
başlangıçta var olan gereksinimler tatmin edilir ya da edilemez.” 78
Kullanımlar ve doyumlar araştırmalarında bireylerin ihtiyaçları, temel analiz
birimi olarak görülmüştür. Kanallar ve programlar arasındaki seçme olanaklarının
artmasıyla birlikte, dışarıdan gelen uyarılara sadece tepki veren pasif izleyiciler,
yerlerini gereksinimlerini göz önünde bulundurarak bu uyarılar arasından seçim
yapan aktif izleyicilere bırakmıştır. Bu durumda Aktif İzleyici Yaklaşımı’nın
Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı’yla esas anlamını kazandığını söylemek
mümkündür.
4
Algılanan
Sorunlar
5
Algılanan
Çözümler
78 D. McQuail ve S. Windahl, 1997, s.157.
3 (11)
Medya Yapısını da İçeren Toplum
6
Motivler
38
7
Medya
Davranışı
8
Diğer
Davranışlar
2 (10)
Bireysel Karakteristikler,
Psikolojik Yapı, Sosyal Konumlar ve Yaşam Tarihi
9
Doyumlar
ya da
Doyumsuzluklar