Televizyon Kuruluşlarında Halkla İlişkiler Uygulamaları - Rtük

Yukarıda bahsettiğimiz ölçümlerde kullanılan peoplemeter, “günümüzün çok
kanallı televizyon ortamında, sağlıklı izleyici ölçümünü mümkün kılan tek sistem
olarak kabul görmekte ve birçok ülkede kullanılmaktadır.” 141 Bu ölçümlerle bir
bütünü temsilen seçilen sınırlı sayıdaki izleyicinin izleme davranışlarından hareketle
söz konusu bütünün izleme davranışlarına ilişkin bir çıkarımda bulunulmaya
çalışılmaktadır.
“Peoplemeter sistemiyle elde edilen sonuçlar reklam verenler tarafından
izlenme miktarı olarak algılanmasına rağmen bazı kişiler bu sisteme farklı eleştiriler
getirmektedir. Televizyon izleyici ölçümlerine yapılan en önemli eleştiriler, bu
sayıların, izleyicilerin duygu ve düşüncelerini belirlemekten uzak olduğudur.” 142
Televizyon izleyici ölçümleri bu açıdan bakıldığında ekran karşısında
izleyicilerin deneyimlerini yansıtmamaktadır. Bu görüşe göre izleyicinin öfkelenerek
seyrettiği bir program, yayıncısına reyting yoluyla “beğeni” olarak yansımaktadır.
Bireylerin sosyal, siyasal, etnik ve kültürel kimliklerinin göz ardı edilmesi de bu
yapıdaki bir diğer sorundur. “Çaplı’nın ‘Medya ve Etik’ isimli kitabında belirttiği
üzere, izleyici ölçümlemelerinden elde edilen tablo ya da bir başka deyişle izleyici
haritası işlerini gördüğü sürece, endüstri bir başka gerçekçi yöntem arama zahmetine
girmeyecektir.” 143 Peoplemeter ile gerçekleştirilen ölçümlemeler yardımıyla
televizyon kanalları, yayın içeriklerini seyircilerin “beğeni”leri doğrultusunda
yönlendirmekte, reklam verenler ve medya planlama şirketleri de ürün veya
hizmetlerinin tanıtımlarını en verimli şekilde nasıl kullanabilecekleri hususunda bir
fikir sahibi olmaktadırlar.
Günümüzde televizyonun çok sık kullanılan bir kitle iletişim aracı olması,
televizyonun günün herhangi bir vaktinde açık olabilme olasılığını da beraberinde
getirmektedir. Bu da televizyon izlemesek bile televizyonun açık olduğu bir ortamda
sıkça bulunabileceğimiz anlamına gelmektedir. Yani izleyici ölçerler aslında
program izleyenleri değil, program sırasında odada bulunup gerekli düğmeye basan
141 Meral Terem, “Televizyon İzleme Araştırmaları”, Radyo-Televizyon Yayınları Kamuoyu
Araştırmaları Platformu–2006, aktaran Ceyda Günalp, Kamu ve Özel Televizyon Yayıncılığında
İzleyici Araştırmaları ve Ratingin Rolü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2007, s.123.
142 C. Günalp, 2007, s.122.
143 B. Çaplı, 2002, aktaran C. Günalp, 2007, s.122.
61