Hazar World - Sayı: 25 - Aralık 2014

TÜRKİYE- ERMENİSTAN / TURKEY - ARMENIA
kalkmasıyla ilgili herhangi bir adım atılmadan
sınırların açılmasının Ermenistan’ı daha
da cesaretlendireceği gerçeğini unutmamak
gerekir. Bu noktada hem Türkiye-Ermenistan
ilişkilerinin 90’lı yıllardan bu yana gelişimini
hem de bundan sonraki ikili ilişkilerin bölgesel
jeopolitik dinamikler yönünden perspektifini
incelemekte fayda var. Netice itibariyle bu
sınırlar Türkiye tarafından göz ardı edilemeyecek
nedenlerle kapatılmıştı.
Osmanlı Ermenile¬rinin 1915 yılında katledildiği
iddiasının uluslararası alanda sözde
“soykırım” olarak tanınmasına yönelik
1965’ten bu yana Ermeni Diasporası tarafından
yürütülen girişimler, bu tür bir tanınmanın
Ermenistan’ın toprak talep edebileceğine
yönelik varsayımlar sebebiyle Türkiye tarafından
ciddi bir dirençle karşılandı. Bunun
sonucu olarak, 1991 yılında bağımsız
Ermenistan’ı ilk tanıyan ülke olmasının
ardından Türkiye, diplomatik ilişkilerin başlaması
için ortak sınırlarının Ermenistan
tarafından tanınmasını istedi. Ancak Ermeni
liderler, bu hususta “gereksiz” bir beyan olarak
niteledikleri tanımayı reddetti ve diplomatik
ilişkilerin kurulmasında böyle bir
ortak tanımanın zaten yer aldığını iddia etti.
Yoğun olarak Azerbaycanlılardan oluşan
nüfusa sahip Azerbaycan’ın Kelbecer bölgesinin
1993 yılının Nisan ayında Ermeni kuvvetleri
tarafından işgal edilmesine haklı bir tepki
olarak Türkiye, 1993 yılında Ermenistan sınırını
kapattı. Bir insanlık dramı olarak bu
işgal, Dağlık Karabağ dışında kalan
Azerbaycan topraklarında Ermeniler tarafından
gerçekleştirilen ilk büyük çaplı işgal ve
etnik temizlik hareketi ancak ne yazık ki
02
Türkiye Dışişleri Eski
Bakanı Ahmet
Davutoğlu, Ermenistan
Dışişleri Bakanı Edvard
Nalbandyan, ABD
Dışişleri Eski Bakanı
Hillary Clinton, Rusya
Dışişleri Bakanı Sergey
Levrov, Fransa Dışişleri
Eski Bakanı Bernard
Kouchner, Slovenya
Dışişleri Eski Bakanı
Samuel Zbogar ve AB
Dış Politika Eski Şefi
Javier Solana Türkiye-
Ermenistan arasındaki
ilişkilerin
normalleştirilmesine
dair protokolün imza
töreninde.
02
Former Minister of
Foreign Affairs of Turkey
Ahmet Davutoğlu,
Minister of Foreign
Affairs of Armenia
Edward Nalbandyan,
Former Secretary of
State Hillary Clinton,
Minister of Foreign
Affairs of Russia Sergey
Lavrov, Former Minister
of Foreign Affairs of
France Bernard
Kouchner, Former
Minister of Foreign
Affairs of Slovenia
Samuel Zbogar, and
Former European Union
(EU) Foreign Policy
Chief Javier Solana
attended the signing
ceremony for the
Protocol on the
Normalization of
Relations Between
Turkey and Armenia.
by Turkey due to non-negligible reasons.
Since 1965, Armenian Diaspora is intensively
trying to make its claim about the murder of
Ottoman Armenians in 1915 be recognized in
the international community as so-called
“genocide”. Turkey persistently resisted to
these efforts because such recognition may
contribute to the assumptions that Armenia
would stick on its territorial claims. As a
result, Turkey was the first country to recognize
independent Armenia in 1991, and it
demanded Armenia to recognize the common
borders in order to start diplomatic relations.
But Armenian leaders rejected the recognition
which they regarded as an “unnecessary”
declaration, and indicated that such a
common recognition already existed to establish
diplomatic relations.
As a righteous reaction to Armenian forces’
occupation of Azerbaijan’s Kalbajar region
which is densely populated by Azerbaijani
people in April 1993; Turkey closed its
Armenian border in 1993. As a human tragedy,
this occupation was the first but unfortunately
not the last large-scale occupation and
ethnic cleansing movement of Armenians in
Azerbaijani territories outside the Nagorno
Karabakh. In the same year, Fuzuli, Cebrail,
Kubatlı and Zengilan regions in the south of
Nagorno Karabakh, and some parts of
Agdam in the east were occupied. Thus,
there are two different aspects of the reasons
behind the failure of establishing diplomatic
relations the closure of borders between
Turkey and Armenia. The first one stems
from the negative experiences in the history
of Turkey-Armenia relations, and the second
02
26 ARALIK 2014 SAYI 25 - DECEMBER 2014 ISSUE 25