MATRAKÇI NASell - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
MATRAKÇI NASell - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
MATRAKÇI NASell - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V- NAS -CU-FUN ESERLERININ KENDI ŞAHSIYET! VE DÜŞÜNCELERI<br />
İLE ILGILI KAYITLARI<br />
Nasüh'un değişik konulardaki eserleri hakk ında yukar ıda yaptığımız<br />
bu açıklamalardan sonra, şimdi de onun eserlerinden edinilen bilgilere göre,<br />
şahsiyeti üzerinde durmak istiyoruz. Böylece bir taraftan onun kimli ği biraz<br />
daha ayd ınlı& ç ıkmış olacak, di ğer taraftan bu de ğişik konulardaki eserlerde<br />
görülen üslup benzerli ği, hatta ayniyeti bir defa daha ortaya konmu ş<br />
olacakt ır. Böyle hareket etmenin, şüphesiz, büyük faydalar ı olacakt ır. Zira<br />
bilindiği üzere Prof. Gabriel, bir taraftan B. M. Tahir'in' "divan- ı hümâyün<br />
kaleminin o zamanki te şkilâtına göre, müstandemininden bir k ısmına<br />
Matrakç ı denildiği mervidir" şeklindeki bir kayd ına dayanarak "El-Matr<br />
aki" tabirinin, Nasuh'un da üyesi bulundu ğu divan kâtiplerinin hepsinin<br />
ta şıdığı bir iınvan oldu ğunu ileri sürmü ş ; diğer taraftan da B. M. Tahir'in<br />
eserinin tarihçiler bölümünde "Nasuh Efendi Matrakç ı (Çepnüvis)" ba ş -<br />
lığı ile tarihe ait eserleri hakk ında bilgi verdi ğ Nasüh ile eserinin matemetikçiler<br />
bölümünde "Nasüh b. Abdullah (Nasuh el-Silâhi el- şehir bi-<br />
Matraki), Matrakç ı Nasüh" ba şlığı alt ında matematik'e ait eserleri hakkında<br />
bilgi verdiği aynı şWısi_yetin, ayrı kişiler oldu ğuna kani olarak B.M.<br />
Tahir'in, "Takvimi" ad ı ile de an ılan astronom, hekim ve şair Nasüh<br />
b. Karagöz b. Abdullah ile Nasüh el-Silâhi'yi birbirine kar ıştırdığı<br />
zannında oldu ğunu ileri sürmü ştü'. ( 44).<br />
Ilkin şunu belirtelim ki Nasüh'a verilen Matrakç ı (Matraki) lakab ı,<br />
onun, matrak oyunundaki meharetinden ve bu konuda kendisinin icad ı olan<br />
oyunlar bulunmas ından ötürüdür. Ünlü devlet adam ı ve tarihçi Celâl-zade<br />
Mustafa'mn aynen nakletmi ş olduğumuz onun hakk ındaki sözleri, bu<br />
hususu doğruladığı gibi, zaten B. M. Tahir de, Prof. Gabriel'in üzerinde<br />
durduğu rivayeti bildirmeden önce kesin bir ifade ile "Matrakç ı tabiri, Matrak<br />
oyunundaki mehaşetindendir" ( 45) demi ştir. Bu hususun, böylece belirtilmesinden<br />
sonra yap ılacak i ş, Nasüh'un künyesini tam olarak tespit<br />
etmektir. Ara şt ırmamız ın bundan önceki, kısmında aç ıkladığımız üzere,<br />
Nasûh'un ilk telifi olarak 923/1517 y ılında Yavuz Selim ad ına yaz-<br />
[44] Bak. Pr o f.A.G a ri e 1, Les Etapes d'une Campagne dans les duex
Change language