Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DOSYA: YEREL YÖNETİMLER<br />
MAKALE • SÖYLEŞİ • GÖRÜŞ<br />
Sekizinci plandan farklı<br />
olarak, dokuzuncu<br />
ve onuncu planda<br />
“İstanbul’un uluslararası<br />
finans merkezi” olması<br />
hedeflenmiş ve böylece<br />
finans fonksiyonu ticaret,<br />
turizm, kültür ve sanat<br />
fonksiyonlarının önüne<br />
geçmiştir.<br />
Genel Değerlendirme<br />
Kalkınma planlarına bir bütün olarak bakıldığında,<br />
birinci planda İstanbul’a dair somut<br />
hedeflere yer verilmediği; ikinci ve dördüncü<br />
planda ulaşım konusuna eğilindiği; üçüncü<br />
planda şehrin Ankara ve İzmir ile birlikte<br />
değerlendirildiği; beşinci planda altbölge<br />
merkezlerinin tanımlanmasına odaklanıldığı;<br />
altıncı planda yazma eserlerin korunmasına,<br />
sermaye ve altın piyasasının geliştirilmesine<br />
öncelik verildiği görülmektedir.<br />
Yedinci plandan önce hazırlananlarda<br />
İstanbul’un tarihî ve coğrafî dinamiklerinden<br />
kaynaklanan küresel rol-misyon<br />
üstlenme potansiyeline dair bütünlüklü<br />
bir yaklaşım sergilendiği söylenemez. Bu<br />
durumun, şehrin etüt edilmesi, anlaşılması,<br />
anlamlandırılması ve yönlendirilmesi<br />
sürecine de yansıdığı ileri sürülebilir.<br />
Dolayısıyla, İstanbul’un sorunlarının çözümüne<br />
ve geleceğine dair hedeflerin yerelbölgesel<br />
veya ulusal ölçeği aşamayan bir<br />
yaklaşımla ele alındığı, parçalı ve noktasal<br />
çözümler üzerinde durulduğu ifade edilebilir.<br />
İstanbul’a küresel olmasa bile uluslararası<br />
düzeyde bir rol veya misyon kazandırmaya<br />
yönelik bir yaklaşım, ilk defa yedinci<br />
planda sergilenmiştir. Bu planda yer alan<br />
“İstanbul’un, uluslararası düzeyde bir<br />
metropol hâline getirilmesi” hedefi, hangi<br />
konuda “uluslararası düzeyde bir metropol”<br />
olunacağına açıklık getirmemekle birlikte,<br />
bir iddiayı ortaya koyması açısından<br />
önemlidir.<br />
Yedinci planda tanımlanan hedef, sekizinci<br />
planda daha somut bir görünüme kavuşturulmuştur.<br />
İstanbul için “ticaret, finans,<br />
turizm, kültür ve sanat” olmak üzere beş<br />
farklı fonksiyona öncelik verilmiştir.<br />
Sekizinci plandan farklı olarak, dokuzuncu<br />
ve onuncu planda “İstanbul’un uluslararası<br />
finans merkezi” olması hedeflenmiş ve<br />
böylece finans fonksiyonu ticaret, turizm,<br />
kültür ve sanat fonksiyonlarının önüne<br />
geçmiştir.<br />
Kalkınma planlarından son dört tanesi<br />
İstanbul açısından özel önem ifade etmektedir.<br />
Yedinci planda “İstanbul’un, uluslararası<br />
düzeyde bir metropol hâline getirilmesi<br />
ihtiyacının arttığı” belirtilerek bir<br />
teşhis yapılmış; sekizinci plan “İstanbul’un,<br />
ticaret, finans, turizm, kültür ve sanat ağırlıklı<br />
uluslararası bir metropol hâline getirilmesi<br />
çalışmalarına devam edileceği”ni<br />
hükme bağlayarak, şehrin nasıl bir uluslararası<br />
metropol olacağını ayrıntılandırmış;<br />
dokuzuncu ve onuncu planlar ise bazı<br />
fonksiyonları ağırlıklı bir şekilde üstlenmiş<br />
“uluslararası bir metropol” olma<br />
hedefinin de ötesinde “uluslararası finans<br />
merkezi” olma fonksiyonunu tercih etmiştir.<br />
Önceki planlarda herhangi bir konuda<br />
veya kentsel fonksiyonda “merkez” olma<br />
iddiası söz konusu değilken, son iki plan<br />
“finans” gibi yüksek rekabet gücü gerektiren<br />
bir alanda “uluslararası merkez” olma<br />
iddiasını ortaya koymuştur.<br />
Kaynaklar<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/<br />
Kalknma%20Planlar/Attachments/9/<br />
plan1.pdf<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/8/plan2.<br />
pdf, s. 58.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/<br />
Kalknma%20Planlar/Attachments/7/<br />
plan3.pdf<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/6/plan4.<br />
pdf, ss. 296-297.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/5/plan5.<br />
pdf, s. 162.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/4/plan6.<br />
pdf, ss. 322, 345.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/3/plan7.<br />
pdf, ss. 17, 102-104, 185-186.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/2/plan8.<br />
pdf, s. 64.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/1/plan9.<br />
pdf, ss. 71, 81.<br />
Z/Yen (2013), Global Financial Centers<br />
Index, s. 6.<br />
(http://www.longfinance.net/images/<br />
GFCI14_30Sept2013.pdf. 18.02.2014.)<br />
Bozlağan, Recep (2013), İstanbul; Derinlik,<br />
Değişim ve Güç, 2. Baskı, İstanbul:<br />
Hayat Yayınları, ISBN: 978-605-5878-<br />
88-7.<br />
Bozlağan, Recep (2014), “İstanbul’un<br />
Küresel Şehir Endekslerindeki Yeri”, Yeni<br />
Türkiye, Yıl 10, Sayı 56 (Yeni Türkiye<br />
Özel Sayısı), Ocak-Şubat 2014, ISSN:<br />
1300-4174, ss. 780-786.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/<br />
Lists/Yaynlar/Attachments/518/<br />
OnuncuKalk%C4%B1nmaPlan%C4%B1.<br />
pdf, ss. 80-81, 178.<br />
http://www.kalkinma.gov.tr/<br />
Lists/Yaynlar/Attachments/518/<br />
OnuncuKalk%C4%B1nmaPlan%C4%B1.<br />
pdf, ss. 127-150.<br />
86<br />
Mimar ve Mühendis
Change language