Bülten 98 (Mayıs 2012) - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

Eymir Gölü Üzerine Bir “Spekülasyon” DenemesiSeçil Binboğa, Araş. Gör. ODTÜ Mimarlık Bölümü“Spekülasyon”, Türk Dil Kurumu sözlüğünde debelirtildiği gibi, Fransızca spéculation sözcüğünündilimize pek de zorlanmadan eklemlenmiş halidir. 1Spekülatif konuşmak gerekirse; bu sözcüğü kolaylıklaiçselleştirmemizin ve hatta gündelik hayatta sıkçakullanmamızın sebebi, sözcüğün içerdiği eylemiicra etme konusunda gösterdiğimiz üstün başarıylailgilidir. Bu noktada, Eymir Gölü hakkında “kamuoyu”denen mecrada dönen tartışmalara bir göz atmakyeterli olacaktır. Spekülasyonun sözlükte önerilenTürkçe karşılıklarından biri “saptırma”dır. Saptırmalarkonusunda uzmanlaşmış bir yerel yönetim vesaptırmanın motor gücü diye niteleyebileceğimizmedya kanalları –TV, gazete, internet siteleri- yoluyla,Eymir Gölü meselesi bağlamından koparılmış; bağlamındikkate değer çok katmanlı yapısı ise indirgemeci biranlayışa kurban gitmiştir. Bu nedenledir ki, Eymir Gölümeselesi, çok katmanlı bir mekân-politik tartışmanınuzantısı olarak yeniden düşünülmelidir. Böylesi birdüşünce egzersizine yardımcı olabilecek öncü anahtarsözcüklerse şunlardır: “spekülasyon”, “dönüşüm”,“arkiparc 2012”, “Güneypark Projesi”, “rant”, “medya”.“Medyaya Nasıl Direnilir” adlı metninde Ulus Baker,düşünselliğimizi “enformasyon çağı” denen şu illetçağda nasıl yitirdiğimizi ve düşünceler yerine, egemenideolojinin bizler için tasarladığı “kanaatler” yoluylatartışarak asıl “olay”ı nasıl gözden kaçırdığımızı anlatır.Şöyle söyler; bilhassa medyaya yüklenirken:Medya ‘olaylar’ımızı kaybettiriyor bize.Dolayısıyla düşünce yeteneğimizi de... Çünküher düşünce, kendisi de bir “olay” olmakla1 Türk Dil Kurumu’nun resmi internet sitesinde“spekülasyon”, ticaret terminolojisine ait bir isim veFransızca spéculation sözcüğünün Türkçe karşılığı olarak üçanlamda incelenir: “vurgunculuk(ticaret)”, “saptırma”, “kurgu (felsefe)”. Bkz.TDK Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.4f941299ea1954.42660099 (erişim Nisan 22, 2012)birlikte, olaylar üzerine olmak zorundadır.Medya ise bize “bireyleşmiş”, birbirindenkopmuş, yani üzerinde düşünemeyeceğimizolaylar veriyor. Skandalların birbiri ardınasıralanışı, medyanın en esaslı iki tekniğiylesoyut, hayali ve düşüncesiz bir dünya anlayışınıdayatmaktadır. Yani tekrar ve ısrar teknikleri;birincisi gündeme getirilmiş bir olayı bıktırıcı birtekrarla üsteleyerek kafalara işleme yoluykenikincisi, kitle iletişiminin bütün kanallarınımobilize ederek, aynı olayı şurada duygusal,burada politik, bir yerde biçimsel, başka biryerde enformatif biçimlerde, farklı mesajtürleriyle verip duruyor. 2Eymir Gölü, tam da burada tariflendiği biçimde, çeşitlienformasyon araçlarının da desteğiyle tek boyutlu birtartışma nesnesi haline getirilmiştir. Ankara BüyükşehirBelediye Başkanı Melih Gökçek’in 2008’den bu yanayürüttüğü saptırma politikası başarılı bir biçimdeişlemiş; “olay”ın hepimiz için meşru tartışma zeminiortadan kaldırılmıştır. Öncelikle, Eymir’in yalnızcabir parçası olduğu “olay”ın bütününü doğru okumakgerekir. Daha sonra, “olay”ın Eymir Gölü boyutunaaçıklık getirmek içinse, ODTÜ Rektörü ve ODTÜ Şehirve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr.Baykan Günay’ın Ağustos 2011’de yaptıkları basınaçıklaması yeterli olacaktır. 32 Ulus Baker, Birikim Dergisi’nde yayınlanmış bumetninde “olaylar”la düşünme yetimizi yitirdiğimize dikkatçeker. “Enformasyon, pazarlama, haber, reklamcılık,iletişim, kampanya, kamuoyu” gibi sözcüklerin medyatarafından ne gibi saiklerle hayatımıza entegre edildiğini vebütün bu kavramlar arasındaki ilişkiler ağını deşifre eder.“Medyatik olay” ın karşısına “düşünsel olay”ı koyduğumuzzaman somut bir düşünme biçimi ve sağlıklı bir bakış açısıgeliştireceğimizi vurgulayan Baker, bu noktada görsel vedolayısıyla zihinsel yaşantımızı derinden etkileyen medyave imajlar dünyasına büyük bir önem atfeder. Bkz. BirikimDergisi. http://www.birikimdergisi.com/birikim/dergiyazi.aspx?did=1&dsid=65&dyid=1710 (erişim Nisan 22, 2012)38 KENT VE ÜLKE GÜNDEMİ