Bülten 98 (Mayıs 2012) - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

de “sorumluluk”tur. Eymir Gölü, ODTÜ kampusununtasarlanma ve inşa edilme sürecinde duyulan kamusalsorumluluktan bağımsız tartışılamaz. Bu süreçte“çevresel etki” perspektifinden bakarsak; Günay’ında ifade ettiği gibi “hem bir orman yaratılmış hemde Orta Anadolu’nun bozkırındaki endemik yapılarkorunmuştur.” 11 Bütün bu çaba, Ankara’nın “yeşilkuşağı”nın bir parçası olarak tasarlanan ve kentin“çevresel tarih yazımı” çalışmalarına ilham veren ciddibir emek tartışmasını da beraberinde getirir. 12 BuradaGünay’ın, hem bir ODTÜ’lü hem de bahsi geçen inşasürecini icra edenlerden biri olarak vurguladığı birdiğer şey, “kişisel tarih” ve “kentli belleği”dir. Doğalsit olarak belirlenmiş Eymir Gölü ve çevresinin, kentlibelleğinde yalnızca “halka açık/kapalı sayfiye alanı”olarak kodlanması esef vericidir. Alanın çevre-tarihselniteliği ve bu nitelikten rant elde etmeye çalışan vebunu “düzenleme ortaklık payı” adı altında, yasalolmayan gerekçelerle bir tür tehdit haline getirenyerel yönetimin asli niyetlerini tartışmamak; oldukçabüyük bir ahmaklıktır. Bu noktada belirtmek gerekirki; “gayrimenkul sektörünün devleri”nin ve bu devleribir araya getiren “medya devleri”nin farklı ölçek veortamlarda elde ettikleri spekülatif rant, konudan çokda bağımsız değildir.Spekülasyon, Eymir Gölü tartışmasına öyle uygundüşer ki; Gökçek’in belediyenin resmi sitesindenyaptığı “arsa spekülasyonları” uyarısına dikkat çekmekgerekir: “Özellikle gündemde olan Güneykent ve Fuar11 Bkz. http://www.metu.edu.tr/tr/odtu-imar-planiyollar-eymir-golu-ile-ilgili-basin-toplantisi-notlari(erişimNisan 22, 2012)12 ODTÜ projesini, “bozkırın dönüşümünü öngören birmodernleşme projesi” olarak addettiği Ankara’nın inşasınabenzer biçimde ele alan ve yerleşkenin kuruluş öyküsünüanlatan çok katmanlı bir mekan-politik okuma için bkz.Güven Arif Sargın. “Modernleşme Projesinin Bir İmgelemiOlarak Bozkır Deneyimi: ODTÜ Yerleşkesinin ÇevreselTarihine Giriş”, ODTÜ Mimarlık Projeleri – Yarışma Projeleri2000-2008, Edt. Ayşen Savaş, ODTÜ Yayınları, Ankara, sf.21-29.Alanı projeleriyle ilgili inanılmaz iddialar duyuyoruz.Buralarla ilgili emlakçılara itimat etmeyin.” 13 Bu uyarıyıTDK’nın “spekülasyon” için önerdiği bir diğer Türkçekarşılıkla yorumlamak gerekir: “vurgunculuk”. BuradaGökçek’in yaptığı uyarı,“arsa vurguncuları” olaraktanımlanan emlakçılara kanmamamız gerektiği ileilgilidir. Uyarının yapılma nedeni ise, vurguna paydaşolmaya çalışan küçük vurguncuları kovalamaktır.Hırsızlığın ve vurgunculuğun büyüğü küçüğü olurmu diye düşünürken; Bertolt Brecht’in bu kez de “ÜçKuruşluk Opera” adlı oyunundan bazı sözler gelir akla:“Banka soymak nedir ki banka kurmanın yanında?”Esasında bir kumar türünün adı olan “spekülasyon”,ekonomide kullanıldığı anlamıyla da “kumar”lakarıştırılmaya oldukça müsaittir. 14 Bu nedenleTDK, çoğunlukla olumsuz karşılıklar üretmiştir:“saptırma” ve “vurgunculuk”. Bu yazıda, EymirGölü tartışmalarını“spekülasyon” aracılığıyla okumanedenimiz, TDK’yı haklı çıkarmak değil; meseleninağızdan ilk çıktığı andan itibaren yankı bulduğu herölçekte, buradaki anlamlara başat, politik ya da duygusalbir takım yanılsamalar ürettiğini vurgulamaktır. Tüm buyanılsamalar arasında,“olaylar”ımızı unutmuş/yitirmişve gözlerimizin önünde gerçekleşen kentsel tecavüzekarşı örgütlememiz gereken direnişin epey uzağınadüşmüş olabiliriz. Eymir Gölü meselesinde, saptırmacıbir yerel yöneticinin kıymetli bir kent arazisi üzerindevurgunculuk oynaması söz konusudur. Bu noktada,tüm araçlarıyla medyanın ve onu sürdürülebilir kılanbizlerin, birilerinin vurgunculuk oyununun pasifözneleri olmayı bırakıp; “olay”a vakıf yeni bir medyaetiği, düşünme biçimi ve kentsel direniş üslububelirlemesi gerekir. ■13 Bkz. http://www.ankara.bel.tr/Haberler/arsa_2011.aspx (erişim Nisan 22, 2012)14 Bkz. Reuven Brenner&Gabrielle E. Brenner. Gamblingand Speculation- A Theory, A History and A Future of SomeHuman Decisions, Cambridge University Press, 1990.41