Bülten 98 (Mayıs 2012) - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

“Gayrimenkul sektörünün devlerini kentsel kaliteiçin bir araya getirme” 4 misyonunu üstlenen ArkiParc2012’ye Büyükşehir Belediyesi adına konuşmacıolarak katılan Melih Gökçek, Ankara üzerine yinebir takım spekülasyonlar ortaya atmış ve tam daistenildiği gibi “olay”ın kendisini unutturan medyatikbir tartışma zemini yakalamayı başarmıştır. Olay veolayın tartışıldığı ortamla olan ilişkisi nedir? ArkiParc2012’de yapılan tartışmalar hangi tartışmalarınuzantısıdır ve bugün ne şekilde devam etmektedir?Tüm bu sorulara yanıt vermeden salt Eymir Gölü’nütartışmak ve konuyu “halkın kullanımına açılmalımı açılmamalı mı” gibi sığ bir düzleme indirgemekoldukça ucuz ve medyatik bir yöntem olacaktır. İşteTDK sözlüğünde yer bulan anlamıyla spekülasyon,yani “saptırma” tam olarak böylesi bir yönteminhedefidir. Az önce sorduğumuz sorulara geri dönersekve Baker’in tartıştığı şekliyle açıklamaya çalışırsak;burada “olay”, kentsel kaliteden bihaber adi bir3 ODTÜ, 23.08.2011 tarihinde, Eymir Gölü ve ODTÜkampüsü ile ilgili tüm spekülasyonlara karşılık, gerekli belgeve hukuki bilgilerle desteklenmiş oldukça detaylı bir basınaçıklaması yapmıştır. Bkz. http://www.metu.edu.tr/tr/odtuimar-plani-yollar-eymir-golu-ile-ilgili-basin-toplantisi-notlari(erişim Nisan 22, 2012)4 28-29 Mart 2012’de İstanbul Haliç Kongre Merkezi’ndedüzenlenen ArkiParc 2012, Arkitera’nın “GayrimenkulSektörünün Devleri”ni biraraya getirdiği etkinliğin adıdır.Bu etkinlikte mimarlık ve yapı sektöründen “GayrimenkulDevleri” ne kadar “dev” projeler yaptıklarını birbirlerineanlatır; “piyasa” değerlendirmesinde bulunur, ve bir çeşitpazarlama podyumunda arz-ı endam ederek birbirlerinegöz süzerler. Mimarlık ve yapı sektörünün medyatik devi“Arkitera” tarafından tasarlanan bu kaygan zemindekaymak öyle herkese nasip olmaz. Piyasa önderleri içinadeta bir şölen havasında geçen bu etkinliğe katılmak ve“Gayrimenkul Ödülleri”ni kapışmak oldukça prestijli birdurumdur. Ticari başarı öykülerinin kol gezdiği bu güzideortamda “kentsel kalite” tartışmalarının yürütüldüğünedair rivayetler de vardır ki; konuşmacılar arasında AnkaraBüyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in bulunduğunuduyanlar bu rivayete pek de aldırış etmezler. Bkz. http://www.arkiparc.com/2012/tr/12/basin-bultenleri (erişimNisan 22, 2012)piyasacı anlayışın kent toprağına tecavüz girişimidir.Bu girişimin müstakbel mağduru yalnızca Eymir Gölüve dolayısıyla ODTÜ camiası değildir. ArkiParc 2012’ninyarattığı mimarlık piyasası zemininde iştahlarıkabartan spekülatörlerden biri olması nedeniyle,Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı’nın bu piyasadakirolü ve bu piyasanın paydaş mimarlarının asli niyetlerisorgulanmalıdır. Bu niyetlerin “kentsel kaliteyi”sağlamak gibi ulvi bir amaçla örtüşüp örtüşmediği;“gayrimenkul sektörünün devleri” olabilmek için netür niyetler ve hangi önceliklerle mimarlık yapıldığıda bir yandan tartışılmalıdır. İşte tüm bu paraleltartışmalar eşliğinde Eymir Gölü meselesine yenidenbakmak gerekir.Büyükşehir Belediyesi’nin 2008 yılında ODTÜ İmarPlanı'nı reddetmesi ve koruma amaçlı imar planıoluşturulması talebinden bu yana sistemli bir biçimdeyürüttüğü Eymir Gölü tartışmalarının bugün vardığınokta, ArkiParc’ta açıklandığı biçimiyle yeni bir“çılgın proje”nin habercisidir. 5 Ankara’nın oldukçaverimli topraklarından Eymir Gölü ve çevresi, doğalnitelikleri ve bu niteliklerin yarattığı rant potansiyeliitibariyle tecavüzcünün iştahını kabartmaktadır.Bu iştah, küresel kapitalizmin ucuz işgücü ya dahammadde arayışıyla çıktığı sömürgeci yolculuğunitici gücünden farksızdır. İşte“olay” tam olarak budur.“Kentsel dönüşüm” kisvesiyle, ayrıcalıklı sınıf adınagerçekleştirilen bir tür yeniden üretme biçimi sözkonusudur ve bu yolda, David Harvey’nin açıkladığışekliyle sermayeyi mekâna sabitlemek adına hertürlü “saptırma” mubahtır. 6 Bu noktada tekrar etmekgerekir ki “olay”, ne Eymir’in halka açılıp açılmamasıne de “Güneypark Projesi” diye adlandırılan ve Eymir-5 Çılgın proje” addedilmek suretiyle iktidar tarafındanolumlu kılınmaya ve kamuoyunda meşrulaştırılmayaçalışılan projelere dair bir eleştiri için bkz.Meltem Al. “Delilik: Zalim Olanın Meşruiyet, Cesur OlanınDirenme Mecrası”, Dosya: Mimarlık ve Delilik, Edt. GüvenArif Sargın, Arredamento Mimarlık Dergisi, Boyut Yayınları:2011, sf.97-100.39