BİLDİRİ ÖZETLERİ / ABSTRACT BOOK

Uluslararası Tarihte Etimesgut Sempozyumu (UTES)
DEVLET İNŞASI SÜRECİNDE YENİ BAŞKENT YAPILANDIRILMASI
ÖRNEĞİ: ANKARA VE ETİMESGUT
Didem EKİNCİ
Doç. Dr. Çankaya Üniversitesi, Ankara
ÖZET
Tarih, barışta ve savaş sonrası yeniden yapılandırma dönemlerinde birçok devletin,
değişken başarı düzeyleri ile tecrübe ettiği yapılandırma girişimleri ile doludur. Türkiye
Cumhuriyeti de kurulmasından hemen sonra yalnızca yeni bir başkent imar etmekle değil, bu
başkentin çevresinde planlı yerleşim alanları kurmak meselesiyle de ilgili çalışmalar
başlatmıştır. Yapılaşma kent içinde devam ederken, bazı kentler dışında yeni anlayışla
başlatılan numune köy projeleri de bu döneme izini bırakmış olgulardır. Bulgaristan’dan gelen
mübadillerin yerleştirilmesi için projelendirilen Ahi Mesud (Etimesgut) Numune Köyü,
1920’lerin sonu gibi oldukça erken bir tarihte hayata geçirildiği dikkate alınırsa, genç
cumhuriyetin kalkınma ve yapılandırma öngörüsünün ne derece kapsamlı ve o dönemin kent
yapılandırma anlayışıyla eşit önem atfedilen bir düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Bu
çerçevede bu çalışmada, Ankara’nın savaş sonrası yeniden inşası ve başkent oluşunun altyapısı
ele alınmakta ve planlı kırsal yerleşim yerleri bağlamında numune köyler olgusu çerçevesinde
Etimesgut örneği üzerinde durulmaktadır. Son tahlilde, hayata geçirildiği yıllarda uzun erimli
olması amaçlanan bu planlı köy yerleşimi örneğinin zaman içinde orijinal yapısını yitirmiş
olmasına karşın, savaş sonrası devlet inşasında sivil alandaki girişimler bakımından daima
anılacak bir örnek olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Anahtar Kelimeler: devlet inşası, Etimesgut, numune köy, yapılandırma
ABSTRACT
History is replete with construction attempts of many states during peace and post-war
reconstruction periods, resulting in various levels of success. Soon after its establishment, the
Republic of Turkey launched efforts not only to build a new capital city but also to construct
planned settlement areas. While construction continued in the cities, new model village
projects that were launched in the outer skirts of some cities left their trace in the period
concerned. Planned for the settlement of the Turkish emigrants from Bulgaria at a quite early
time as the 1920s, the model village of Ahi Mesud (Etimesgut), demonstrates the new
republic’s understanding of development and construction as well as the equal importance
attached to villages in relation to city construction. In this framework, this paper provides a
brief background on post-war reconstruction of Ankara and its declaration as capital city, and
highlights the case of Etimesgut in the context of the planned settlement areas and the model
village concept. In the final analysis, it is stated that the case of Etimesgut constitutes a model
which is likely to be always referred to in terms of civilian post-war Turkish state building
attempts despite the fact that the model village lost its original structure in the course of time.
Keywords: state building, Etimesgut, model village, construction
169