Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
-P-<br />
S a y f a | 173<br />
PAPAY HAN: Yıldırım Tanrısı.<br />
İskitlerdeki Papayos ile ilşkilidir. Karısı Apay olarak bilinir. İskit mitolojisindeki yedi ilahi yaratıktan biri.<br />
Yükseklik anlamı veren bir sözcük olarak kullanılması bakımından gök ruhları ile ilgilidir. Moğolların en<br />
yüksek derceli Tanrılarından birisi olan Esege Malan için aynı zamanda “Babay” (Ata) sıfatını<br />
kullanmaları bu Tanrının izlerini taşımaktadır. Türkçede yer alan Baba sözcüğünün Arapça Ebu ile<br />
bağlantılı olma ihtimali iddia edildiğinin aksine çok düşüktür ve asıl kökeni burada aramak gerekir.<br />
Hristiyanlığın ruhani önderini tanımlamakta kullanılan Papa terimi de yine bu sözcükle ilişkilidir.<br />
Türklerde, Hristiyanlığın ve Rus kültürünün de etkilerinin hissedildiği bazı boylarda Babay ve Mamay<br />
sözcükleri ana ve baba anlamında kullanılır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Papay: (Pap/Pab/Pay/Bay). Zenginlik ve kutsallık içerir. Eski Tunguz-Mançu dilinde bu kök<br />
çalışmak anlamı taşır ve yine bu dillerde şaman manası ile bağlantılıdır. İskit ve Sogd<br />
kökenlidir.<br />
Açıklama: İskitler, eskiçağlarda yaşamış bir halktır. Kökenleri ve dilleri tartışmalıdır. Sogd (Fars) ve<br />
Turan (Türk) kavimlerinin karışımından oluştuğu üzerinde araştırmacılar hemfikirdir. Yönetici sınıfın<br />
da Türklerden oluştuğu görüşü ağır basmaktadır. Soğdca, Soğdların/Soğdakların gitgide daha çok<br />
Türklerin arasında kalmaları ve Türkçe konuşmaya başlamaları ile önemini kaybetmiş ve hatta<br />
sonunda tamamen kaybolmuştur. Türkçe konuşan Soğdlar Türklere karışıp bunların arasında eriyip<br />
gitmişlerdir.<br />
PAYNA: Bereket Töreni.<br />
Bu bayramın koruyucu ruhuna (Bayanay / Payana / Payna) at kurban edilirdi. Bu ruh her boyu kaza ve<br />
beladan korur. Bu bayrama özellikle yaşlılar katılır. Ayrıca genç erkek ve kızlar burada birbirlerini<br />
beğenip çiçek vererek gönüllerini almaya çalışırlar. Böylece evlenecekleri kişiyi seçerler. Payna<br />
Bayramı adı verilen bu törende boyun nüfusunun artması için dua edilir çünkü boy ne kadar çok<br />
nüfuslu olursa Payna da o kadar güçlü olur. Töreni yürüten şamanın doğaüstü yolculuğunda<br />
kullanacağı kılıcı yanında bulunur. Kosa, Saya, Payna, Pakta dörtlü bir tören silsilesi oluştururlar.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Payna: (May/Bay/Pay). Varlık, zenginlik, ululuk, bilgelik, yönetmek anlamlarını içerir. Baymak<br />
fiili, büyümek ve gelişmek anlamına da gelir.<br />
PİSTEN: Maymun Ruh.<br />
Eşdeğer: PİSTEN, PİSTİN, MİSTEN, MISTAN<br />
Moğolca: MESEN<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language