You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 49<br />
- Albastı: Aleybanı, Alyabani. Uzun boylu, beyaz tenli ve çıplak olarak tasvir edilen şeytani<br />
dişi varlık. Albıs ile özdeştir.<br />
- Kulbastı: Kuleybanı, Gulyabani. Gündüzleri mezarda uyuyup geceleri kalktığına inanılır.<br />
Tüylü, çok büyük ve pis kokulu olarak betimlenir.<br />
- Karabastı: Kabus. Kabus cini olarak da bilinir. Geceleri insaların göğüslerine çökerek<br />
soluklarını keser.<br />
- Sarıbastı: Sara hastalığı. Sarı giysili bir kadın şeklindedir.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Bastırık: (Bas). Basmak anlamını içerir. Hapishane anlamını da taşır. Ayrca ağırlık demektir.<br />
(Bakınız: KAMOS)<br />
BATUR: Kahraman.<br />
Eşdeğer: BATIR, BAGATUR, BOGATUR, BAGATIR, BATAR, BAĞATAR, BAHADIR<br />
Vuruşçu, yiğit kişi. Moğolistan’ın Başkenti Ulanbatur (Ulağan Bağatur)’un adının anlamı “Kızıl<br />
Kahraman” demektir. Bu isim her ne kadar Sosyalist Rejim tarafından koyulmuş olsa da, Moğol<br />
tarihiyle de bağlantılıdır. Kahramanlık kavramı insanlığın ve insan olmanın ortak algısal sonuçlarından<br />
biridir. Üstün olma, daima anılma arzusu bu kavramın her toplumda rastlanan bir olgu olmasının<br />
temel nedenlerinden biridir. İnsanlar kahramanlarla özdeşleşmek, onları örnek almak, onlar gibi<br />
olmaya çalışmak isterler. Her ulusun, her kavmin mutlaka kahramanları vardır. Tunguzlarda ejderhaya<br />
Mudur adı verilir ve bu sözcükle bağlantılı gibi durmaktadır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Batur: (Bat). Yıkmak anlamı vardır. Böke köküyle de bağlantılıdır. Böke, daima kazanan<br />
demektir. Farsçada Bahadır biçimine dönüşmüş ve Türkçeye tekrar geçmiştir. Batırmak fiili ile<br />
de ilşkilidir. Moğolca kökenlidir.<br />
BAYANAY HANIM: Geçim Tanrısı.<br />
Eşdeğer: BAYANA (PAYANA, PAYNA) HANIM<br />
Avcıları, balıkçıları ve ormanı korur. Avcılar ateş yakıp dua ederek avlarının bereketli ve kazasız<br />
geçmesini dilerler. Kimi kültürlerde çocukları korur. Soyun koruyucusu olduğu düşünülür. Bir görüşe<br />
göre Bayanay Han aslında yedi kişidir. En bilinenleri şunlardır. May Ana (Pay Ana)’nın farklı bir<br />
söyleyişi ve aslında aynı Tanrı olduğunu ileri süren görüşler de mevcuttur.<br />
1. Bay Bayanay: Avcı Tanrısı.<br />
2. Tağ Bayanay: Ormancı Tanrısı<br />
3. Uğu Bayanay: Balıkçı Tanrısı.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Bayanay: (Bay/Pay/May). Geçim, zenginlik, rızk ve kutsallık anlamları vardır. Bilgelik,<br />
yönetmek, egemenlik bildirir. Türkçede Bay erkek, Bayan ise kadın demektir. Bayan<br />
sözcüğünün zenginlik anlamı Moğolcada da aynen mevcuttur. Bayar ise Bayram anlamına<br />
gelir ve bu sözcüklerde aynı köktendir.<br />
(Bakınız, Benzer: MAY ANA)<br />
BAYÇA: Gece Cini.<br />
Geceleri ortaya çıkar. Bazen hortlak şeklinde görünen bir varlık olarak tasavvur edilir. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language