Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 189<br />
GÜNEĞİ (YEDEĞİ)<br />
No. Gün Yöresel-1 Yöresel-2 Yöresel-3 Balkarca Moğolca<br />
1 Cumartesi GİREĞİ BAŞGÜN GİREGÜN KIYAVGÜN NAR (NARA): Güneş.<br />
2 Pazar DİREĞİ DERGÜN DİREGÜN IYIKGÜN SAR (SARA): Ay.<br />
3 Pazartesi GEÇEĞİ ODGÜN GÜRGEGÜN BAŞGÜN GAL (GULUVUN): Ateş.<br />
4 Salı ORTAĞI ORGÜN İNEGÜN KÜRGEGÜN (UHA) USUN: Su.<br />
5 Çarşamba UĞRAĞI YEYGÜN BARASGÜN BARASGÜN (MOD) MODUN: Odun.<br />
6 Perşembe GİDEĞİ ARAGÜN TOZAGÜN ORTAGÜN (ALT) ALTAN: Altın.<br />
7 Cuma TOPLAĞI ELGÜN BAYRIGÜN BAYRIMGÜN (ŞOR) ŞORON: Toprak.<br />
Not: Yalnızca halk kültüründeki mantığın anlaşılabilmesi için günler bu sırayla dizilmiştir.<br />
İslami geleneğe göre hafta tatili Çarşamba öğleden sonra başlar, Cuma öğleden sonra biter<br />
(Toplamda yine 2 gün eder). Zannedildiğinin aksine İslam geleneğinde Cuma tam gün tatil değildir.<br />
Ancak tam gün tatil yalnızca Perşembe’dir. Bu nedenle Perşembe için geçmişte halk ağzında Aragün<br />
veya Gideği denilmiştir. Yine aynı şekilde Cumartesi için Gireği veya Başgün denilmesi de bu<br />
nedenledir.<br />
YIL SÜRENGESİ (12 ANDIKLI SÜRENGE)<br />
No. Eski-1 (Anlamı) Eski-2 (Anlamı) Hakas (Anlamı) Yeni Özellik<br />
1 Sıçkan (Fare) Sıçan (Fare) KÜSKE (Fare) KÜSKE Hareket, sezgi.<br />
2 Ut (Öküz) Buğa (Boğa) İNEK (Sığır) BOĞA Sakinlik, akıl, bilinç.<br />
3 Pars (Leopar) Bars (Leopar) TÜLGÜ (Tilki) PARS Atılganlık, kavga.<br />
4 Tavışkan (Tavşan) Koyan (Tavşan) HOZAN (Tavşan) TAVŞAN Merhamet, korkaklık.<br />
5 Lu* (Ejder) Bal (Balık) KİLESKİ (Ejder) BALIK Talih, zenginlik.<br />
6 Çılan (Yılan) Yılan (Yılan) ÇILAN (Yılan) YILAN Saygı, hürmet, korku.<br />
7 At (At) Yunt (At) ÇİLGİ (At) AT Acele, telaş, sürat.<br />
8 Koy (Koyun) Koçkar (Koç) HOY (Koyun) KOYUN Sevgi, dürüstlük,çokluk.<br />
9 Biçin (Maymun) Meçin (Maymun) KİZİ (Kişi) BİÇİN Eğlence, kurnazlık.<br />
10 Tagaku (Tavuk) Toğ (Tavuk) TANAH (Tavuk) TAVUK İsyan, cimrilik.<br />
11 İt (Köpek) Köpek (Köpek) TORNA (Turna) KÖPEK Sadakat, hissiyat.<br />
12 Tonguz (Domuz) Tonuz (Domuz) ÖSKİ (Keçi) DOMUZ Karmaşa ve sükunet.<br />
*Lu: Ejder yerine Nek (Timsah) kullanıldığı da olur.<br />
� Her hayvan bir yılı gösterir. Örneğin; “Pars Yılı” gibi. Her yılın o hayvanın özelliklerine göre<br />
şekillendiğine inanılır. Örneğin Maymun yılında eğlence ve hilenin artacağı inanışı vardır.<br />
� (ÇAĞ: 12x5=60) şeklindeki dönemler halindedir. Bu rakam ortalama insan ömrüdür.<br />
� Türk Takvimi Mete Han’ın tahta çıkış tarihi olan M.Ö. 209’da başlar.<br />
Yakut Yıl Takvimi ise Tanrı adlarıyla oluşturulmuştur:<br />
1. CÖHÖGÖY 2. AYISIT 3. İYEHSİT 4. AYIĞ 5. BUĞOR 6. CAHIN 7. SUĞORUN 8. HOTOY 9. BAYANAY 10.<br />
SEHEN 11. TANHA 12. OTUN<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
SÜRÖ DAĞI: İlahlar Dağı.<br />
Tanrıların yaşadığı bir dağ. Yedi büyük Tanrının yaşadığı yer olarak kabul edilir. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language