18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

-U-<br />

S a y f a | 215<br />

UBIR: Vampir.<br />

Eşdeğer: OBUR, HOBUR, VUPAR, OPKUR, OPKAN<br />

Günahkar kimseler mezarda bir hayvan şekline bürünür. İri başlı, uzun kuyruklu bir varlıktır. Genellikle<br />

ölen büyücüler Ubıra dönüşür. Ağzından ateş püskürür. Günlerce hatta aylarca hareketsiz kalabileceği<br />

gibi istediğinde uçabilir de. Hiçkimseden korkmaz. Etrafına bulaşıcı hastalık yayar. Ne bulursa yer.<br />

Obur olduğu anlaşılan bir ölünün mezarı açılıp çivi çakılır. İstediğinde istediği şekle girebilir. Kurt veya<br />

yaban köpeği kılığına girip koyunları parçalar. Bir dağın başında toplanıp, kaçırdıkları insanları yerler.<br />

Bir ölünün obur olmaması için ateşin altından geçirilmesi gerekir. Daha çok Romanya ve Moldova’da<br />

yaşayan Türk topluluklarınca Vampir anlamında kullanılır. Fin Ugor kavimlerinde de benzer<br />

söyleyişlerle yer alır. Ele geçirdiği insanın içinde yaşayan korkunç bir yaratıktır. İçinde Ubır bulunan<br />

kimse ona benzemeye başlar, yemeye doymaz. Ama yese de zayıf kalır. Çünkü onun yediği yemek<br />

kendi vücuduna değil, Ubır’a sinermiş. Tatar halkında “Ubır kendisi doysa da gözü doymaz” gibi bir<br />

deyim de vardır. Ubırlı insanlar gece kalkıp yemek ararlar, bulamayınca da alev yumağına dönüşüp<br />

bacadan çıkarlar ve başka insanların yemeğini çalarlar. Ubır da tıpkı alev gibi doymak bilmez, azgın,<br />

açgözlü, her şeyi yutan bir yaratıktır. Ayrıca leşle beslenir. İstediği an kedi, köpek veya güzel bir kız<br />

kılığına girebilir. Ubır kadınları ve hayvanları emmeyi de sever. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Ubır: (Ub/Ob). Açgözlülük anlamı içerir. Obruk sözü de aynı kökten gelir ve girdap demektir.<br />

UÇANHALI: Sihirli Halı.<br />

Eşdeğer: UÇARKALI<br />

Uçabilen ve üzerinde insanları götürebilen bir masal motifidir. Türk masallarına dışsal tesirlerle<br />

girmiştir. Ancak halı Türklerde önemli bir kültürel öğedir. Bazen Uçan Kilim (Uçar Kilem) olarak<br />

adlandırılır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Uçanhalı: Uçan + Halı. Moğolcada Halıh, Kırgızcada Kalkı fiili akışkanlık ve uçma anlamlarına<br />

gelir.<br />

UÇAR HAN: Haber Tanrısı.<br />

Kötü haberleri getiren tanrıdır. Erlik Han’ın oğludur. Bazen casusların Tanrısı olarak görülür. Türklerde<br />

Çaşıt, casus demektir. Çaşmak/Çaşıtlamak ise casusluk yapmak anlamına gelir. (Kaynak: Türk<br />

Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Uçar: (Uç). Uçan, uçarak gelen demektir. Uçar sözcüğü haber anlamı da taşır.<br />

UÇMAĞ: Cennet.<br />

Eşdeğer: UÇMAK, OCMAH, CUMAK<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!