18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

S a y f a | 90<br />

- Dev (Farsça, Div): Çok büyük masal yaratığı. Çoğu zaman insan biçimlidir. Korkunç<br />

görünümlüleri olabilir.<br />

(Bkz. Türkçe: YELBEĞEN, YALMAVUZ)<br />

- Haydut (Arapça, Haydut; Macarca, Hayduk): Yolkesici, hırsız, soyguncu. Kırk Haydut (Kırk<br />

Harami) motifi Ortadoğu kültürlerinin etkisiyle gelmiştir. Hayduk biçimi Macarca,<br />

Bulgarca, Arnavutça ve Slav dillerinin tamanında ortak bir tabir olarak yer alır. Macarlarda<br />

bu adla efsaneleşmiş, zenginden alıp fakire dağıtan (Türklerdeki Efe) benzeri kişiler vardır.<br />

(Türkçe: UĞRU, YOLKESEN)<br />

- İblis (Arapça, İblis): Şeytan. Ateşten yarartılmış ve Tanrıya isyan etmiş olan, insanları<br />

yoldan çıkaran varlık.<br />

(Bkz. Türkçe: TEYREN)<br />

- Kaftar (Farsça, Kaftar): Boynuzlu bir kadın görünümündedir. Büyücülük yapar, ölüleri<br />

mezardan çıkarıp götürür. Çirkin bir görüntüsü vardır. Kuş olup uçar. Keskin dişlidir.<br />

- Kevser (Arapça, Kevser): Ölümsüzlük Havuzu veya Irmağı. Cennette olduğu söylenir.<br />

Bolluk, bereket anlamı da taşır. Farsça’da Abıhayat, Türkçede Bengisu olarak karşılanır.<br />

(Bkz. Türkçe: BENGÜSU)<br />

- Korsan (İtalyanca, Kursar): <strong>Deniz</strong> taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut. Korsanlar bir<br />

milleti ya da orduyu temsil etmezler ve çoğunlukla amaçları ganimet ele geçirmektir.<br />

- Kral (Macarca, Kraly): Bir ülkenin başında bulunan ve mutlak hakimi olan erkek yönetici.<br />

Masallarda Padişah, Şah, Emir, Sultan gibi isimlerle de anılır. (Türkçe: Ege veya Eğe)<br />

(Bkz. Türkçe: HAN, HAKAN)<br />

- Kralça (Macarca, Kralyno): “Kraliçe” de denir. Kralın eşi veya tek başına ülkeyi yöneten<br />

kadın hükümdar. Masallarda Kral ile birlikte anılır. (Türkçe: Ece veya Eçe)<br />

(Bkz. Türkçe: HANIM)<br />

- Mekir (Arapça, Mekr): Aldatıcı Yaratık. İnsanlara kandırıp, hile yaparak tanıdığı bir kişinin<br />

kılına bürünür veya tanıdık birisinin sesiyle kişiyi çağırıp götürerek kaybeder.<br />

(Bkz. Benzer: CONGOLOS)<br />

- Melek (Arapça, Melek; İbranice, Malakh): Tanrı tarafından belirli bir görevi yerine<br />

getirmek amacıyla yaratılan, günahsız yaratıklardır. Cinsiyetleri yoktur.<br />

(Bkz. Türkçe: TÜNKÜR, YUMUŞÇUĞ)<br />

- Nur (Arapça, Nur): Kutsal Işık. İslami terminolojide ateşin zıttı olarak ışık anlamına gelir.<br />

Ateş ise aynı kelime kökünden gelen Nar sözcüğüdür.<br />

(Bkz. Türkçe: YARUK)<br />

- Peri (Farsça, Peri): Dişi soyut varlık. Genelde güzel kızlar olarak düşünülürler. Kanatları<br />

vardır. Büyülü güçlere sahiptirler. Perihan adlı önderleri vardır.<br />

(Bkz. Türkçe: İRŞİ)<br />

- Pir (Farsça, Pir): Manevi Önder. Kutlu varlıkların başında bulunduğuna, onlara yol<br />

gösterdiğine inanılan kişi veya varlık. Demircilerin Piri gibi…<br />

- Saray (Farsça, Seray): Hükümdar konağı. Hükümdarların, devlet başkanlarının oturduğu<br />

veya kamu işlerinin yürütüldüğü büyük yapı. Göçebe kültürden yerleşik topluma geçiş<br />

sonrası ortaya çıkmıştır. Masallarda bazen Köşk olarak da geçer.<br />

(Türkçe: ULUKONAK, KONAK)<br />

- Tekke (Arapça, Tekye): Dergah. Dervişlerin barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları yer.<br />

Türklerde ocak olarak da bilinir. Dervişlerin yaşadığı ve eğitim gördüğü yerdir. Daha<br />

sonraları türbe anlamında da kullanılmıştır.<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!