You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Milivoj An|elkovi}<br />
NOVE MOGU]NOSTI ROMANA<br />
Rejf Larsen: Izabrani radovi T. V. Spiveta,<br />
Geopoetika, Beograd, 2009.<br />
T. S. Spivet ima dvanaest godina, `ivi na izolovanom ran-<br />
~u u Montani i sve {to mu se doga|a pedantno bele`i – mapama i<br />
dijagramima. Smitsonijan institucija mu dodequje nagradu za jedan<br />
od wegovih crte`a misle}i da je re~ o odraslom ~oveku, i on sam<br />
kre}e na veliki put u Va{ington, mapiraju}i pri tom i sve {to mu<br />
se tokom puta doga|a...<br />
To je si`e romana Izabrani radovi T. S. Spiveta, debitantskog<br />
dela ameri~kog pisca Rejfa Larsena (30). Pre toga, na<br />
konkursu za rukopis, izdava~ka ku}a Pingvin dodelila mu je akontaciju<br />
mnogo ve}u od standardnih 50.000 jer je roman ocewen kao delo<br />
koje po svojoj formi “pomera granice„. Larsen re~ima i kartografskim<br />
crte`ima, mapama i grafikonima uvodi ~itaoca u svet<br />
jednog “hiperanaliti~nog„ de~aka. To nisu ilustracije teksta ve}<br />
wegove dopune i dodatne informacije na marginama i usred stranica.<br />
Po mi{qewu Stivena Kinga ova kwiga “~ini nemogu}e: ona<br />
spaja Marka Tvena, Tomasa Pin~ona i Malu mis San{ajn„.<br />
Roman je preveo s engleskog Igor Cvijanovi}, a ime iz naslova<br />
“T. S. Spivet„ prevedeno je kao T. V. Spivet zbog “sparrow„ –<br />
vrabac.<br />
Obiman roman “kvadratnog„ formata (19 h 23 cm) i “bestseler„<br />
du`ine – 380 strana. Zabavna, povremeno uzbudqiva avantura,<br />
odli~no napisana u prvom delu, na kraju naivna i “hepiendirana„.<br />
Spoj teksta, mapa i crte`a preciznih “tu{-linija„ kao u kwigama<br />
iz 19. veka.<br />
Pored mapa i crte`a koji imaju upotrebnu vrednost (karte<br />
ran~a, okoline, insekata i biqaka, kanalizacije velikog grada, napu{tenog<br />
rudnika u kome raste nivo otpadnih voda uz opasnost da<br />
za 20-tak godina sve preplavi) tu su mape, crte`i i grafikoni koje<br />
ne o~ekujemo. Na primer: kako otac pije viski (svaki gutqaj, ritam<br />
gutqaja, dug-kratak, trajawe... Zatim mapa govora sekretara<br />
fondacije i nivoa zainteresovanosti slu{alaca, mape buke, razli-<br />
~itih pucweva iz pu{ke, {kripe kapije, bacawa jajeta sa Empajer<br />
Stejta, mapa usamqenosti u velikom gradu, karta sveop{te poveznosti<br />
kapije, rudnika, relativiteta, svitaca, Indijanaca... Mape<br />
“Udaqenosti ovde i tamo„, razgovora ~lanova porodice, motivacije<br />
wihovih postupaka i pona{awa... Kwiga sadr`i i karte se}awa,<br />
mape pet vrsta dosade i mirisa, zvu~nu sliku Bramsove Ma|arske<br />
igre broj 10, karte ograni~ewa, mape hoda, istorijskog nasle|a, me-<br />
|usobnih razgovora za stolom...<br />
Mape i crte`i uz tekstualne dodatke na marginama zaista<br />
{ire tekst, otkrivaju odnose i finese koji lebde iznad wih, pa<br />
list papira sa slovima i linijama postaje vi{edimenzionalan i<br />
dobija multimedijalne efekte. Kao autori ilustracija potpisani<br />
su Ben Gibson i Rejf Larsen uz {irok spisak zahvalnica muzejima<br />
i arhivima ~ijim su se materijalima koristili. To potvr|uje da je<br />
na doradi i opremi ove kwige ra|eno timski, kao na izdava~ko-komercijalnom<br />
projektu u ameri~kom stilu.<br />
110
Change language