ΟΙ ΕΒΡΑΪΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

7. Το Πέσαχ 85
Το Πέσαχ είναι µια γιορτή από τις µεγαλύτερες και αρχαιότερες των
Εβραίων. Η εορτή Πέσαχ ονοµάζεται και αλλιώς «γιορτή της
Ανοίξεως», διότι συµπίπτει µε την άνοιξη. Η ετυµολογία της λέξης
(Πέσαχ= περνώ από πάνω, προσπερνώ) µας οδηγεί στο συµπέρασµα
ότι γιορτάζεται κάποιο πέρασµα 86 . Με την εορτή αυτή οι Εβραίοι
γιορτάζουν τη σωτηρία και την έξοδο των Ισραηλιτών από την
Αίγυπτο αλλά συγχρόνως και την αναγέννηση του εβραϊκού έθνους.
Η εορτή του Πέσαχ έχει ακόµα αγροτικό χαρακτήρα, επειδή
αναφέρεται στο θερισµό του κριθαριού. Η έναρξη του Πέσαχ είναι
στις 15 του µήνα Νισάν και διαρκεί 8 ηµέρες.
Το Πέσαχ έχει πολλές προετοιµασίες οι οποίες αρχίζουν πολλές
ηµέρες νωρίτερα. Μερικές από αυτές είναι : η γενική καθαριότητα του
σπιτιού και το ψάξιµο του σπιτιού για να µην υπάρχει ψωµί και άλλα
ζυµώµενα προϊόντα. Οι νοικοκυρές άρχιζαν τις ετοιµασίες του σπιτιού
µέρες πριν. Το σπίτι έπρεπε να καθαριστεί και να ετοιµαστούν τα
σκεύη που θα χρησιµοποιούνταν για το τραπέζι του Πέσαχ.
Το πασχαλινό τραπέζι ετοιµάζεται από το απόγευµα της
παραµονής. Το Σέντερ είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά
του σπιτιού. Η λέξη αυτή σηµαίνει τάξη. Η τελετή αυτή γίνεται τις
δύο πρώτες νύχτες και µας θυµίζει τα γεγονότα από την Έξοδο και τα
χρόνια της απολύτρωσης. Ο δίσκος του Σέντερ έχει τον πιο σηµαντικό
και συµβολικό χαρακτήρα της τελετής. Τοποθετείται στο κέντρο του
τραπεζιού σκεπασµένος µε χρυσοκέντητο ύφασµα και περιέχει :
1. Το αβγό (µπεϊτσά, συµβολίζει τη θυσία)
2. Το ψηµένο κοµµάτι από το µπροστινό πόδι του αρνιού
(συµβολίζει το αρνί που έσφαξαν οι Ισραηλίτες και
έβαψαν τις πόρτες των σπιτιών τους)
3. Τα πικρά χόρτα (συµβολίζουν τα πικρά χρόνια της
σκλαβιάς)
85
Εβραϊκές Γιορτές και παραδόσεις, εβραϊκή κοινότητα Βόλου, Βόλος 1993,σ.86-
89.
86
Ο όρος Πέσαχ επειδή σηµαίνει «περνώ από πάνω» αναφέρεται επίσης στο
πέρασµα του Αγγέλου που θανάτωσε τα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων
προσπερνώντας τα σπίτια των Εβραίων.
105