ΟΙ ΕΒΡΑΪΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τα ‘Εβραϊκά’ του 1891 37 ανάγκασαν ένα µεγάλο µέρος των
Ισραηλιτών να εκπατριστούν σε περιοχές εκτός του ελληνικού χώρου,
όπως στην Αίγυπτο, στην Τεργέστη, στη Βόρεια Ιταλία. Η
µετανάστευση αυτή αποτέλεσε ένα σοβαρό πλήγµα τόσο για την
Κέρκυρα όσο και την Ισραηλιτική κοινότητα, καθώς αυτοί που
εγκατέλειψαν το νησί ήταν τα δυναµικότερα στοιχεία και οι πιο
ευκατάστατοι, οι πολιτικοί και εµπορικοί παράγοντες, έχοντας ως
επακόλουθο την αποδυνάµωση του νησιού. Ο περιορισµός του
αριθµού των Εβραίων είχε και άλλο αντίκτυπο. Οι Ισραηλίτες ήταν
χωρισµένοι σε δύο κοινότητες, των οποίων τον προϋπολογισµό
κάλυπταν οι εισφορές εκείνων που ανήκαν στις κοινότητες και οι
φόροι των πλουσίων. Με την µετανάστευση αυτών το οικονοµικό
πρόβληµα, που καλούνταν να αντιµετωπίσουν οι κοινότητες, ήταν
αρκετά µεγάλο και σοβαρό για την ύπαρξή τους. Για την
αντιµετώπιση αυτής της οικονοµικής δυσχέρειας κινητοποιήθηκε
ένας από τους επιφανέστερους Ισραηλίτες της Κέρκυρας, ο Γιακώβ
Μουστάκης, ο οποίος κατόρθωσε να αγοράσει από τους πλούσιους
Εβραίους, που εγκατέλειπαν την περιοχή, ακίνητη περιουσία σε πολύ
χαµηλότερη τιµή συγκριτικά µε την αξία τους. Το επίτευγµα αυτό
ήταν κέρδος για τις κοινότητες, που απέκτησαν κάποια οικονοµική
ευχέρεια για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Μετά την έξοδο των Ισραηλιτών δε σηµειώθηκαν συγκρούσεις
στην Κέρκυρα µέχρι το 1940. Αυτό δεν οφειλόταν στην εξάλειψη των
θρησκευτικών προκαταλήψεων αλλά στην ανάγκη οικονοµικής και
κοινωνικής συνεργασίες. Οι Ισραηλίτες άλλωστε δεν αποποιήθηκαν
ποτέ τις υποχρεώσεις τους και ήταν πάντα έτοιµοι να
αυτοθυσιαστούν, προκειµένου να υποστηρίξουν την πατρίδα τους. Η
συµµετοχή τους στους πολέµους 1912-1922 και στον ελληνοϊταλικό
πόλεµο 1940-41 υπήρξε αξιόλογη και αξιοσηµείωτη.
Η Ισραηλιτική κοινότητα έχασε τη δύναµη που είχε πριν το 1891,
όµως οι Ισραηλίτες δεν έπαψαν να παίζουν αρκετά σηµαντικό ρόλο
στην οικονοµική ζωή της Κέρκυρας. Οι εµπορικές τους ασχολίες
διευρύνονταν µε την ίδρυση βιοτεχνιών αξιόλογου µεγέθους που ήταν
ξακουστές για την ποιότητα της παραγωγής τους και τις εξαγωγές
τους. Οι Εβραίοι της Κέρκυρας αρχίζουν ακόµα να συµµετέχουν
περισσότερο ενεργά στο πολιτικό χώρο, παίρνοντας το αξίωµα ακόµα
και του ∆ηµάρχου. Η απουσία των Ισραηλιτών από τα επαγγέλµατα
37 Όπ.παρ.
55