ΟΙ ΕΒΡΑΪΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ως δώρο της καταλλαγής ένα ευτυχέστερο νέο έτος. Ο χαρακτήρας
της γιορτής αυτής δεν ήταν χαρµόσυνος και εύθυµος αλλά αυστηρός,
διότι επρόκειτο για άφεση αµαρτιών των ανθρώπων.
Το τελετουργικό της γιορτής αυτής διασώθηκε µόνο στο Λευιτικό
(16). Η τελετή δε µπορούσε να γίνει χωρίς την παρουσία του
αρχιερέα, ο οποίος τις πρώτες πρωινές ώρες ανήµερα της γιορτής,
αφού πλενόταν, δε ντυνόταν µε τη συνήθη πολυτελή αρχιερατική
στολή, αλλά µε απλά λευκά λινά άµφια, γιατί ήταν ηµέρα
ταπεινώσεως και µετάνοιας. Έπειτα προσέφερε θυσία µόσχου. Από το
αίµα αυτό που έπαιρνε, έµπαινε µέσα στα Άγια των Αγίων, που µόνο
εκείνη την ηµέρα µπορούσε να µπει και θύµιαζε ολόκληρο το
εσωτερικό του ναού κατά τέτοιο τρόπο, ώστε το θυµίαµα να είναι
πυκνό και να µη µπορεί ο αρχιερέας να βλέπει σε µεγάλη απόσταση.
Στη συνέχεια ράντιζε επτά φορές µε το αίµα του µόσχου το ιλαστήριο
επίθηµα της Κιβωτού της ∆ιαθήκης και έχριε τα κέρατα του
θυσιαστηρίου του θυµιάµατος. Ασφαλώς τόσο το πυκνό θυµίαµα όσο
και ο ραντισµός του αίµατος και η επίχριση των κεράτων του
θυσιαστηρίου απέβλεπαν στο να καθαρίσουν το ναό από κάθε είδους
µόλυνση. Αφού έβγαινε από το ναό, του έφερναν δύο τράγους και
τότε έριχναν κλήρο για να αποφασίσουν ποιος θα θυσιαστεί και ποιος
θα βαστάξει τις αµαρτίες της κοινότητας. Ο αρχιερέας τότε θυσίαζε
τον κληρωθέντα τράγο και παίρνοντας το αίµα του ράντιζε το
ιλαστήριο επίθηµα και στη συνέχεια το ναό. Μετά τοποθετούσε τα
χέρια του στον άλλο τράγο και εξοµολογείτο κατά γενικό τρόπο τις
αµαρτίες του λαού. Η κίνηση του αυτή, δηλαδή το ότι τα χέρια του
ακούµπησαν την κεφαλή του τράγου, δείχνει τη µεταβίβαση
αµαρτιών. Ο αποδιοποµπαίος τράγος επιφορτισµένος πλέον µε τις
αµαρτίες του λαού οδηγείται προς την έρηµο του Ιούδα και εκεί τον
ρίχνουν σε βράχους ως προσφορά προς το δαίµονα Αζαζέλ, µια πίστη
την οποία απόκτησαν οι Ισραηλίτες κατά τη διαµονή τους στην
έρηµο.
Μετά από αυτά ο Αρχιερέας πλενόταν και στη συνέχεια φορούσε
την πολυτελή αρχιερατική στολή και προσέφερε θυσία
ολοκαυτωµάτων. Αναµφίβολα ψαλµοί µε περιεχόµενο την άφεση
αµαρτιών κατά τη διάρκεια της εορτής θα αντηχούσαν παντού.
Μερικοί από αυτούς ίσως διασώθηκαν στη συλλογή του Ψαλτηρίου.
Τα χαρακτηριστικά αυτής της γιορτής, όπως για παράδειγµα η
καθαρτική δύναµη του θυµιάµατος, η ύπαρξη του Αζαζέλ και η άφεση
96