Krok defiladowy na gruntach podmokłych - Gandalf

52
ANTONI KROH STARORZECZA
– Kroh do dyrektora!
Dyro miał bardzo srogà min´. Przed nim na biurku le˝ała moja
broszura.
– Posłuchaj Antek uwa˝nie, bo nie b´d´ powtarzaç. Po pierwsze,
zabraniam ci jakiejkolwiek agitacji na terenie szkoły. JeÊli mi obiecasz,
˝e to si´ nie powtórzy i nikomu si´ tym nie pochwalisz, sprawa
zostanie mi´dzy nami i nie b´d´ ci´ musiał relegowaç. Bardzo
bym nie chciał. I po drugie, zapami´taj sobie na całe ˝ycie, dobrze
zapami´taj, nazwisko tego kolegi. KiedyÊ ta informacja mo˝e ci si´
przydaç.
UÊmiechnàł si´.
– Mo˝esz mi to po˝yczyç na kilka dni? Bàdê spokojny, ja na ciebie
do dyrektora z pewnoÊcià nie donios´.
Tak właÊnie było. Nikomu si´ nie pochwaliłem, tylko mamie, a ona,
w najwi´kszym zaufaniu, powiedziała kilku przyjaciołom. A teraz,
w dwudziestym pierwszym wieku, b´dzie mi tu jeden z drugim wypisywał,
˝e PRL była paƒstwem totalitarnym.
No i tak. Min´ło kilkadziesiàt lat, jad´ tramwajem i podsłuchuj´
trajkocàce nastolatki.
– Stara, ci mówi´, wczoraj miałam w domu normalny katyƒ. Matka
mi wywaliła wszystko z szafy i kazała poukładaç.
Normalniejemy, chwaliç Boga – pomyÊlałem.
Z legendà partyzanckà było jeszcze inaczej. W 1968 roku, gdy moczarowcy
próbowali zjednaç sobie społeczeƒstwo, pozujàc na spadkobierców
i stra˝ników partyzanckiego etosu, zacz´to nazywaç ich
ironicznie partyzantami. Pojawiła si´ cała seria dowcipów i skrzydlatych
słów: „partyzant z wyci´tego lasu”; „Ênieg po pas, a my
w zbo˝e”; „był dwa razy ranny – jeden raz pod Kielcami, a drugi raz
w dup´” (zresztà jest to powiedzonko z pierwszej wojny Êwiatowej,
popularne wÊród legionistów). „Pami´tnik partyzanta: Poniedziałek.
Zaj´liÊmy leÊniczówk´. Wtorek. Niemcy wyparli nas z leÊniczówki.
Âroda. OdbiliÊmy leÊniczówk´. I tak a˝ do niedzieli, kiedy
wrócił z miasta leÊniczy i wygonił nas i Niemców z lasu”. „Co to by-