F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct

24
SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT
Në raportet e viteve të fundit, në mënyrë të përsëritur kemi bërë disa rekomandime, për të
cilat gjykojmë se respektimi i tyre do të sillte parandalimin e torturës dhe formave të tjera
të keqtrajtimit dhe të shkeljeve të ligjit nga Policia. Megjithëse ato ja kemi dërguar Ministrisë
së Brendëshme dhe Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit, konstatojmë se edhe
pas këmbënguljes tonë të vazhdueshme, pjesa më e madhe e tyre nuk janë zbatuar. Kështu
p.sh. mund të përmëndim:
1. Nuk janë marrë masat e nevojshme që të sigurohet e drejta e vizitës nga një mjek për
personat e privuar nga liria, qysh në fillim të privimit të tyre nga liria. Kjo e drejtë duhet
gjithashtu të nënkuptojë të drejtën që këta persona kanë për t’u ekzaminuar, nëse ata
dëshirojnë, nga një mjek i zgjedhur prej tyre.
Për realizimin e kësaj të drejte gjithashtu duhet që:
• Të gjitha ekzaminimet mjekësore të personave të privuar nga liria e tyre prej Policisë të
jenë larg dëgjimit të Policisë dhe vetëm nëse kundërshton mjeku. Për ndonjë rast të veçantë,
larg edhe shikimit të punonjësve të Policisë kur ata vizitohen nga mjeku.
• Rezultatet e çdo ekzaminimi, si dhe çdo deklaratë e bërë nga personi i vizituar, duhet të
shënohen nga mjeku dhe të jenë në dispozicion të personit të privuar nga liria dhe të
avokatit të tij.
2. Personave të privuar nga liria prej Policisë, nuk u dorëzohen formularë ku të pasqyrohen
e saktësohen të drejtat e tyre. Këta formularë duhet që të jenë të disponueshëm edhe në
gjuhë të huaj. Për më tepër, të interesuarit duhet të ftohen që të firmosin një deklaratë që
ata kanë qënë të informuar mbi të drejtat e tyre.
3. Nuk është nxjerrë udhëzimi (kodi i sjelljes) për marrjen në pyetje nga Policia. Ky kod
duhet ndër të tjera të trajtojë aspektet e mëposhtme; t’i tregohet sistematikisht të ndaluarit
identiteti i personave të pranishëm gjatë marrjes në pyetje (emri dhe/ose matrikuli);
kohëzgjatja e lejuar e një seance pyetjesh; periudhat e pushimit ndërmjet këtyre seancave
dhe pauzat gjatë marrjes në pyetje; vendi apo vendet ku mund të mbahet një seancë e tillë;
nëse do t’i kërkohet të ndaluarit të qëndrojë në këmbë gjatë marrjes në pyetje; dhe që
ndalohet marrja në pyetje e personave nën ndikimin e drogës, alkoolit, ilaçeve ose nën një
gjëndje tronditjeje. Ky kod duhet gjithashtu të parashikojë që të shënohet sistematikisht
momenti i fillimit dhe i përfundimit të çdo marrje në pyetje, identitetin e çdo të pranishmi
gjatë çdo seance pyetjeje, si dhe çdo kërkese të formuluar nga i ndaluari gjatë kësaj seance.
Situata e personave veçanërisht të pambrojtur (për shëmbull, minorenët, personat e
prekur nga sëmundje ose mangësi mendore) duhet të bëhen objekt i garancive specifike.
4. Nuk zbatohen të drejtat e mësipërme edhe për personat e mbajtur nga Policia për
qëllime administrative. Nga inspektimi i bërë gjatë këtij viti në disa Komisariate të Policisë
në shkallë vendi kemi konstatuar se në disa raste “shoqërimi në Polici” përdoret ndaj
personave të dyshuar për një vepër penale. Pra shoqërimi përdoret jo për të sqaruar
veprime administrative, por me qëllim hetimesh për vepra penale dhe mbas kohës së
“shoqërimit” bëhen veprime proceduriale të ndalimit ose arrestimit. Po kështu kemi
konstatuar disa raste të kryerjes së veprimeve që çojnë në kërkimin dhe mbledhjen e të
dhënave në mënyrë të paligjshme, duke shkelur pikën 2 të nenit 32 të Kushtetutës së
Republikës së Shqipërisë. Të dhëna të tilla mund të përmëndim ato që janë marrë nën
efektin e dhunës fizike.
5. Nga verifikimi i disa ankesave ka rezultuar se koha e ndalimit ose arrestimit fillon pas
asaj të shoqërimit, që në disa raste edhe ajo ka qënë tej afatit ligjor. Pas disa rekomandimesh
të bëra nga ana jonë, Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit nxorri Letër - Porosinë
Nr. 1328, dt. 23.11.2009 “Për respektimin dhe garantimin e plotë të të drejtave dhe lirive