GEOGRAFIA klasa 5

1. Geograficzny punkt widzenia
WARTO WIEDZIEĆ
Odwzorowania kartograficzne
Najlepszym modelem Ziemi jest
globus, który przedstawia jej
przybliżony kształt. Z globusa nie
da się jednak korzystać w dużej
skali, więc niezbędne są mapy. Matematyczny
sposób przeniesienia
powierzchni kuli na płaszczyznę
nosi nazwę odwzorowania
kartograficznego. Każdy sposób
odwzorowania powoduje pewne
zniekształcenia, np. odległości,
powierzchni czy kątów, a co za
tym idzie – kształtów obiektów
geograficznych, np. kontynentów
lub mórz. Odwzorowanie dobiera
się zwykle w zależności od położenia
przedstawianego obszaru.
Odwzorowania azymutalne służą
m.in. do sporządzania map okolic
podbiegunowych. Odwzorowania
walcowe, które zachowują
kąty proste między południkami
i równoleżnikami, najwierniej
przedstawiają okolice równika.
Odwzorowania stożkowe służą
do przedstawiania obszarów położonych
w średnich szerokościach
geograficznych.
odwzorowanie azymutalne
odwzorowanie walcowe
odwzorowanie stożkowe
ZAPAMIĘTAJ
••
Mapa to graficzny obraz powierzchni
Ziemi lub jej fragmentu, wykonany na
płaszczyźnie, w pomniejszeniu, według
ściśle określonych zasad matematycznych,
z zastosowaniem znaków umownych.
••
Wysokość bezwzględna jest mierzona
od poziomu morza do dowolnego
punktu. Jest podawana w metrach nad
poziomem morza (m n.p.m.).
••
Poziomice to linie łączące punkty
o takiej samej wysokości nad poziomem
morza.
••
Legenda mapy to zbiór i objaśnienie
znaków umownych użytych na mapie.
POLECENIA
1. Podaj co najmniej pięć różnych możliwości wykorzystania map.
2. Na podstawie mapy Gór Świętokrzyskich zamieszczonej w podręczniku oblicz wysokość
względną szczytu Agata (B3) względem Przełęczy Kakonińskiej.
23