You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Hoca</strong>nın Notu<br />
İnstagram: @mihmandar_hoca<br />
Dinleme Durumları<br />
Kişi bireysel ya da toplumsal yaşamın bir gereği olarak değişik dinleme durumları ile karşılaşır. Öğrenim süresi<br />
içinde ise öğrenciler hem sınıf içi, hem de sınıf dışı çalışmalardaçok değişik dinleme durumları ile<br />
karşılaşabilirler. Şimdi bu durumları ayrı ayrı ele alalım:<br />
1. Ders İçi Dinleme<br />
Dinlemenin öğrenme sürecindeki yeri <strong>ve</strong> önemi çok büyüktür. Öğrenci bir konuyu en iyi, ders içinde izleyerek <strong>ve</strong><br />
dinleyerek öğrenebilir. Aynı konuyu ders dışında öğrenebilmesi için ders süresinin en az üç katı zaman ayırması<br />
gerekir. Bu nedenle öğrenciye ders içi dinlemenin yarar <strong>ve</strong> önemi anlatılmalı, uygulamalarla da kanıtlanmalıdır.<br />
2. Tartışmalı Toplantıları Dinleme<br />
Gerek sınıf ya da okul içinde, gerekse okul dışında çok çeşitli yerlerde açık oturum,<br />
panel, toplu çalışım (sempozyum), savlı tartışma (münazara) gibi öğrencilerin de ilgilerini çekebilecek toplantılar<br />
düzenlenmektedir. Hem sınıf <strong>ve</strong> okul içindeki bu tür çalışmalar, hem de okul dışındaki bu tür toplantılara<br />
öğrencinin katılması sağlanmalıdır. Tartışmalı toplantılara katılan öğrencilere, değişik konuşmaları dinleyip kısa<br />
notlar almaları istenerek, konuşmalarda ileri sürülen düşünce <strong>ve</strong> görüşleri anlama, konuşmaların ana<br />
düşüncesini bulma, konuşmalardaki değişik görüş <strong>ve</strong> düşünceleri saptama çalışmaları yaptırılmalıdır. Ayrıca<br />
öğrencilerden, konuşmaların dil <strong>ve</strong> anlatım özellikleri açısından değerlendirilmesi de istenmelidir. Bu tür<br />
çalışmalar, dikkatli dinleme alışkanlığı kazandırdığı gibi, öğrenciyi inceleme <strong>ve</strong> araştırmaya da yöneltir.<br />
3. Okunan Bir Yazıyı Dinleme<br />
Okuma, dil <strong>ve</strong> yazın (edebiyat) öğretimi izlencesinin temel öğesidir. Dinleme yeti, beceri <strong>ve</strong> alışkanlığının<br />
kazanılması için de en iyi yoldur. Türü ne olursa olsun, okunan bir yazının konusu, yazı başlığı ile içeriğin<br />
uygunluğu, savunulan düşünce ya da ileri sürülen görüşlerin sunuluşu, yazının kurgusu, sözcük <strong>ve</strong> cümle yapısı,<br />
anlatım tür, biçim <strong>ve</strong> biçemi(üslup) üzerinde öğrencilere görüşleri sorulmalı, sınıf içinde tartışma ortamı<br />
yaratılmalıdır.<br />
Bu tür çalışma öğrenciye yazınsal bir beğeninin yanında duygu <strong>ve</strong> düşünce gelişimi de sağlar. Ayrıca kıyaslama,<br />
karşılaştırma, değerlendirme nitelikleri kazandırır.<br />
4. Karşılıklı Konuşmalarda Dinleme<br />
Karşılıklı konuşmalar da değişik biçimlerde yapılabilir. Günlük yaşamımızda, bir söyleşi niteliği taşıyan<br />
konuşmalar, bir de herhangi bir konuyla ilgili görüş, bir soruya yanıt ya da ileri sürülen bir düşünceye karşılık<br />
almak için yapılan konuşmalar vardır.<br />
Türü ne olursa olsun karşılıklı konuşmada dinleyen kişi, konuşan kişiyi, yüzüne bakarak dinlemeli, sözünü<br />
kesmemeli, ancak, yeri geldiğinde (örneğin bir cümle bitiminde) izin isteyerek kısa soru ya da sözlerle görüş <strong>ve</strong><br />
düşüncelerini açıklamalıdır.<br />
Herhangi bir konuda görüş, sorulan bir soruya yanıt ya da ileri sürülen bir düşünceye karşılık almak için yapılan<br />
konuşmalarda, kişi alacağı karşılığı ilgi <strong>ve</strong> merakla bekler. Bu tür dinlemede kişinin anlamak ya da öğrenmek<br />
istediği şey, sorduğu soru, görüş ya da düşünce ile sınırlı olduğundan dinleyen durumunda olan kişi, dikkatini<br />
diğer dinleme durumlarındaki kadar yoğun <strong>ve</strong> uzun süreli tutmak zorunda değildir.<br />
5. Meslek <strong>ve</strong> <strong>Alan</strong> Konuşmalarını (Konferans-Bildiri) Dinleme<br />
Konferans; sanat, bilim, teknoloji vb. alanlarda kişinin açıklama <strong>ve</strong> öğretme amacıyla yaptığı, ayrıntılı <strong>ve</strong> geniş<br />
konuşma türüdür. Bildiri ise; bilimsel bir konuyu inceleyen <strong>ve</strong> yine bilimsel bir toplantıda okunup üzerinde<br />
tartışılan anlatım türüdür.<br />
Bu tür konuşmalar uzun süreli dinlemeyi gerektirir. Bunun için dinleyicinin kısa notlar alması, anlatılanları<br />
anımsama <strong>ve</strong> değerlendirme açısından uygun olur. Konuşma konusu <strong>ve</strong> konuşmacının kişiliği, alanı <strong>ve</strong><br />
yapıtlarıyla ilgili bilgi edinmenin de daha bilinçli dinleme açısından yararı vardır.<br />
Bu tür konuşmaların kimilerinde konuşmanın bitiminde dinleyicilerin görüş bildirmelerine, yorum yapmalarına<br />
ya da soru sormalarına olanak <strong>ve</strong>rilir. Bu tür konuşmalara tartışmalı konuşma, ( tartışmalı konferans) denir.<br />
Bu konuşmaların bitiminde belirtilen görüşler, yapılan yorumlar ya da sorulan sorular kısa, açık <strong>ve</strong> anlaşılır<br />
olmalıdır. Bu dinleme durumu (meslek <strong>ve</strong> alan konuşmalarını dinleme) 6 - 8. sınıf öğrencileri için ağır gelebilir.<br />
Ancak öğrencileri, bu dinleme durumlarına alıştırabilmek için, öğrencilerin ilgisini çekecek, onları bu tür<br />
konuşma durumlarını dinlemeye hazırlayacak ortamları aşama aşama düzenlemek gerekir. Bunların dışında,<br />
film, tiyatro, sanatsal gösteri, konser vb. izleme <strong>ve</strong> dinleme durumları da vardır. Bunlar için sınıf içi<br />
<strong>Mihmandar</strong> hoca
Change language