141-165 (4839 KB) - Wolfgang Wiegand
141-165 (4839 KB) - Wolfgang Wiegand
141-165 (4839 KB) - Wolfgang Wiegand
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
unde probat iste textus quod in statutis et consuetudinibus quod est<br />
cadere probabilis ignorantia et sic facit, quod positiones et articuli possint<br />
fieri super iure consuetudinario vel statuti eo casu quo talia sunt<br />
probanda, quia omne quod est probabile est ponibile et articulandum"<br />
257 .<br />
Mit diesem Kernsatz der posifio-Doktrin 258 schließt Franchus seine<br />
erste Folgerung, in der er — wie schon Geminianus 259 — die Verbindung<br />
von der probabilis ignorantia bei Statuten und consuetudo zur<br />
positio-iuris-Lehre aufzeigt. Er zieht jedoch noch weitere Konsequenzen:<br />
„Et idem in extravagantibus in quibus cadit probabilis ignorantia 260 . . .<br />
secus in iure communi: quia positionibus et articulis iuris non est respondendum.<br />
Cum iura sint certa et notoria ut l. ornamentorum 261 unde<br />
probari non debeant 262 . . .".<br />
Franchus behandelt dann die Problematik, die sich für die Urteilslehre<br />
aus diesen Ausführungen ergibt, und zwar anhand der lex cum prolatis<br />
und des cap. pastoralis, die ihrerseits wiederum zu den Schlüsselpunkten<br />
bei der Abgrenzung von beweisbedürftigem und nicht-beweisbedürftigem<br />
Recht gehören 263 . Nach einige Zwischenstationen kehrt Franchus zu<br />
diesem Komplex zurück, um die Argumentation zu vertiefen:<br />
„In glossa in verbis ,cum sint' conclude ex dictis Archidiaconi 264 et<br />
aliorum doctorum quod ius commune dicitur publicum quo ad omnes<br />
et omnes scire et observare tenentur . . . 1. leges sacratissimae et I. leges<br />
ut générales 265 et ideo est quod per secundam constitutionem contrariam<br />
prime intellegitur prima revocata: quia superior praesumitur scire iura<br />
communia et publica 266 ut hie in textu. Secus est in statuta vel consuetudine<br />
que dieuntur ius privatum ipsius loci 2a7 et sie sunt facti et in facto<br />
2<br />
") Folgt Hinweis auf die Glosse zu VI 2.9. S. dazu Kap. Ill N. 108.<br />
258<br />
) S. oben Kap. III bei N. 3 u. ö.<br />
**) S. oben bei N. 246.<br />
26<br />
°) Folgt Hinweis auf den § sane in Proömium zum Liber Sextus. Vgl. dazu schon<br />
oben in der positio-Lehre.<br />
261<br />
) Zu dieser Allegation s. oben Kap. III bei N. 96.<br />
282<br />
) Wiederum ein Hinweis auf die Glosse zu VI 2.9. S. oben N. 257.<br />
2M<br />
) S. oben Kap. II bei N. 77 ff., Kap. IV bei N. 26 ff. und oben vor I.<br />
2M<br />
) GUIDO DE BAYSIO, Text oben bei N. 209 ff.<br />
* 65 ) C. 1.14.3 und 9, vgl. dazu oben Kap. IV bei N. 30. Aus dem kanonischen<br />
Recht führt er an X 1.2.1, das schon früher mehrfach in diesem Zusammenhang allegiert<br />
wurde: „Canonum statuta custodiantur ab omnibus. Et nemo in actionibus vel<br />
iudieiis ecclesiasticis suo sensu, sed eorum auetoritate ducatur."<br />
2M<br />
) Damit hat auch die Formel ,habere iura in scrinio pectoris' schärfere Konturen<br />
gewonnen. Durch die beigefügten Adjektive communia et publica ist der Bereich des<br />
ex officio zu kennenden Rechts präzisiert worden.<br />
287<br />
) Folgt das Allegat D. 11 c. 8, das sich schon bei GUIDO DE BAYSIO findet,<br />
s. oben N. 211.<br />
144