aprıl 2012 - tojdac.org

The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC April 2012 Volume 2 Issue 2
bütünüyle foto!raflanan ilk sava"tır ve Matthew Brady’den ba"ka Alexander Gardner,
Timothy O’Sullivan da, bu sava"ı belgeleyen ve öne çıkan isimler olmu"tur.
1.3. I DÜNYA SAVA!I (1914-1918)
#ttifak Devletleri (Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı ve Bulgaristan) ile #tilaf
Devletleri (Britanya, Fransa, Rusya, Sırbistan, Karada! #talya, ABD, Japonya, Yunanistan,
Portekiz, Romanya ve Belçika) arasında gerçekle"mi"tir. Hükümetler ancak görevlendirdi!i,
özel izin alan foto!rafçıların çarpı"ma bölgelerine gitmesine ve foto!raf çekmesine izin
vermi" olması nedeniyle, foto!raf tarihinde yo!un sansür uygulanan bir sava" olarak
de!erlendirebiliriz. #lerleyen ve hızlanan foto!raf teknolojisine ra!men, uygulanan sıkı sansür
nedeniyle, dört yıldan uzun süren, 5 milyondan fazla insanın öldü!ü bu sava"tan günümüze,
çok az sayıda foto!raf kalmı"tır.
Resim 9-10. #simsiz, I. Dünya Sava"ı, 1914-1918
1924 yılında Vicdani retçi Ernst Friedrich’in, içeri!inde yayınlanamayacak kadar sava"ın
deh"et verici yüzünü yansıtan foto!rafların oldu!u “Krieg dem Kriege” (Sava"a kar"ı sava")
adlı eseri yayınlanmı"tır. Özellikle “sava"ın yüzü” ba"lıklı bölümde parçalanmı" yüzler yer
almı", kısa süre sonra kitap toplatılmı" ve satı"ına askerler ve hükümet tarafından saldırıyla
kar"ılık verilmi"tir. Buna kar"ın bu kitap 10 baskı yapmı" ve pek çok dile çevrilmi"tir.
Resim 11-12. Ernst Friedrich, “Krieg dem Kriege” (Sava"a Kar"ı Sava"” kitabından
I.Dünya Sava"ı’ndan sonra piyasaya sürülen Leica 35 mm foto!raf makinesi hem çok küçük
ve hafif olmasıyla ta"ımayı, hareketi özgür kılmı", hem de fark ettirmeden, habersiz foto!raf
çekilmesini de olanaklı kılmı"tır.
1.4. II. DÜNYA SAVA!I (1939-1945)
Müttefik devletler olarak; #ngiltere, Fransa, Sovyetler Birli!i, ABD ve Çin, Mihver Devletler
olarak ise; Almanya, #talya ve Japonya katılmı"tır. Hükümetlerin görevlendirdikleri
foto!rafçıların yanı sıra çok sayıda ajans ve gazetelerin, dergilerin de fotomuhabir gönderdi!i
bu sava", nükleer silahların kullanıldı!ı ve Yahudi Soykırımı gibi kitlesel sivil ölümlerin
gerçekle"tirildi!i, insanlık tarihindeki en kanlı ve en çok foto!raf çekilen sava"tır.
Foto!rafların hükümetler tarafından sıkı bir "ekilde kontrol edilmesinin yanı sıra kendi
çıkarlarına göre, propaganda amacıyla kullanım dikkat çekmektedir. “Kahraman asker”
dü"üncesini benimsetmeyi amaç edinen foto!raflar, sıkça çekilmi" ve kullanılmı"tır. Örne!in
Almanya hiçbir sivil foto!rafçının sava" alanından foto!raf çekmesine izin vermemi", bütün
Copyright © The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication 81