GAZİANTEP ZEUGMA MOZAİK MÜZESİ

“Benim için küçük, ama insanlık için dev bir adım.” Amerikalı astronot
Neil Armstrong 20 Temmuz 1969 günü Ay’a ayak bastığında bu cümleyi
söylemişti.
İstanbul’daki buluntu, belki Ay’daki ilk ayak izi ile yarışamaz. Ama dünya
çapında ender rastlandığı da, İstanbul için bir ‘ilk’ olduğu da, dolayısıyla
tarihi sayılması gerektiği de açık.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Başkanlığı’nda yürütülen kazılar, daha önce
de Yenikapı’da pek çok buluntuyla gündeme geldi. Ancak bu kez,
gerçekten tarihi bir keşifti söz konusu olan.
Deniz seviyesinin 8.2 metre altındaki bir katmanda, killi tabakanın
üzerinde insana ait ayak izlerine ulaşılmıştı. İncelemelere göre, izler
M.Ö. 6300-5500 tarihleri arasına işaretleniyordu. Yani, bunlar
İstanbul’un tarihteki ilk sakinlerinin arkalarında bıraktığı izdi. Ve
anlaşıldığı kadarıyla, yaklaşık 8 bin yıl önce yaşamış o sakinler, ‘sandalet’
giyiyordu. Böyle heyecan verici bir keşif ise tabiatın lütfu ile günümüze
ulaşmıştı. Ayak izleri, o dönemde henüz denizin ulaşmadığı bir
alandaydı. Daha sonra deniz suyu ulaşsa da, izler çoktan kurumuş ve
killi tabakanın içinde adeta ‘korumaya’ alınmıştı.
Kazı ekibi... Ekip başkanı İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep
Kızıltan... Dünyanın dört bir köşesindeki arkeologlar... Hepsi çok
heyecanlı... Bilim dünyası, 8 bin yıllık bu ayak iziyle, insanoğlunun
kültürel yolculuğunun izini sürecek şimdi.
İşte, bu tarihi bulguyu ve ‘dünya tarihine ışık tutacak bir süreci’ kazı
ekibinin başkanı, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep Kızıltan
MÜZE DERGİ’ye anlattı.
MÜZE DERGİ: Marmaray ve Metro kazıları, olağanüstü bir arkeolojik
kazılar dizisine dönüştü. Öncelikle bu süreci anlatır mısınız?
ZEYNEP KIZILTAN: Kazılarımız aslında Marmaray ve Metro projeleri
kapsamında 2004 yılında Bakanlığımız, Kültür Varlıkları ve Müzeler
Genel Müdürlüğü’nün izinleriyle Yenikapı, Sirkeci ve Üsküdar
32
“A small step for me, but a huge step for mankind!” commented
Neil Armstrong on 20 th July 1969 as he was setting foot on the
moon.
Maybe the footprints unearthed in İstanbul cannot compete with
the first footsteps on the moon, but they amount to a rare discovery
of worldwide significance and a first for İstanbul.
The excavations carried out under the authority of the Museums
of Archaeology of İstanbul were brought on the agenda before, on
the occasion of various finds at Yenikapı. But this time, the case
in point is a very significant historical discovery.
Human footprints were found on clay soil in a layer 8,2 meters
under sea level, dated to the period between 6300 -5500 BC, probably
left behind by the first inhabitants of İstanbul, having lived
here and worn sandals 8 thousand years ago.
This exciting discovery was made possible thanks to nature’s
blessing. The footprints were in an area unreached by the sea
during that period. Although the area was later covered by sea,
the footsteps had dried long-time before and were preserved
intact on clay soil under water.
Archaeologists from around the world are among participants of
the excavation work. They are all very excited. The footprints
discovered here will allow the world of science to trace back the
“footsteps” of mankind’s cultural journey. The proud leader of the
excavation team, Director of the Museums of Archaeology of
İstanbul, Ms. Zeynep Kızıltan talked to MÜZE DERGİ about their
achievements.
MÜZE DERGİ: The diggings in İstanbul for the construction of
Metro and Marmaray underground systems led to extraordinary
archaeological discoveries. Would you tell us about this process?
ZEYNEP KIZILTAN: Our excavations actually started in 2004 at