21.06.2013 Views

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

También remite para explicar <strong>el</strong> puer que aparece en <strong>el</strong> v. I 782 (impubis pueri<br />

cruciatur spiritus aeger) a lo dicho ya antes en su <strong>comentario</strong> a Pru<strong>de</strong>ncio. En <strong>la</strong> nota a<br />

Juvenco explica que los evang<strong>el</strong>istas para referirse al siervo d<strong>el</strong> centurión hab<strong>la</strong>n, como<br />

Mateo, <strong>de</strong> puer, o <strong>de</strong> puer o servus indistintamente como Lucas, añadiendo que los romanos<br />

a sus siervos los l<strong>la</strong>man pueri, y remitiendo a lo que dijo en <strong>el</strong> <strong>comentario</strong> a Pru<strong>de</strong>ncio Cath.<br />

IX 1. En cuanto a que Juvenco califique al puer <strong>de</strong> impubes dice ignorar <strong>el</strong> motivo; quizá,<br />

como con iuvenis se pue<strong>de</strong> aludir a una persona adulta, y así <strong>el</strong> impubes serviría a Juvenco<br />

para insistir en que se trataba <strong>de</strong> un niño <strong>de</strong> verdad 57 .<br />

En <strong>la</strong> nota a Cathem. IX 1 (Da, puer, plectrum, choraeis ut canam fid<strong>el</strong>ibus), <strong>de</strong>cía<br />

Arévalo que Pru<strong>de</strong>ncio l<strong>la</strong>ma, como hacen los poetas líricos, al siervo para que traiga <strong>el</strong><br />

plectro; amplía <strong>la</strong> nota y recuerda, entre otras cosas, que en <strong>la</strong>tín l<strong>la</strong>maban al siervo <strong>de</strong> modo<br />

semejante a como se hace en italiano (giovane) o en español (mozo). Aparte <strong>de</strong> textos clásicos<br />

en que se comprueba <strong>la</strong> i<strong>de</strong>ntificación servus y puer, aporta <strong>la</strong> <strong>de</strong> los seniores y domini, dando<br />

razón <strong>de</strong> <strong>el</strong>lo 58 .<br />

Jordanis praedicans baptismum poenitentiae in remissionem peccatorum. Huc oculos SS. Patres inten<strong>de</strong>runt,<br />

cum baptismo Joannis peccata fuisse remissa asseruerunt, quatenus scilicet ad poenitentiam excitabat, qua<br />

peccata remitterentur, et ad Christi baptismum praeparabat, quo, ut theologi loquuntur, ex opere operato macu<strong>la</strong>e<br />

criminum penitus <strong>el</strong>uuntur. Juvencus lib. I ad cap. 21 Marci: Nunc ego praeteritas macu<strong>la</strong>s in flumine puro/<br />

Abluere institui: veniet sed fortior alter, etc. S. Paulinus carm. 5 <strong>de</strong> S. Joanne Baptista: Diluit infusis cre<strong>de</strong>ntum<br />

crimina lymphis, Absolvitque metus hominum, poenasque remittit Atque ignem restinguit aquis: oblivia sua<strong>de</strong>t<br />

Errorum, praestatque novae nova corpora vitae. Basilius lib. <strong>de</strong> Baptism.: Simul atque accesserat quis, et peccata<br />

sua, quantacunque et qualiacunque fuissent, confessus fuerat, in Jordanis flumine baptizabatur, et confestim<br />

peccatorum remissionem accipiebat. Chrysostomus theologicam distinctionem edocet serm. 137: Erat penes<br />

Joannem venia, sed non sine poenitentia: erat remissio, sed luctibus comparata. Eo<strong>de</strong>m sensu Spiritus, sive<br />

donum gratiae, co<strong>el</strong>o refulgens invisibili modo influebat: ut ref<strong>el</strong><strong>la</strong>s Nebrissam et Gis<strong>el</strong>inum, qui id in Pru<strong>de</strong>ntio<br />

reprehendunt. Quin etiam cl. Bertius lib. XXXI <strong>de</strong> Theol. Disc., cap. 2, probat, Pru<strong>de</strong>ntii versus Hoc ex <strong>la</strong>vacro,<br />

etc., accipiendos esse <strong>de</strong> remissione in spe, et quae <strong>la</strong>vacrum Joannis non comitaretur, sed consequeretur, quia<br />

eo<strong>de</strong>m in loco cecinit, Sed tincta postquam membra <strong>de</strong>faecaverat, Co<strong>el</strong>o refulgens influebat spiritus. Cf. PL 60,<br />

847s.<br />

57 Quem Matthaeus puerum semper, Lucas plerumque servum, aliquando puerum vocat. Romani servos suos<br />

etiam senes vocabant pueros. Confer comment. ad Pru<strong>de</strong>nt. hymn. 9 Cathem. v 1. Non igitur vi<strong>de</strong>o, cur Iuvencus<br />

impubem puerum dicat centurionis servum. Saepe iuvenem vocat hominem adultum: at puer impubes ad veram<br />

pueritiam omnino referendum est.<br />

58 Pru<strong>de</strong>ntius more lyricorum poetarum servum vocat, qui plectrum afferat. Fabricius ait respexisse ad<br />

consuetudinem antiquorum, ut pueri lyra canerent, aut puero cithara lu<strong>de</strong>nte, alii canerent; quod constat ex<br />

Athenaeo. Puer antiquis est servus, sive famulus, fere ut nunc, Italico et Hispanico idiomate, ii qui serviunt<br />

giovine et mozo app<strong>el</strong><strong>la</strong>ntur. Horatius, lib. I, oda 38: Persicos odi, puer, apparatus; et lib. I, serm. 10: I, puer,<br />

atque meo citus haec subscribe lib<strong>el</strong>lo. Propertius, lib. III, <strong>el</strong>eg. 19: I puer, et citus haec aliqua propone columna.<br />

Ex iure civili haec ipsa significatio colligitur. In sacris quoque litteris i<strong>de</strong>m mos observatur. Contra puto, a<br />

senioribus Italice et Hispanice signori et senores app<strong>el</strong><strong>la</strong>ri, qui domini sunt. Cum enim olim senior e domo aut<br />

familia dominus rerum esset, et antonomastice senior vocaretur, fluxit in<strong>de</strong> ea vox ad eos omnes qui facultatibus<br />

essent praediti. Ita divitiae naturam susque <strong>de</strong>que vertunt, efficiuntque ut et senes puerorum vocabulo notentur,<br />

et pueri seniorum nomine gau<strong>de</strong>ant; cf. PL 59, 862.<br />

381

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!