21.06.2013 Views

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

figura <strong>de</strong> <strong>la</strong> mutatio generis, corroborada por ejemplos <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio y Draconcio, a los que<br />

remite, y más en concreto a lo dicho por él en su <strong>comentario</strong>.<br />

Amplia era, en verdad, <strong>la</strong> nota a los versos pru<strong>de</strong>ncianos (adv. Symm. II 504s.: et<br />

creditur istis/ numinibus qui transfugio meruere sacrari). Repara aquí en <strong>la</strong> "falta <strong>de</strong><br />

concordancia" que supone qui, referido a numinibus, y, tras recordar que los manuscritos<br />

antiguos ofrecen qui, pue<strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r que este qui se "corrigiera" en quae, aunque no <strong>de</strong>ja <strong>de</strong><br />

advertir que quienes lo hicieron <strong>de</strong>sconocían que existe <strong>la</strong> referida figura que se l<strong>la</strong>ma mutatio<br />

generis; ofrece ejemplo <strong>de</strong> <strong>el</strong>lo y <strong>el</strong> mismo himno <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio, por consiguiente, es uno más.<br />

Arévalo ofrece <strong>la</strong> explicación <strong>de</strong> este cambio <strong>de</strong> género; en su opinión es fácil pensar que<br />

numina se entienda como <strong>de</strong>i; numen equivale a vis <strong>de</strong>i y, por tanto a "dios"; así se explica <strong>el</strong><br />

masculino; remite a lo que dice Gifanio sobre <strong>la</strong> generis mutatio, y pone en entredicho <strong>de</strong><br />

alguna manera <strong>la</strong> crítica que hace L. Cavallus a <strong>la</strong> corrección <strong>de</strong> los himnos d<strong>el</strong> Breviario<br />

romano que llevó a cabo Urbano VII, y en concreto a que en <strong>el</strong> himno <strong>de</strong> maitines <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

dominica <strong>de</strong> Adviento <strong>el</strong> corrector hubiese pasado d<strong>el</strong> género neutro al masculino (qui,<br />

referido a Verbum), puesto que, en opinión <strong>de</strong> Arévalo pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>fen<strong>de</strong>rse este cambio, ya que<br />

con Verbum se hace mención al Filius Dei 69 .<br />

En <strong>el</strong> caso <strong>de</strong> Draconcio (vv. 151s: ruitur t<strong>el</strong>lus vasto <strong>de</strong>mersa profundo, / Et solidante<br />

globo gravior per inane pependit), ejemplo no d<strong>el</strong> todo semejante a los anteriores, también<br />

existe un adjetivo, <strong>el</strong> participio solidante, que p<strong>la</strong>ntea parecidos problemas; <strong>de</strong>cía aquí<br />

Arévalo para explicarlo que globo solidante se podía enten<strong>de</strong>r como <strong>la</strong> tierra, o leer solidata,<br />

es <strong>de</strong>cir pensar en una construcción paral<strong>el</strong>a a <strong>de</strong>mersa 70 .<br />

Pru<strong>de</strong>ncio y Draconcio le sirven para apoyar una lectura y <strong>de</strong>fen<strong>de</strong>r una expresión, en<br />

concreto immensi mundi <strong>de</strong> Juvenco I 132, pues tiene su corr<strong>el</strong>ato, entre otros, en Pru<strong>de</strong>ncio<br />

(magni orbis), a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> estar anticipada en Ovidio, Met. II 35, y presente <strong>de</strong>spués en<br />

69 Perspicuum est un<strong>de</strong> manarit quae, scilicet quia praecessit numinibus, et exscriptores hanc figuram, quae<br />

mutatio generis dicitur, ignorabant. Dei vi et notione conveniunt cum numinibus: itaque mutatur genus numinum<br />

in genus <strong>de</strong>orum. Exemp<strong>la</strong> vi<strong>de</strong> apud Gifanium verbo generis mutatio, et in ad<strong>de</strong>ndis ejus<strong>de</strong>m Gifanii.<br />

Ludovicus Cavallus in opere ms. contra correctionem hymnorum Breviarii Romani sub Urbano VIII, <strong>de</strong> quo egi<br />

in proleg. cap. 23, in hymno ad Matut. dominicae adventus, reprehendit quod corrector hymni illius a genere<br />

neutro ad masculinum transierit: "Verbum supernum prodiens/ E Patris aeterni sinu,/ Qui natus orbi subvenis,<br />

etc. Verum hac mutatione generis, quam veteres saepe adhibebant, hymnus ille <strong>de</strong>fendi potest: ponitur enim<br />

Verbum pro Filio Dei.<br />

70 Nihil prohibet quin int<strong>el</strong>ligas globo solidante ipsam terram, aut legas, si mavis, Et solidata globo.<br />

385

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!