IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
esperaría fuerunt, con ejemplos diversos d<strong>el</strong> mismo Draconcio, pero sin citar ninguno <strong>de</strong> los<br />
antiguos, aunque remite a Barthius en don<strong>de</strong> sí hay ejemplos 100 .<br />
Para <strong>la</strong> metáfora presente en <strong>el</strong> verso 684 (ipse <strong>de</strong>us vestit), remite a Draconcio I<br />
184 101 , en don<strong>de</strong> aparece también <strong>el</strong> mismo verbo (arboreis hinc in<strong>de</strong> comis vestitur amoene).<br />
Indicaba que era metáfora usada y <strong>la</strong> ilustra con otro ejemplo; merece <strong>la</strong> pena reparar en que<br />
ha <strong>el</strong>egido <strong>la</strong> lectura <strong>de</strong> "su códice", amoene, indicando que había sido también una conjetura<br />
<strong>de</strong> Rivino 102 .<br />
En cuanto a sequatur d<strong>el</strong> verso 585 (<strong>la</strong>e<strong>de</strong>ntem semper similis vindicta sequatur),<br />
aparte <strong>de</strong> referir esta lectura en vez <strong>de</strong> sequetur d<strong>el</strong> manuscrito romano 103 , o mostrar un lugar<br />
paral<strong>el</strong>o, con sequi, en <strong>el</strong> v. 538 : Nec minor illorum convicia f<strong>la</strong>mma sequetur, remite a su<br />
nota a Draconcio II 470 104 .<br />
Allí, al comentar in<strong>de</strong> magis mens nostra rea est quod poena secuta est (II 470),<br />
aporta un texto <strong>de</strong> Cicerón, Har. 18 en que ofrecía i<strong>de</strong>a semejante, a saber, <strong>el</strong> castigo sigue al<br />
culpable, <strong>el</strong> <strong>de</strong> Horacio en que se formu<strong>la</strong> <strong>de</strong> modo distinto, en vez <strong>de</strong> sequi, emplea <strong>la</strong><br />
expresión raro <strong>de</strong>serere 105 .<br />
La expresión dare dicta que aparece en <strong>el</strong> verso 791 (Talia conversus populo dat dicta<br />
sequenti), que podía hacer pensar en dare verba con <strong>el</strong> significado <strong>de</strong> "engañar", le lleva a<br />
explicar que no siempre dare verba significa eso y que a veces está por "hab<strong>la</strong>r", algo que ya<br />
ilustró con ejemplos en nota a Draconcio III 456 106 (sed ne forte viris tantum data verba<br />
putentur). En su nota comienza recordando <strong>el</strong> valor habitual <strong>de</strong> <strong>la</strong> expresión dare verba, para<br />
continuar con <strong>la</strong> mención d<strong>el</strong> menos frecuente (verba facere, loqui) también representado en<br />
100<br />
Fuissent mutatio temporis pro fuerunt, ut vers. seq. <strong>la</strong>cerasset pro <strong>la</strong>ceravit, vers. 379 scin<strong>de</strong>ret pro scidit.<br />
Facilis esset restitutio vadimonia nul<strong>la</strong> fuerunt, Crinibus effusis <strong>la</strong>ceravit pectora palmis, Conscidit ungue<br />
secans vultus pia turba mo<strong>de</strong>stos. Sed temporum modos varie poetae Christiani transponunt, ut ostendit Barthius<br />
lib. XLI Advers., c. 24, exemplo Pru<strong>de</strong>ntii, et lib. XXII, c. 6, exemplis scriptorum Christianorum ca<strong>de</strong>ntis aevi;<br />
lib. vero XXIX, cap. 16, probat hunc fuisse modum, moremque loquendi antiquis bonis scriptoribus usitatum.<br />
Cf. PL 60, 874.<br />
101<br />
Vestit: <strong>de</strong> hac metaphora vi<strong>de</strong> not ad Dracont. l. I, vers. 184<br />
102<br />
Rivinus pro amoenis coniiciebat amoene, quod noster co<strong>de</strong>x exhibet. Vestiri comis <strong>de</strong> arboribus metaphora<br />
usitata: sic vers. 166: Et semper vestita comis fron<strong>de</strong>scit oliva: sic terra gramine vestiri dicitur, aves pennis. Cf.<br />
PL 60, 705.<br />
103<br />
Así lo dice en Var. lect.; Rom. sequetur. Retine sequatur ex Evang<strong>el</strong>ii verbis.<br />
104<br />
Vi<strong>de</strong> not. ad Dracont. l. II, v. 470.<br />
105<br />
Cicero <strong>de</strong> Haruspic. respons. cap. 18, Vt quisquam poenam, quae sequeretur illud sc<strong>el</strong>us, scire posset. Sic<br />
Horatius l. III, od. II, Raro antece<strong>de</strong>ntem sc<strong>el</strong>estum Deseruit pe<strong>de</strong> poena c<strong>la</strong>udo; cf. PL 60, 808.<br />
106<br />
Dat dicta: aliquando dare verba significat loqui, non fallere. Exemp<strong>la</strong> protuli in not. ad Dracont. libr. III, v.<br />
456.<br />
391