IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
En <strong>la</strong> nota a De <strong>de</strong>o II 25 militia / famu<strong>la</strong>nte remite al verso 333 d<strong>el</strong> mismo libro en<br />
que se hab<strong>la</strong> <strong>de</strong> "bril<strong>la</strong>nte milicia d<strong>el</strong> polo", a un texto <strong>de</strong> Sofonías en que <strong>la</strong> milicia d<strong>el</strong> ci<strong>el</strong>o<br />
se i<strong>de</strong>ntifica con <strong>el</strong> sol, luna y estr<strong>el</strong><strong>la</strong>s, pues también Draconcio en I 229 l<strong>la</strong>ma al sol<br />
"soldado <strong>de</strong> Dios", acor<strong>de</strong> con aqu<strong>el</strong><strong>la</strong> otra expresión Deus Sabaoth, es <strong>de</strong>cir, Dios <strong>de</strong> los<br />
ejércitos. Remite a Calmetus para ese valor <strong>de</strong> Sabaoth. 94 En <strong>la</strong> nota a II 333 (militia<br />
praec<strong>la</strong>ra) remite a lo dicho en <strong>la</strong> nota al verso 25 en que <strong>de</strong>cía que se l<strong>la</strong>maba a los astros<br />
militia poli 95 ; también en I 229 al comentar miles et ipse Dei remite a lo dicho a II 25 96 .<br />
También remite a <strong>la</strong>s notas a Draconcio a propósito <strong>de</strong> los versos 306-308 (Mirandis<br />
rursus <strong>de</strong>vinctus membra sopore / urgetur monitis Mariam, puerumque Ioseph / Aegypto ad<br />
patriam vectare, ubi Nazara f<strong>el</strong>ix), en don<strong>de</strong> se encuentra <strong>la</strong> construcción <strong>de</strong> urgeo con<br />
infinitivo (urgetur vectare); se limita a remitir a lo dicho en nota a Draconcio III 446 97 . En <strong>la</strong><br />
nota a los versos 445ss. (Parcere victor amat, sed <strong>de</strong>b<strong>el</strong><strong>la</strong>re superbos/ urget) reproducía,<br />
como lugar semejante, un ejemplo <strong>de</strong> Horacio 98 ; <strong>la</strong> construcción no es, por tanto, exclusiva <strong>de</strong><br />
autores cristianos sino d<strong>el</strong> <strong>la</strong>tín clásico.<br />
Peculiarida<strong>de</strong>s sintácticas, como <strong>el</strong> uso <strong>de</strong> un infinitivo <strong>de</strong> presente don<strong>de</strong> se esperaría<br />
<strong>el</strong> <strong>de</strong> futuro aparecen en Juvenco. Así en <strong>el</strong> verso 292 (At ferus Hero<strong>de</strong>s sibimet succe<strong>de</strong>re<br />
credit), don<strong>de</strong> Arévalo <strong>de</strong>staca este uso d<strong>el</strong> infinitivo <strong>de</strong> presente succe<strong>de</strong>re en vez d<strong>el</strong> <strong>de</strong><br />
futuro successurum, y, aparte <strong>de</strong> remitir a otro verso d<strong>el</strong> propio Juvenco en que ocurre <strong>el</strong><br />
mismo fenómeno, <strong>el</strong> 101: Un<strong>de</strong> igitur sobolem mihimet sperabo venire?, lo explica diciendo<br />
que este cambio <strong>de</strong> tiempos, es <strong>de</strong>cir <strong>el</strong> uso d<strong>el</strong> presente por futuro, era propio <strong>de</strong> los poetas<br />
cristianos, pero también lo era <strong>de</strong> los antiguos, como ya mostró –y ahora omite- en su nota a<br />
Draconcio III 376 99 . En <strong>la</strong> aludida nota al verso <strong>de</strong> Draconcio (pul<strong>la</strong>ti proceres, vadimonia<br />
nul<strong>la</strong> fuissent) se refería ciertamente a <strong>la</strong> "mutatio temporis", a propósito <strong>de</strong> fuissent don<strong>de</strong> se<br />
94 Libr. hoc, v. 333, Militia praec<strong>la</strong>ra poli. Sophonias, c. 1, v. 5, Et eos, qui adorant super tecta militiam co<strong>el</strong>i,<br />
scilicet solem, lunam et st<strong>el</strong><strong>la</strong>s. De solis militia Dracontius l. I, v. 229, Miles et ipse Dei. Quod Dominus dicitur<br />
Deus Sabaoth sive exercituum, nonnulli interpretantur <strong>de</strong> astris quae, v<strong>el</strong>uti acies sub armis ad nutum Dei<br />
stantes, exhibentur. Vi<strong>de</strong> Calmetum, Diction. Bib., verbo Sabaoth.<br />
95 De astris, militia poli, vi<strong>de</strong> notata ad v. 25, Militia famu<strong>la</strong>nte sua servire fid<strong>el</strong>is.<br />
96 Lib. II, vers. 25, Militia famu<strong>la</strong>nte sua servire fid<strong>el</strong>is: vi<strong>de</strong> notam c. 710<br />
97 Vrgeo cum infinitivo: <strong>de</strong> quo vi<strong>de</strong>sis not. ad Dracontium, l. III, v. 446.<br />
98 446. Urget <strong>de</strong>b<strong>el</strong><strong>la</strong>re. Horatius lib. II, od. 18, vers. 20, Marisque Baiis obstrepentis urges Submovere littora.<br />
99 Iuvencus tempus mutat succe<strong>de</strong>re pro successurum: quae mutatio temporum familiaris fuit poetis christianis,<br />
et aliquando ab antiquioribus scriptoribus usitata, ut notavi ad Dracontium, libr. III, v. 376.<br />
390