21.06.2013 Views

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

En r<strong>el</strong>ación con ciertas expresiones, Arévalo no se limita a <strong>de</strong>fen<strong>de</strong>r o ilustrar <strong>el</strong> uso<br />

<strong>de</strong> algunos términos extraños o nuevos, acudiendo a lo ya dicho en su edición <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio;<br />

también se ocupa <strong>de</strong> justificar o <strong>el</strong>ogiar algunas expresiones.<br />

Carcer corporis se lee en <strong>el</strong> verso I 227 (virtus prodi<strong>de</strong>rat, quod carcere corporis<br />

aegri); en <strong>la</strong> nota Arévalo afirma que <strong>la</strong> expresión es familiar a los escritores cristianos, y<br />

remite a su <strong>comentario</strong> a Pru<strong>de</strong>ncio, en concreto d<strong>el</strong> verso 44 d<strong>el</strong> proemio que escribe para <strong>el</strong><br />

conjunto <strong>de</strong> sus obras 36 ; en este verso (vinclis o utinam corporis emicem) encontramos una<br />

expresión simi<strong>la</strong>r, vincu<strong>la</strong> corporis; <strong>de</strong> <strong>la</strong> información aportada al verso pru<strong>de</strong>nciano se<br />

<strong>de</strong>duce con c<strong>la</strong>ridad que Juvenco se sirve <strong>de</strong> una expresión correcta y volvemos a comprobar<br />

cómo Pru<strong>de</strong>ncio, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> otros escritores o <strong>la</strong> Sagrada Escritura, es empleado por Arévalo<br />

como aval para nuestro poeta; no omite, por otra parte, <strong>el</strong> recordar que a algunos teólogos no<br />

les gusta aceptar que <strong>el</strong> cuerpo sea <strong>la</strong> cárc<strong>el</strong> o <strong>la</strong> atadura d<strong>el</strong> alma 37 .<br />

La expresión substantia panis por "pan" en <strong>el</strong> verso I 416, que utiliza Juvenco también<br />

en <strong>el</strong> v. 631 <strong>de</strong> este mismo libro primero -anota Arévalo- Pru<strong>de</strong>ncio <strong>la</strong> reduce a solo<br />

substantia (sin <strong>el</strong> genitivo panis), para referirse igualmente a "comida"; como su<strong>el</strong>e hacer,<br />

remite a <strong>la</strong>s obras especializadas o al Diccionario <strong>de</strong> Du Cange, que apoyan esta<br />

equivalencia 38 .<br />

Al comentar <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong> pectore d<strong>el</strong> verso 497 (F<strong>el</strong>ix, qui miseri doluit <strong>de</strong> pectore<br />

sortem) no <strong>de</strong>ja <strong>de</strong> anotar que "<strong>de</strong>" a veces es superfluo, como ya lo dijo en su <strong>comentario</strong> a<br />

Pru<strong>de</strong>ncio Psych. 3 39 .<br />

Allí aparece <strong>el</strong> "<strong>de</strong>" superfluo en <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong> nomine trino (unum namque <strong>de</strong>um<br />

colimus <strong>de</strong> nomine trino), algo distinta al "<strong>de</strong> corazón" (<strong>de</strong> pectore) que leíamos en Juvenco.<br />

36<br />

Carcerem corporis vocat phrasi familiari sacris et ecclesiasticis scriptoribus, <strong>de</strong> qua plura in Comment. ad<br />

Pru<strong>de</strong>ntium v. 44 prooemii pag. 233.<br />

37<br />

Vinc<strong>la</strong> corporis vocat Pru<strong>de</strong>ntius ipsum corpus, quod vinculum est animae. Scio, quibusdam theologis,<br />

nimium r<strong>el</strong>igiosis, displicere, quod corpus carcer aut vinculum animae vocetur, quorum scrupulos eximam in<br />

hymno Exsequiarum. Nunc tantum afferam locum Apostoli cap. VII ad Roman.: Quis me liberabit <strong>de</strong> corpore<br />

mortis hujus. Et ad Philippens. cap. 1, 33: Desi<strong>de</strong>rium habens dissolvi, et esse cum Christo. Quo respicit S.<br />

Ambrosius lib. 2 Comment. in Luc., cap. 2, loquens <strong>de</strong> sene Simeone: Cupiens ipse corporeae vinculis<br />

fragilitatis exsolvi, etc. Vi<strong>de</strong> iustum, v<strong>el</strong>ut corporeae carcere molis inclusum, v<strong>el</strong>le dissolvi, ut incipiat esse cum<br />

Christo.<br />

38<br />

Substantia panis, ut hoc libr. vers. 631: Vitalisque hodie sancti substantia panis. Pro cibo usurpat etiam<br />

substantiam Pru<strong>de</strong>ntius hymn. 7 Cathem. v. 40: Omni carentem cerneret substantia: ubi Iso apponit glossam<br />

cibo, ciborum. Confer cod. Theodos. tit. 3 leg. ult. <strong>de</strong> Cust. reor., et tit. 27 leg. 2 <strong>de</strong> Alim., et Ducangium verbo<br />

Substantia, alimentum.<br />

39<br />

Interdum <strong>de</strong> superfluum est, ut notavi in Comment. ad Pru<strong>de</strong>nt. Psychom. v. 3.<br />

375

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!