IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Atención especial <strong>de</strong>dica a ofrecer <strong>la</strong> mayor información posible sobre <strong>el</strong> calzado <strong>de</strong><br />
los antiguos; lo hace al comentar <strong>el</strong> verso I 135 <strong>de</strong> Juvenco en que aparece vincu<strong>la</strong> con <strong>el</strong><br />
significado <strong>de</strong> "sandalias". Aunque Arévalo no sólo trae en apoyo <strong>de</strong> Juvenco a Pru<strong>de</strong>ncio,<br />
sino otros autores y textos, comenzando con <strong>el</strong> d<strong>el</strong> evang<strong>el</strong>ista, <strong>la</strong> nota al verso I 375, en que<br />
hab<strong>la</strong> Arévalo <strong>de</strong> <strong>la</strong> equivalencia poética <strong>de</strong> vincu<strong>la</strong> y soleae le sirve casi <strong>de</strong> excusa para hacer<br />
un a<strong>la</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong> erudición en r<strong>el</strong>ación a este extremo, información que afecta tanto a los textos<br />
que presentan esta equivalencia como a <strong>la</strong> <strong>de</strong>scripción d<strong>el</strong> calzado, a quiénes lo usaban, <strong>de</strong><br />
quién era <strong>el</strong> oficio <strong>de</strong> <strong>de</strong>satar <strong>la</strong>s correas, etc. Para <strong>el</strong>lo se basa, como indica, en obras que<br />
trataban <strong>de</strong> modo concreto estas cuestiones, en especial, <strong>la</strong>s <strong>de</strong> Balduinus, Bynaeus y<br />
Koenigius, y <strong>la</strong> traemos por lo que aporta al mejor conocimiento d<strong>el</strong> trabajo <strong>de</strong> Arévalo 59 .<br />
Arévalo con <strong>la</strong> mención <strong>de</strong> "lugares paral<strong>el</strong>os" o imitaciones por parte <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio<br />
sigue explicando a Juvenco y mostrando sus aciertos. Lo vemos en <strong>la</strong> nota a I 690 (crastina<br />
nec vobis curetur copia rerum), en que establece <strong>la</strong> "<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia" <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio en un texto<br />
semejante; <strong>el</strong> verbo curare, lo sustituye Pru<strong>de</strong>ncio por solicitare. No <strong>de</strong>ja <strong>de</strong> ser importante<br />
<strong>el</strong> que Columbano, indirectamente, siga a Juvenco al imitar a Pru<strong>de</strong>ncio 60 .<br />
También al mencionar semejanzas entre Juvenco, los poetas clásicos y Pru<strong>de</strong>ncio, <strong>el</strong><br />
poema juvenciano se inserta <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> aqu<strong>el</strong>los que muestran una buena <strong>la</strong>tinidad y <strong>la</strong> calidad<br />
59 Sic exponit verba Evang<strong>el</strong>istarum. Matth. ait: Cuius non sum dignus calceamenta portare. Marcus: Cuius non<br />
sum dignus procumbens solvere corrigiam calceamentorum eius. Lucas: Cuius non sum dignus solvere<br />
corrigiam calceamentorum eius. Balduinus, De calceo antiquo, c. 11, probat, vincu<strong>la</strong> a poetis pro quovis calceo<br />
usurpari, sed praecipue pro soleis. Calcei hebraeorum p<strong>la</strong>ntas pedum solum tegebant, teretibus habenis, seu<br />
corrigiis supra colligati: atque a<strong>de</strong>o similes erant soleis Romanorum. Figuram eiusmodi calceorum Lamyus<br />
exhibet in Harm. Evang. ad hunc locum. Pru<strong>de</strong>ntius, hymn. 5 Cathem, v. 35, <strong>de</strong> Moyse ita habet; Iussus nexa<br />
pedum solvere vincu<strong>la</strong>. Arator, l.II, v. 81: Quae ligat exc<strong>el</strong>sas humilis corrigia p<strong>la</strong>ntas. Cicero vocat corrigias<br />
calceamenti, Petronius calceamentorum vincu<strong>la</strong>. Erat autem famulorum munus non solum vincu<strong>la</strong> calceorum<br />
solvere, sed etiam eos portare, quo domini iussissent, ut in conviviis, aut aliis in locis diverso calceorum genere<br />
uterentur. Et erat id qui<strong>de</strong>m vilissimum ministerium, ut vi<strong>de</strong>ri potest apud Ioann. Christophorum Wolfium, Cur.<br />
Philolog. ad N.T., aliosque ibi citatos. Aliquando etiam domini propter locum sacrum calceos <strong>de</strong>ponebant, quos<br />
interea portare famulus iubebatur: v<strong>el</strong> certe cum dominus loca sacra ingre<strong>de</strong>retur, famulus calceamentorum<br />
ligu<strong>la</strong>s solvebat, easque servabat. Apud hebraeos discipuli magistris suis, et inferiores dignitate superioribus<br />
honoris causa <strong>de</strong>trahere calceos solebant, uti primi Christiani episcopis, et adhuc subdiaconus episcopo<br />
c<strong>el</strong>ebranti. In Smyrnaeorum episto<strong>la</strong>, <strong>de</strong> S. Polycarpi passione: Calceos etiam sibi ipsi <strong>de</strong>trahere tentabat: quod<br />
qui<strong>de</strong>m antea minime consueverat, quippe cum singuli fid<strong>el</strong>ium quotidie inter se ambitiose certarent, quisnam<br />
prior corporis ipsius cutem contingeret. Huic consuetudini osculum pedum Romani Pontificis successisse<br />
coniicitur. Praeter scriptores De calceo antiquo, Balduinum et Bynaeum, legi potest dissertatio Ioannis Adami<br />
Koenigii, De ritu portandi calceos. Cf. PL 59, 862.<br />
60 Pru<strong>de</strong>ntius Psych. v. 615: Nec te solicitet res crastina. Columbanus: Nec te solicitet circumflua copia rerum:<br />
quod ex cit. loco Pru<strong>de</strong>ntii sumptum, et ex alio Hamartig. v. 333: Et nitidis fallens circumflua copia rebus.<br />
382