IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
IV.3.2 Remisiones desde el comentario de la Historia ... - InterClassica
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Habitaculum que leemos en I 189 (angusti fuerant praeparva habitacu<strong>la</strong> ruris)<br />
también es término cuyo uso Arévalo <strong>de</strong>fien<strong>de</strong>, aunque no se <strong>de</strong>tiene a explicarlo en su nota a<br />
Juvenco, puesto que ya en Pru<strong>de</strong>ncio (Cath. X 40) lo había comentado 19 ; por tanto ya existe<br />
indirectamente mención d<strong>el</strong> aval que representa <strong>la</strong> utilización por parte <strong>de</strong> aqu<strong>el</strong> poeta.<br />
En <strong>el</strong> <strong>comentario</strong> al verso pru<strong>de</strong>nciano (habitacu<strong>la</strong> pristina gestet), reconoce que es<br />
vocablo tardío, no anterior a <strong>la</strong> época <strong>de</strong> Adriano, pero sí muy usado <strong>de</strong>spués por los propios<br />
escritores paganos 20 .<br />
Tractare, verbo que aparece en I 329, es -dice Arévalo- término eclesiástico; remite,<br />
a<strong>de</strong>más, en su <strong>comentario</strong> a un verso <strong>de</strong> Pru<strong>de</strong>ncio Perist. XIII 101 (disseri <strong>el</strong>oquitu tractat<br />
docet instruit profetat) 21 , en cuya nota, prácticamente, indica lo mismo, que tractare es<br />
término "episcopal" 22 .<br />
El valor que tiene en Juvenco <strong>el</strong> término <strong>de</strong>votus, que aparece en <strong>el</strong> verso I 442, en <strong>el</strong><br />
sentido <strong>de</strong> pius, r<strong>el</strong>igiosus, es <strong>el</strong> que presenta -dice Arévalo- en otros muchos escritores<br />
cristianos, entre <strong>el</strong>los, Pru<strong>de</strong>ncio 23 ; es <strong>de</strong>cir, pertenece al léxico cristiano.<br />
El léxico juvenciano, como no <strong>de</strong>ja <strong>de</strong> observar y mostrar Arévalo, es utilizado<br />
también por Pru<strong>de</strong>ncio; a <strong>el</strong>lo alu<strong>de</strong> aunque lo haga con apenas una mención, muy <strong>el</strong>ocuente,<br />
por otra parte; es <strong>el</strong> caso d<strong>el</strong> verbo solicitare en I 666 (solicitet proprio ne vos pro corpore<br />
vestis), d<strong>el</strong> que se sirve también Pru<strong>de</strong>ncio en un contexto semejante, es <strong>de</strong>cir, aconsejando <strong>la</strong><br />
no preocupación por <strong>el</strong> vestido y por <strong>la</strong> comida, como hacía Cristo 24 .<br />
Illex que aparece en <strong>el</strong> v. 723 (At siquos nimium fal<strong>la</strong>x, illexque malorum) también lo<br />
utilizaría <strong>de</strong>spués Pru<strong>de</strong>ncio, haciéndolo concertar con halitus en Psych. 328 (In<strong>de</strong> b<strong>la</strong>nditiis<br />
virtutibus halitus inlex). Arévalo en su nota muestra también <strong>la</strong> r<strong>el</strong>ación d<strong>el</strong> término con<br />
19 De voce habitaculum dixi in Commentar. ad Pru<strong>de</strong>ntium, hymn. 10 Cathem. vers. 40.<br />
20 Esto es lo que dijo: Ante Hadriani aut Antoninorum tempora non apparet hoc vocabulum habitaculum in<br />
usum inductum; post multi usurparunt etiam profani scriptores, Pal<strong>la</strong>dius, G<strong>el</strong>lius, Solinus, Ammianus. Cf. PL<br />
59, 879.<br />
21 Tractantem, verbum ecclesiasticum. Vi<strong>de</strong> comm. Prud. 13 Perist. 101.<br />
22 Tractare episcopale verbum est, quorum sermones tractatus peculiariter vocantur. Cf. PL 60, c. 579.<br />
23 Devotus, <strong>de</strong>ditus, addictus, voto consecratus: quo sensu ab optimis scriptoribus haec vox usurpatur. Pro pio,<br />
r<strong>el</strong>igioso verbum est proprium Christianorum, Arnobii, Lactantii, Pru<strong>de</strong>ntii, Hieronymi et aequalium, ac multo<br />
magis posteriorum.<br />
24 Solicitet: Sed i<strong>de</strong>m verbum in simili argumento apud Pru<strong>de</strong>ntium, et Columbanum, ut leges in not. ad v. 683,<br />
h. l.<br />
372