01.11.2014 Views

XX. mendeko euskal literatura - Etxepare, Euskal Institutua

XX. mendeko euskal literatura - Etxepare, Euskal Institutua

XX. mendeko euskal literatura - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

58 kausi ditzakegu erreferentzia eta aipuz beteriko liburu<br />

honetan. Izan ere, liburuaren hitzaurrean esaten<br />

den bezala, <strong>literatura</strong> oro finean meta<strong>literatura</strong><br />

baita. Marinel zaharrak liburuak Izuen gordelekuetan<br />

barrena liburuko hainbat poema berreskuratu<br />

zituen, kartzelan eta ihesaldian idatzitako poemak<br />

eskain tzearekin batera. Ahots ezkorra da nagusi<br />

bertan, eta aurreko liburuaren intertestualitate nabarmena<br />

baztertuz, <strong>literatura</strong>k ahal duenari buruzko<br />

eszeptizismoa da nagusi. Gulliverren Bidaiak liburuko<br />

perpaus bat parafraseatzen du Hnuy illa nyha majah<br />

yahoo poemategiaren izenburuak, “zaindu zaitez, lagun”<br />

esan nahi duen perpausa hain justu. Poetaren<br />

ibilbide literario guztian hain presente dagoen heriotzaren<br />

gaiaz gain, deserriarena da, ezbairik gabe,<br />

Juan Mari Lekuona<br />

liburu honetan nabarmentzen dena.<br />

Izagirrek Itsaso ahantzia (1976), Oinaze zaharrera<br />

(1977) eta Guardasola ahantzia (1978) idatzi zituen<br />

abangoardismoko lehen aldian. Hamar urtean libururik<br />

argitaratu gabe egon ondoren, Balizko erroten<br />

erresuma (1989) kaleratu zuen, Josu Landaren iritziz<br />

“manifestu militantea” dena. Hurrengo poemategiak,<br />

Non dago Basques’ Harbour? (1997), gai edo<br />

sinesmen jakin bati lotu gabe, gizakiak ongi sustraituta<br />

dituen hainbat sentimendu adierazten ditu: aberria,<br />

maitasuna eta beldurra, besteak beste. Poema<br />

guztiak poetaren bizitzari lotutako alegiazko portu<br />

batean kokatuta daude.<br />

<strong>XX</strong>. <strong>mendeko</strong> bigarren erdialdeko poeten artean<br />

bi emakumezko nabarmendu behar ditugu: Amaia<br />

Lasa eta Arantxa Urretabizkaia. Bere lehen poemak<br />

1971n eman zituen argitara Amaia Lasak (Getaria,<br />

1948), Mikel anaiarekin batera, eta Geroaren arpegia<br />

(2000) izeneko liburuan daude bilduta. Lasak ikuspegi<br />

feminista eta femeninoa ekarri zuen <strong>euskal</strong> poesiara,<br />

iruditeria konstante eta primarioaz (itsasoa, lurra,<br />

haizea) baliatuta, eta hizkuntza zuzena, inolako itzulingururik<br />

gabekoa, erabiliz. Bere poemek bizitzaren<br />

alde guztiak jorratu dituzte, eta egilearen eskubide<br />

sozial eta politikoekiko konpromisoa erakusten dute.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!