haren-deelrapport2-dewegnaarharen

Aanbevelingen
1. Juist bij een zo onbekend fenomeen als de mobilisatie voor een evenement via sociale media
moet er een helder communicatiebeleid zijn. Zelfs geen communicatie kan dan beter zijn dan
onduidelijke communicatie. In deze zin kunnen er vraagtekens gezet worden bij de overigens
goedbedoelde houding van de gemeente Haren om ‘open en transparant’ te communiceren.
2. Communicatiestructuur en communicatiestrategie kunnen niet op het laatste moment
geïmproviseerd worden zoals in Haren gebeurd is. Nu het evenement eenmaal gepasseerd is, en
er een aantal andere pogingen tot een Project X feest ondernomen zijn, kunnen er landelijk door
teams of netwerken van deskundigen (zie beneden) betere inschattingen gemaakt worden van
dit soort evenementen. Die schattingen moeten lokaal natuurlijk nog wel bevestigd worden.
Daar kan doorgaans beter beoordeeld worden of een bepaald evenement echt problematisch is
en wat er gedaan kan worden om het niet uit de hand te laten lopen. Er dient voorkomen te
worden dat er voortdurend alarm gegeven wordt met onmiddellijke politie-inzet ter plaatse.
Men dient helder, eenduidig en niet afwachtend te communiceren over te nemen maatregelen
en consequenties van het niet naleven van verordeningen. Als dit niet gebeurt nemen het
publiek en de media de interpretatie van de gebeurtenis of het evenement over, zoals in dit
geval gebeurd is.
3. De autoriteiten kunnen de sociale media zowel monitoren als hierin interveniëren. Het eerste
gebeurt al op grote schaal, maar het tweede niet. Het monitoren kan het beste in een landelijk
netwerk van deskundigen en betrokken diensten plaatsvinden, maar eventuele acties naar
aanleiding van risico’s aangetroffen bij de monitoring kunnen zoals gezegd het beste lokaal
plaatsvinden.. Daar kunnen bepaalde groepen en personen ook aangesproken worden op hun
gedrag. Het zojuist gesuggereerde landelijke netwerk zou moeten bestaan uit meerdere
disciplines: van open bronnenonderzoekers met sociale media-expertise,
opsporingsambtenaren en juristen die weten wat binnen deze media toegestaan is en waneer de
Officier van Justitie ingeschakeld moet worden tot gedragswetenschappers en mensen met
inhoudelijke kennis van onder meer nationale evenementen, voetbal, festivals en jeugdcultuur.
4. Autoriteiten moeten zich echter ook niet blindstaren op de sociale media. Het op waarde
schatten van online fenomenen en met name hoe die zich verhouden tot fysieke mobilisatie is
ingewikkeld en kent duidelijke beperkingen. Daarom is het essentieel om inzichten uit de sociale
media een context te geven aan de hand van lokale kennis. Alleen maar tellen hoeveel
aanmeldingen er zijn op een evenement is bijvoorbeeld onvoldoende om in te kunnen schatten
hoeveel mensen er daadwerkelijk komen. Alleen maar kijken wat men online zegt geeft
eveneens een onbetrouwbaar beeld. Het daadwerkelijk gedrag kan heel anders uitpakken.
5. aandacht voor en de strategie ten aanzien van de sociale media en ICT in het algemeen moeten
hoog belegd worden in het management van de politie en het openbaar bestuur. Het zijn
centrale strategische taken geworden. Zij moeten niet enkel overgelaten worden aan
uitvoerende communicatieafdelingen en netwerkteams ofschoon daar wel veelal ambtenaren
met kennis van zaken werkzaam zijn. In het inrichtingsplan voor de Nationale Politie moet hier
aandacht aan besteed worden.
COMMISSIE ‘proJeCt X’ HareN | 123