haren-deelrapport2-dewegnaarharen

Het is allemaal begonnen met een ondervraging door Trouw van woordvoerders van de gemeente.
Direct daarna was de (eerst potentiële, later echte) noodverordening een belangrijke aanzet tot
berichtgeving. Vervolgens haalde de stelling van burgemeester Bats (“Er is hier geen feest”) bijna alle
media. Daarna werd door de media vooral doorgevraagd op de te verwachten politie-inzet. De
laatste dag voor ‘Haren’ ging het onder meer ook over de vraag of er een alternatief feest zou
komen.
Van de ondervraagde media hadden vooral het Dagblad van het Noorden, RTV Noord, NRC
Handelsblad en NOS-Nieuws (met opzet) veel aandacht voor de rol van de autoriteiten. “Het feit dat
de lokale autoriteiten zich duidelijk zoveel zorgen maakten, zoals ik al zei, dat was voor ons ook extra
aanleiding om alert te gaan worden. We hebben natuurlijk het de eerste dag heel bescheiden
gebracht, met een klein berichtje. We zijn er pas meer aandacht aan gaan besteden op het moment
dat de burgemeester actief naar buiten wilde treden.” (Jeroen van der Kris, NRC Handelsblad). Uit het
overgrote deel van de interviews blijkt hoezeer de onduidelijke en tegenstrijdige berichtgeving vanuit
de lokale autoriteiten de massamedia opgevallen is. Terwijl de woordvoerders van deze autoriteiten
de mobilisatie en de aandacht voor Haren wilden afremmen hebben zij deze door de wijze van hun
berichtgeving juist versterkt. Sommige redacteuren kregen argwaan zoals de hiervoor geciteerde
redacteur van RTV Drenthe.
Hoofdstuk 8 gaat dieper in op het communicatiebeleid van de autoriteiten.
5.3.9 Reactie op een mogelijk appel van autoriteiten om geen aandacht te
besteden aan Facebook-oproepen
Tenslotte zijn in de interviews nog twee meningsvragen voorgelegd aan de redacteuren. De eerste
ging over hun reactie op mogelijke oproepen van de autoriteiten om geen of minder aandacht te
besteden aan Facebook oproepen als die voor Haren. Dit heeft zich namelijk in de week na ‘Haren’
een aantal keren voorgedaan wanneer lokale politie de plaatselijke krant en omroep ging bellen als
er bij hen ook een Project X-feestje aangekondigd werd. Met het verzoek om daar niet teveel
aandacht aan te besteden.
Het overgrote deel van de redacteuren zou nadrukkelijk niet op deze uitnodiging ingaan. “Wij zijn
niet het verlengstuk van de handhavers van de openbare orde. (.) Wij berichten wat er gebeurt in de
samenleving. En daar moet iedereen zijn eigen afweging in kunnen maken.” (Dick van Bolhuis,
Dagblad van het Noorden).
De meerderheid van de redacteuren zou het overigens wel serieus in overweging nemen. “Daar is
dus geen vast ‘ja’ of ’nee’ antwoord op, want het zal altijd gaan om de omstandigheden van dat
moment. Maar wat ik net beschreef: er ontstonden er nog een paar (Project X) feesten, en daar
hebben we, laat ik zeggen, iets meer bekeken: hoe ontwikkelt het zich. Dus weer het punt: maak je
het groot of maak je het niet groot? (.) Er waren berichten over een enkele plaats, die plaats kan ik
niet reproduceren, waar mensen ook probeerden zo’n feest te krijgen, en dat wij dan een bericht
aanmaakten zonder de plaatsnaam te noemen, en dat was vanwege de overweging die ik net gaf. (.)
Ik doe dat vanuit mijn journalistieke maatschappelijke verantwoordelijkheid” (Marcel Gelauff,
NOS-Nieuws).
Uit de antwoorden blijkt dat ‘Haren’ duidelijk invloed heeft gehad op de berichtgeving over
gelijksoortige oproepen daarna: “Op een gegeven moment kregen wij snel veel van dit soort
oproepen, waardoor de nieuwswaarde al snel minder werd. (.) En ik had als eindredacteur al snel de
COMMISSIE ‘proJeCt X’ HareN | 66