'Onaktiewe' Alexkor-trust striem hupstoot vir Namakwaland se
'Onaktiewe' Alexkor-trust striem hupstoot vir Namakwaland se
'Onaktiewe' Alexkor-trust striem hupstoot vir Namakwaland se
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
If you think you are too small to<br />
make a difference, try sleeping with<br />
a mosquito.<br />
Namakwa Boerdery<br />
„n Groener Toekoms <strong>vir</strong> <strong>Namakwaland</strong><br />
Ons eie groen ekonomie. VIR BAIE jare het die ekonomie in <strong>Namakwaland</strong><br />
grootliks berus op mynbou en veeboerdery.<br />
Gedurende die laaste paar jare het die mynbou aktiwiteite, onder andere die myn<br />
van koper en diamante, noemenswaardig afgeneem.Beide die bronne is nou baie<br />
skaar<strong>se</strong>r as voorheen, omdat dit of uitgemyn is of omdat neerslae so diep lê dat dit nie<br />
ekonomies haalbaar is om gemyn te word nie.<br />
Dui<strong>se</strong>nde men<strong>se</strong> in <strong>Namakwaland</strong> is voorheen deur die myne in diens geneem en honderde besighede het onstaan en bestaan om in die<br />
myne <strong>se</strong> behoeftes aan produkte en dienste te voorsien. Met die afskaal van die mynbedrywighede is daar dus nou ‗n reu<strong>se</strong> leemte in die ekonomie<br />
van <strong>Namakwaland</strong>. Buiten die leemte is daar ook baie skade aan die omgewing aangerig as gevolg van myn aktiwiteite,<br />
wat veroorsaak dat die veld in baie gebiede nie eens <strong>vir</strong> veeboerdery aangewend kan word nie. Oor die jare het veeboerdery in <strong>Namakwaland</strong>, asook<br />
die verbouing van gewas<strong>se</strong>, ook sy tol ge-eis. Baie gebiede is oorbewei en kan lank nie meer die hoeveelheid vee dra wat dit in vroeër jare kon nie.<br />
Die verbouing van gewas<strong>se</strong> in plekke waar die reënval dit toelaat, soos die Kamiesberg, het ook tot gevolg dat die baie vleilande in die gebied<br />
beskadig is en dat die uiters skaars en unieke plantegroei, die Kamiesberg Graniet Renosterveld, 95% vernietig is. Net soos elder in die wêreld het<br />
<strong>Namakwaland</strong> <strong>se</strong> ekonomie ook berus op die ongebreidelde ontginning van bronne sonder enige visie oor wat die gevolge daarvan sal wees in die<br />
toekoms.<br />
Hoe nou gemaak met ons ekonomie? Is daar iets wat <strong>Namakwaland</strong> ‗n tweede kans kan gee, <strong>vir</strong> men<strong>se</strong> werk kan skep en besighede rede gee<br />
om voort te bestaan? Daar is inderdaad.<br />
As gevolg van <strong>Namakwaland</strong> <strong>se</strong> unieke en waardevolle natuurlike bates, trek die area al <strong>vir</strong> jare bewaarders en word daar vele bewaringsprojekte in<br />
die gebied aangetref. Een hiervan is die Biodiversiteit en Rooivleis Inisiatief, ‗n projek wat deur Con<strong>se</strong>rvation Suid Afrika befonds en bedryf word in<br />
samewerking met die plaaslike boere van die Kamiesberg. In die BRI werk boere en CSA saam om volhoubare<br />
boerdery toe te pas en om op so ‗n wy<strong>se</strong> die natuurlike ekosisteme <strong>se</strong> dienste, wat ook ‗n groot ekonomie<strong>se</strong> waarde het, te bewaar.<br />
‗n Veeverminderingskema is in werking gestel met die gemeenskaplike lede van die BRI, aangesien ‗n studie van die Landbou Navorsingsraad<br />
getoon het dat daar baie meer vee in die area is as wat die gebied in werklik kan onderhou. Gesonde weiding is een van die sleutel faktore <strong>vir</strong><br />
volhoubare boerdery. Sonder genoeg en gesonde weiding kan ‗n veeboer uiteindelik nie bestaan nie. Om gesonde weiding te hê is dit noodsaaklik<br />
om die aantal diere op die grond te beperk tot dit wat die grond kan dra sonder om kwaliteit te verloor. Die veeverminderingskema help boere hiermee<br />
en alhoewel al die kreukels nog nie uitgestryk is nie, werk CSA en die boere saam om die beste oplossings te vind <strong>vir</strong> die probleem van oorbeweiding.<br />
CSA het ook vroeêr in die projek ‗n vennootskap met Werk <strong>vir</strong> Vleilande gevorm om vleilande in die Kamiesberg te restoureer. Vleilande bied ‗n groot<br />
hoeveelheid natuurlike dienste as hulle in ‗n goeie toestand is. Water word geberg deur vlei-lande, die plantegroeiverhoed erosie en die wegspoel van<br />
waardevolle bogrond, dit suiwer water, verskaf weiding enboumateriaal en is ‗n toevlug <strong>vir</strong> baie spesies waarvan sommige bestuiwers is waarop<br />
boere ook staatmaak om plante te bestuif sodat saad gevorm kan word en daar weiding <strong>vir</strong> die vee kan wees. Sommige medisinale plante groei ook<br />
in vleilande. Deur vleilande te herstel, word die natuurlike dienste weer geaktiveer en dra dit by tot die welstand van veeboere in die omgewing.<br />
CSA en die BRI is dus goeie voorbeelde van die vestiging van ‗n groen ekonomie in <strong>Namakwaland</strong>. Dit bewaar en herstel die natuurlike bates wat die<br />
basis vorm van ‗n groen ekonomie. ‗n Ander manier waarop hierdie inisiatief ‗n bydrae lewer tot die groen ekonomie is dat dit werk verskaf aan<br />
plaaslike men<strong>se</strong>. CSA <strong>se</strong> hele <strong>Namakwaland</strong> Groen Ekonomie Demonstrasie span bestaan uit <strong>Namakwaland</strong>ers, wat deur die organisasie in diens<br />
geneem word om die program uit te rol. In Leliefontein <strong>se</strong>lf is daar ook persone wat in diens geneem is deur CSA om te help met die monitoring van<br />
die rentmeesterskap ooreenkomste.<br />
Werk <strong>vir</strong> Vleilande verskaf ook werk <strong>vir</strong> ‗n noemenswaardige getal men<strong>se</strong> van <strong>Namakwaland</strong>. As deel van ‗n rentmeesterskap ooreenkoms<br />
met die Kamiesberg Munisipaliteit en die Garies Grondgebruikers Vereniging, het CSA op Roodebergskloof ‗n paar jaar gelede ‗n wandelpad teen die<br />
berg op aangelê. CSA en die Kamiesberg Munisipaliteit het toe begin om ‗n bergresies geleentheid van stapel te<br />
stuur, die Flower Power Run, wat nou jaarliks plaasvind. Die eerste jaar was daar skaars 50 deelnemers en teen laasjaar het die geleentheid<br />
so gegroei dat meer as 150 persone deelgeneem het. ‗n Bord kos word by die prys van die kaartjie ingesluit en dit beteken dat plaaslike men<strong>se</strong> kos<br />
kan voorberei waarvoor hulle dan betaal word. Die geleentheid genereer ook inkomste deur die kaartjies wat verkoop word.<br />
Die bieërs<br />
Die Kookskerm inisiatief is nog ‗n voorbeeld van groen ekonomie<strong>se</strong> aktiwiteite – niks word uit die natuur gehaal nie en tog genereer dit ‗n<br />
inkomste <strong>vir</strong> men<strong>se</strong>. Plaaslike vroue kook kos <strong>vir</strong> toeriste wat graag ons heerlike tradisionele kos<strong>se</strong> wil eet en so word toerisme ook ‗n deel<br />
van die ekonomie. Soos genoem is, het die mynaktiwiteite in <strong>Namakwaland</strong> die kus en die veld in daardie omgewing in baie gebiede in bedenklike<br />
toestand gelaat. Myne word volgens die wet verplig om restourasie werk te doen. NRI, ‗n omgewingsrestourasie maatskappy en vennoot van CSA het<br />
‗n kontrak met De Beers <strong>Namakwaland</strong> verkry om plaaslike men<strong>se</strong> op te lei in die doen van omgewingsrestourasie. Met NRI <strong>se</strong> hulp is klein<br />
maatskappye, bestaande uit plaaslike persone, gevorm en is die men<strong>se</strong> in die maatskappy opgelei in effektiewe restourasiemetodes.<br />
Op hulle beurt, het De Beers weer een van die maatskappye gekontrakteur om die restourasie werk <strong>vir</strong> De Beers te doen.Op die manier word die<br />
herstel van die omgewing ook deel van ‗n groen ekonomie. Die SKEPPIES program is nog ‗n voorbeeldvan die ontwikkeling van ‗n groen ekonomie.<br />
Deur die SKEPPIES program, verskaf CSA befondsing aan plaaslike entrepreneurs om besighede te ontwikkel en te vestig wat <strong>vir</strong><br />
plaaslike men<strong>se</strong> ‗n inkomste kan bring, maar ter<strong>se</strong>lfdertyd ook op so ‗n wy<strong>se</strong> bedryf word dat dit nie die natuurlike bronne van die omgewing uitput<br />
nie. ‗n Goeie voorbeeld hiervan is die groep in Steinkopf wat kraalbos kon<strong>se</strong>ntraat koop van kraalbos wat op ‗n volhoubare wy<strong>se</strong> ge-oes word. Daar is<br />
vele moontlikhede <strong>vir</strong> die ontwikkeling van ‗n groen ekonomie in <strong>Namakwaland</strong>. Bewaring van ons natuurlike kapitaal, die ekosisteme waarop ons<br />
staatmaak, skep nie alleen werk nie, maar help ons om minder uitgawes aan te gaan om dit te vervang. Goeie weiveld beteken ‗n goeie inkomste uit<br />
vee en minder voer wat gekoop moet word. Skoon en genoeg water bespaar op vervoer van water in die gebied in en duur pypleidings. Herstel van<br />
beskadigde gebiede skep werk en ‗n af<strong>se</strong>tgebied <strong>vir</strong> ander produkte en dienste. Toerisme bring<br />
elke jaar <strong>vir</strong> ‗n paar weke ook ‗n inkomste. Daar is nog baie ander moontlikhede soos besighede wat kan ontstaan om in skoon energie, soos wind- en<br />
son energie, te voorsien, besighede wat toerusting verskaf om boere van omgewingsvriendelike skadedoenende diere toerusting te voorsien,<br />
opleidingsfasiliteite wat grondgebruikers oplei in volhoubare grondbestuurspraktyke en nog baie meer. Met die nodige ondersteuning van die regering<br />
, innoverende denke en die samewerking tus<strong>se</strong>n bewarings organisasies en plaaslike men<strong>se</strong>en besighede kan <strong>Namakwaland</strong> sonder twyfel die ou<br />
ekonomie vervang met ‗n nuwe, vriendeliker en meer volhoubare groen ekonomie. ‗n Ekonomie wat nooit sy bronne uitput nie, maar dit waardeer <strong>vir</strong><br />
die bydrae wat dit maak in natuurlike dienste en wat die omgewing bewaar om die aanhoudende verskaffing van daardie dienste te ver<strong>se</strong>ker.<br />
(Veepos)<br />
26<br />
Take calculated risks. That is quite<br />
different from being rash.<br />
◄Foto deur © NRI:<br />
plaaslike persone<br />
rig nette op <strong>vir</strong> die<br />
restourasie van die<br />
gedegradeerde<br />
areas in die De<br />
Beers <strong>Namakwaland</strong><br />
myngebied<br />
26<br />
26