Voorstellen tot werkelijkheid - Sjoerd van Tuinen

de westerse filosofie is niet in staat geweest het Andere of het Ver-
schil te denken zonder dit uiteindelijk weer ondergeschikt te maken
aan een identiteit, een wet of een algemeenheid […] de omgang met
de Ander noopt tot een bepaald soort passiviteit en terughoudendheid.
Oosterling 1996a: 163
Wat je zegt, ben je zelf. de beginnende henkoloog kan zich slechts verbazen
over de alomtegenwoordigheid van de performatieve tegenspraak in
het werk van Henk. die tegenspraak wordt niet zozeer geleerd, maar hartstochtelijk
gepraktiseerd. Toen de matigheid predikende Epicurus erop werd
aangesproken dat hij zat te schranzen aan een rijk gevulde dis, wierp deze
tegen: ‘Moet een wegwijzer naar Rome ook zelf naar Rome reizen?’. Aan
die uitspraak moet ik denken als ik de oproep tot ‘een bepaald soort passiviteit
en terughoudendheid’ lees in de inleiding van Henks vuistdikke proefschrift.
zijn stijl is eerder activistisch dan passief te noemen, overdonderend
in plaats van terughoudend. Als een Boeing 736 (is het toeval dat zijn
proefschrift precies zoveel pagina’s telt?) in duikvlucht tuimelen en buitelen
de excursies, entr’actes en intermezzi over en door elkaar heen. ‘Es ist
leichter gigantisch zu sein als schön’, citeert Henk op pagina 28 van zijn
proefschrift nietzsche, en de lezer kan dit slechts vol bewondering beamen.
Mateloos is ook Henks liefde voor het neologisme en de woordspeling.
Er zou een henkologisch ABC samengesteld kunnen worden, waarin
de volgende lemma’s niet zouden mogen ontbreken: anaesthetica, beeldspraak,
beroerde lezer, Dasein is design, datadandy, glokaliteit, hypokritiek,
ICTheologie, infotoom, intermedialiteit, kunst-matigheid, mediamieke
implantatie, radicale middelmatigheid, schijn-heiligheid, socioporno, spiritualitijd,
versgil, video ergo sum, ‘welzijn of niet zijn, dat is de vraag’, woorden
als daden, zelfverzekerd leven.
Of neem deze titel: ‘Waar geen wil is, is een weg’. Hier bereiken de lust tot
woordspel en de performatieve tegenspraak een hogere synthese: Henks
wil is immers mateloos. Waar een weg is, is Henks wil (zie Monomaan).
Metaforica
Wat is waarheid dus? Een mobiel leger van metaforen, metonymia’s,
antropomorfismen, kortom een som van menselijke die op
poëtische of retorische wijze zijn verheven, overgedragen en opgesierd,
en die een volk na lang gebruik als vaststaand, canoniek en
bindend voorkomen: waarheden zijn illusies waarvan men vergeten