Koop anno 2012.

Pagina 19 van 54 / V4
4.2.1 De mededelings- en informatieplicht bij consumentenkoop, mede in het licht
van de onderzoeksplicht van de koper.
Samenvattend kan gesteld worden dat bij een consumentenkoop de professionele
verkoper een zware mededelings- en informatieplicht heeft, gebaseerd op algemene
vermogensrechtelijke regels alsmede op bijzondere wettelijke bepalingen. Indien de koper
rechtens met succes een beroep zal willen doen op zijn remedies bij non-conformiteit rust
op hem een evenzeer zware onderzoeksplicht, naast de plicht binnen bekwame tijd te
protesteren (klagen). De verplichtingen van de verkoper zijn wettelijk redelijk omgrensd
en ingevuld; de vraag welke reikwijdte de verplichtingen van de verkoper tot het
eventueel doen van nadere mededelingen en tot het doen van onderzoek hebben is
voorshands niet duidelijk ingevuld. Nader onderzoek daartoe is geboden.
5 De onderzoeksplicht van koper.
5.1 Een rechtshistorische beschrijving van de onderzoeksplicht.
De strekking van de onderzoeksplicht 37 is – evenzeer als bij het adagium caveat venditor -
het bieden van bescherming aan koper.
Caveat emptor is hier de regel: koper, weest op uw hoede. De hoofdregel is duidelijk: een
koper kan zich in principe niet beroepen op een onjuiste voorstelling van zaken (dwaling
bij koop) als hij niet eerst zélf onderzoek heeft verricht. Eens gekocht blijft gekocht, ook
als het een miskoop blijkt te zijn, de overeenkomst kan niet meer worden ontbonden,
behalve in de gevallen dat de redelijkheid en billijkheid daartoe noopt.
Het systeem dat besloten ligt in het rechtsdenken op basis van het adagium Caveat emptor
is in de loop der jaren steeds meer verlaten, aangezien kopers heden ten dage meer en
betere rechten hebben om rechtsmiddelen in te roepen bij non-conformiteit en
ondeugdelijke zaken te weigeren, terug te sturen, of bijzondere remedies in te roepen
naast de algemene regels inzake (niet-)nakoming en ontbinding. In een voorkomend geval
is mogelijk zelfs sprake van een oneerlijke handelspraktijk van de verkoper. 38
37 Hier wordt niet bedoeld het onderzoeken ingeval van een ‘koop op proef’ zoals staat opgenomen in artikelen 7:45 en 7:46 BW.
38 Zie hoofdstuk 2 over de rechtsbasis van deze remedies.