De breuk van het voorvredesverdrag van Versailles.

Amerika aan de orde van den dag zijn? Welk doel zou
het hebben om aan een Turksehen leider democratische
duldzaamheid te prediken, die zijn geheele oppositiepartij
eenvoudig heefl laten ophangen? Gruwelpropaganda
zou in den volgenden oorlog weinig succes hebben;
ze hebben er al gedurende den vrede meer dan
genoeg van gehad.
De verschillende instelling van de neutralen in aanmerking
nemende, is het praktisch onmogelijk om aan de
hoofdpropaganda dooi een leidende grondgedachte voldoende
kracht te geven. Daarom is het noodig te fabriceeren,
wat zich laat fabriceeren en het overal daar te
verspreiden waar het in aanmerking komt. De Engelsche
propagandisten zullen geen gemakkelijke taak hebben
want ze moeten het geringe ter beschikking staande
feitenmaleriaal zoo verspreiden en vervormen dal iets
doelmatigs, iets doorslaands ontstaat; maar in den
wereldoorlog hebben ze bewezen dat ze meesters zijn in
deze kunst.
Rogerson stelt zich veel voor van de Britsche invloeden
op de pers van de neutrale landen; vooral in de aan
Duitschland grenzende democratieën zou men veel van de
Engelsche propaganda afdrukken om een goed deel
daarvan naar Duiischland te laten uitlekken. De filmpropaganda
moest zich de Amerikaansche vervaardigers en
hun beheersching van de wereldfilmmarkt dienstbaar
maken.
Vooral moest men de Vereenigde Staten bewerken.
Sinds den wereldoorlog hebben de Amerikanen echter
veel geleerd; ze bemoeien zich tegenwoordig veel meer
met buitenlandsche politiek. Het volk in Amerika is nog
steeds zeer toegankelijk voor influisteringen. Men mag
echter niet uit het oog verliezen dat er in de Vereenigde
Staten nog altijd een zeker geheim wantrouwen tegen
Briltannië bestaat. Van groot belang zijn de rond 15
millioen Joden in de wereld, waarvan er minstens 5 millioen
in de Vereenigde Staten wonen.
Veel gunstiger zou de positie voor Engeland zijn, indien
Japan in den oorlog verwikkeld zou worden; want
dit zou waarschijnlijk zonder meer ook voor de Vereenigde
Staten een beweegreden zijn om aan den oorlog
deel ie nemen. Hef spreekt vanzelf dat de Engelsche
propagandisten in deze richting moeten werken; het is
hun immers ook in den .wereldoorlog gelukt om de Vereenigde
Staten tot actie, tegen Duitschland op tezweepen.
Engeland zou, als vroeger, zijn literaire grootheden en
andere mannen, die in de Vereenigde Staten een goeden
naam hebben, erheen zenden, om bij diners redevoeringen
te houden en zoodoende aan de Engelsche gezichtspunten
gelding te verschaffen. Omgekeerd moest men
zich ten volle de ideeën en ondervindingen van die Ame­
Falken-Press, Hamburg
rikanen ten nutte maken, die misschien bij de troepen der
Engelschen of hun bondgenoten dienst doen. Men moest
veel ophef van hen maken, hun onderscheidingen verleenen,
in de pers eervol gewag maken van hun namen
en hun verhalen gebruiken voor de propaganda in hun
eigen land. Ten slotte moest men de medewerking zien
ie verkrijgen van Amerikaansche krantenmenschen en
fotografen. Men moest hun vooral steeds een voldoende
grooten voorraad van „gruweltooneelen" verschaffen
voor het „gebruik in een van de weinige groote landen
waar de gruwelpropaganda, nog succes heeft."
Over Frankrijk merkt Rogerson op, dat men geen constructieve
propaganda-idee kan doorvoeren, zonder zich
van Frankrijks toeslemming te verzekeren, en daar de
wereldbeschouwingen zoo van elkander afwijken, zou
Frankrijk misschien zelden de toestemming veiieenen.
Aan den anderen kant zal men Frankrijks bondgenoten
voortdurend met propaganda moeten bewerken om hel
een riem onder het hart te steken. Frankrijk, dat altijd
wantrouwend is, zou geneigd zijn, den ernsf van de oorlogsinspanningen
van Briftannië en den omvang van zijn
verliezen in twijfel te trekken, als er niet voorldurend de
bewijzen voor geleverd worden.
Wij kregen kennis van dit veelzeggend geschrift van
Rogerson door verklaringen, die de USA-Senator N y e
te zijner tijd in den Senaat deed en die in de Vereenigde
Staten, zooals te begrijpen valt, groote verontwaardiging
ten gevolge hadden wegens den onverholen aard waarop
de schrijver de propagandistische bewerking van
Amerika aanbeval om het in den oorlog te verwikkelen.
Senator Nye legde er den nadruk op, dat hem waarschijnlijk
het eenige exemplaar van dit geschrift dat naar
de Vereenigde Staten verdwaald was, toegankelijk gemaakt
werd.
Intusschen heeft de wereld ondervonden hoezeer de
Britsche oorlogspropaganda volgens het recept van Rogerson
werkt. Wat de „bewerking" van het Duitsche volk
betreft, heeft de schrijver zelf toegegeven dat de uitzichten
op succes zeer slecht zijn. De ondervindingen
hebben dit vermoeden bevestigd.
Hoe zeer ook deze vijandelijke propaganda in hef
Duilsche volk bij voorbaat tol mislukking gedoemd is,
zoo is daarmede toch niet de gevaarlijke uitwerking op
de wereldopinie te niet gedaan. De onthullingen van de
Britsche oorlogsophifsing en haar methodes zullen er toe
bijdragen om een beeld te geven van de handlangersdiensten,
die voor den Engelschen oorlog van de overige
wereld verwacht worden.