V - Acehbooks.org

LAND EN VOLK VAN ATJEH VROEGER EN NU
sprake van een eenigszins kameraadschappelijke verhouding
tusschen vaders en hun grootere kinderen. Houdt
een zoon zich stipt aan de etiquette, dan zal hij nooit rechtstreeks
het woord tot zijn vader mogen richten, ja hem
zelfs niet vrij uit aan mogen zien. Dit hangt ook weer
samen met het merkwaardige „schaamtegevoel" of liever:
het waardeeren van iets als onbetamelijk, dat wij telkens
tegenkomen in de voorschriften, die bijvoorbeeld den
omgang regelen tusschen familieleden onderling en tusschen
een gezin met de aangetrouwde familic (Zie hoofdstuk
IV).
Wantrouwend zijn de Atjehers niet alleen tegenover
vreemdelingen, maar ook tegenover elkaar. Er zijn diverse
uitdrukkingen, die er op wijzen, dat „vertrouwen maar
alles is!" „Djandji Atjeh" bijvoorbeeld is een belofte, die
men volstrekt niet van plan is na te komen.
„Poekoel 8 Atjeh" staat gelijk met ons „om een uur of
zoo". Punktueel is de Atjeher dan ook totaal niet. Zoo
herinner ik mij een grappig staaltje uit Sigli. Het was
Koninginnedag en na de gebruikelijke samenkomst met
gelegenheid tot aanbieding van gelukwenschen zouden
eenige onderscheidingen worden uitgereikt. Tot de begiftigden
behoorde een der landschapshoofden, een brave
oude heer, in zijn goeden tijd een flink bestuurder. Alles
was behoorlijk geregeld, alleen — deze autoriteit kwam
maar niet opdagen en toen ik mijns inziens voldoende lang
gewacht had, werd dan ook de rest van het programma
afgewerkt. Van hem werd alleen het besluit voorgelezen.
Maar ziet — toen wij daarna onder een koelen dronk wat
napraatten, kwam de oude heer nog aanzetten, volstrekt
niet gehaast of van zijn stuk gebracht, omdat hij zooveel
74