V - Acehbooks.org

HET GEWEST ATJEH, ECONOMISCH BEKEKEN
Rest als slot van de inheemsche landbouw nog de
pepercultuur. Er is niets zoo nauw verbonden met
de geschiedenis van Atjeh als deze cultuur. Vermoedelijk
tusschen 1350 en 1400 door de eerste overbrengers van den
Islam in Noord Sumatra naar Samoedra van uit Britsch-
Indie overgeplant, verspreidde deze cultuur zich langzamerhand
over heel de kustvlakte van Atjeh en bracht al
heel gauw groote rijkdom voor den Sultan, door een monopolie-stelsel.
Een Portugeesche vloot werd in 1521 totaal verslagen,
toen een aanval werd gedaan door de Portugeezen op het
pas ontwikkelde rijk Atjeh, tot grooten bloei en welvaart
gekomen door den peperhandel. De commissaris van de
O.I. Compagnie, die in 1639 het atjehsche Hof bezocht,
was verstomd over de weelde, waarin men ten hove baadde,
welke rijkdom in hoofdzaak te danken was aan de
pepercultuur.
In het midden van de 17de eeuw trokken Atjehers uit
Groot Atjeh en Pidie naar de Westkust, waar eenige pepercentra
werden gesticht, welke later uitgroeiden tot de
verschillende atjehsche Landschappen aldaar.
Het atjehsche rijk begon in verval te raken, waartegenover
stond het tot grooten bloei komen van de onderhoorigheden,
wederom door den peperhandel.
Toen wij in 1873 den oorlog begonnen tegen Atjeh,
was voor ons een der grootste tegenvallers het groote aantal
vuurwapenen waarover de tegenstanders beschikten;
schatten zijn er door de Atjehers besteed geworden om
aan vuurwapenen te komen en de strijd tegen ons voort
te zetten. Al dit geld was afkomstig van den peperhandel
en het is te begrijpen dat, nadat het pleit beslist was, de
185