V - Acehbooks.org

HET BESTUUR EN DE GEESTELIJKHEID
peesche bestuursambtenaar toch nog terdege rekening
houden met de oude instellingen, gegrond
op de oude familiehuishouding.
B. De alassche volksindeeling is op een geheel andere
wijze tot stand gekomen. Bevolkt hoofdzakelijk
door bataksche en menangkabausche kolonisten,
die verschillende belangrijke gampongs stichtten,
was men op den duur gekomen tot stelsels van dorpen,
elk onder hun eigen vorst of radja; volgens de
legende zouden deze alien zonen van vorsten zijn,
die in den oertijd met hun volgelingen de moederdorpen
gesticht hadden. Eerst later krijgen wij een
verdeeling van het gebied in twee rijkjes door den
eenigen door Atjeh erkenden keudjroeen Radja
Keumala. Na afstand te hebben gedaan van zijn
bestuursmacht werd de Alasvallei in een noordelijk
en een zuidelijk rijk verdeeld, ieder staande
onder een keudjroeen als vorst, bijgestaan door 4
raadgevers, de penghoeloe si-mpat, met wereldlijke
macht bekleed over een gedeelte van het rijk, terwijl
als plaatsvervanger voor den vorst een radja
moeda werd aangesteld.
Door verspreide ligging van de gebieden der
hoofden, waarbij nog kwam, dat na de onderwerping
van het gebied door de colonne Van Daalen,
door onbekendheid met de wordingsgeschiedenis
van de rijkjes in de Alasvallei, men bij invoering
van ons bestuur de fout maakte om vooraanstaande
hoofden niet de plaats toe te kennen, die hun rechtens
toekwam, werden zoo vele moeilijkheden ondervonden,
dat men moest omzien naar een
291