V - Acehbooks.org

LAND EN VOLK VAN ATJEH VROEGER EN NU
gekost, zal hier niet rekenkundig uiteengezet worden. De
totale duur reeds van den oorlogstoestand in vrijwel het
geheele rijk over een veer tig jar en zegt veel, terwijl in
sommige streken tot op den huidigen dag een soort controle,
uitgeoefend door speciale militaire troepen, nog noodig
wordt geacht.
In de eerste plaats zou ik iets willen zeggen over het
karakter van den strijd. Bij ons zat nog in den aanvang
de gedachte voor om door een groote troepenmacht de
hoofdstad des rijks in te nemen en den Sultan daardoor
te nopen met ons een verdrag te sluiten ter erkenning
onzer heerschappij. Met deze bedoelingen trok dan in
1873 een expeditie-leger van 3600 man, van overzee aangevoerd,
tegen de hoofdstad op. Ze eindigde met onzen
aftocht en het sneuvelen van den opperbevelhebber (Generaal
Kohler). Eind van dat jaar landde wederom een expeditie,
tweemaal zoo sterk, onder Generaal van Swieten.
Sindsdien werd het bezette gebied niet meer ontruimd,
omdat hetgeen men hoopte (onderwerping van den vorst
onder „aanbreng" van zijn geheele rijk) uitbleef. Het
kerngebied van Atjeh (het dusgenaamde „Groot-Atjeh")
werd daarop tot Gouvernements-gebied verklaard. De
atjeher reageerde daarop met blijvenden tegenstand in den
vorm van een guerilla-oorlog, soms gevoerd door de heele
bevolking van een bepaalde streek, in andere gevallen
door georganiseerde benden onder leiding van geestelijke
en wereldlijke hoofden. Door het wegvallen van de nog
altijd zwakgegronde territoriale organisatie en het leidingloos
worden van het volk, door de prediking van den
oorlog tegen de gehate ongeloovigen kregen de eersten,
de zoogenaamde „oelama's", een zeer groote macht en
18