V - Acehbooks.org

ATJEH'S GESCHIEDENIS
aldaar, dan had Holland te zorgen, dat er genoegdoening
kwam, ook al waren reeds eerder alle mogelijke stappen
gedaan.
Een politie-dienst in Atjeh organiseeren ging niet, want
de gevolgen zouden zoodanig zijn, dat Atjeh's politieke
zelfstandigheid er het loodje bij moest leggen. En dat
mocht niet volgens het verdrag van 1824. Zoo ontwikkelde
zich de verhouding van ons tot Atjeh tot een onhoudbare.
Men betrad over en weer elkaars gebied (waar was een
grens?), men legde wederkeerig den handel bezwaren in
den weg, men beging allerlei grofheden. Wat het buitenland
bij dit al te lijden had, blijkt uit de plundering van
vreemde schepen op atjehsch gebied. In 1844 twee engelsche
handelsvaartuigen, in 1851 een uit Napels, in 1855
weer een engelsch, in 1868 wederom. Eindelijk kwam in
1871 de oplossing voor deze moeilijkheden. Het Soematratractaat
in dat jaar met Engeland gesloten, gaf Holland
de vrije hand in Atjeh. Nog twee jaren „zagen wij het
aan", dat wil zeggen poogden wij door vertoogen betere
betrekkingen met Atjeh aan te knoopen. Ingegrepen werd
eerst in 1873, want toen bleek, dat Atjeh zich in verbinding
stelde met buitenlandsche mogendheden als Turkije,
Frankrijk, Amerika en Italie. Dat ingrijpen beteekende
toen echter meteen oorlog!
Voor het laatst hadden wij nog gepoogd een botsing te
vermijden door het zenden van een missie in begin 1873,
doch toen de onderhandelingen op niets uitliepen, werd
onmiddellijk daarop de oorlog verklaard (26 Maart 1873).
Zooals men weet eindigde deze met de onderwerping van
het rijk Atjeh. Welk een inspanning, een offers aan goed
en bloed deze rampzalige strijd aan beide partijen heeft
Land en volk van Atjeh 2 17