V - Acehbooks.org

LAND EN VOLK VAN ATJEH VROEGER EN NU
4). Zoutwinning. Waar Atjeh buiten het zoutregiegebied
valt, is het begrijpelijk, dat de voor den Atjeher van
oudsher bekende zoutwinning, nog altijd plaats vindt en
voor enkele streken, zooals in Sigli en Bireuen een belangrijke
bron van inkomsten voor de strandbewoners oplevert.
Reeds eerder werden enkele woorden gezegd omtrent
de cooperatie, die zich ontwikkeld heeft tusschen de zoutzieders
en de klappertuinbezitters in het landschap Peusangan.
De eenvoudigste vorm van zoutwinning is die, zooals
ze in Groot-Atjeh plaats vindt door het zeewater bij vloed
een zouterf te laten binnenstroomen en door zonnewarmte
het water te laten verdampen, waarbij het zout uitkristalliseert.
Het op deze wijze gewonnen zout is nooit zuiver
wit. Een tweede manier van zoutwinning, zooals ze op
de Westkust wordt beoefend, waar het land meestal door
een breede zoutstrook van de zee gescheiden wordt en het
dus niet mogelijk is om zouterven aan te leggen, is zeewater
in groote ijzeren pannen zoolang te koken, totdat
al het water verdampt is en het gekristalliseerde zout overblijft.
De beste manier, zooals o.a. in Peusangan gebruikelijk,
is de navolgende: De bovenste laag van de zouterven wordt
afgeschept en op een stellage tot afgeknotte kegelvormige
heuvekjes opgehoopt. Men giet daarna water op deze
massa, dat bij het naar beneden sijpelen het zout oplost.
Deze zoutoplossing wordt nu in groote ijzeren pannen opgekookt
tot al het water verdampt is. Waar de aarde tevens
als filter dienst gedaan heeft, is het op deze manier gewonnen
zout wit van kleur, terwijl de smaak ook belangrijk
beter is.
220