05.09.2013 Views

De formule van Euler in reguliere polytopen - KNAW Onderwijsprijs

De formule van Euler in reguliere polytopen - KNAW Onderwijsprijs

De formule van Euler in reguliere polytopen - KNAW Onderwijsprijs

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

8. Gegeneraliseerde <strong>formule</strong> <strong>van</strong> <strong>Euler</strong><br />

§8.1 Formule <strong>van</strong> <strong>Euler</strong> <strong>in</strong> elke dimensie<br />

In de vorige paragraaf hebben we een verband gelegd tussen het aantal vertices, ribben, polygonen<br />

en polyhedra <strong>van</strong> een vierdimensionale polytoop. Daarvoor is de <strong>formule</strong> <strong>van</strong> <strong>Euler</strong> al aangetoond<br />

voor polyhedra. Wij zullen nu een algemeen verband afleiden tussen de elementen <strong>van</strong> <strong>polytopen</strong>,<br />

dat <strong>in</strong> elke positieve gehele dimensie geldt. We weten de <strong>formule</strong>s voor lijnstukken , polygonen<br />

, polyhedra en polychora . Voor deze <strong>polytopen</strong> geldt respectievelijk:<br />

(1) N0 = 2,<br />

want een lijnstuk heeft 2 e<strong>in</strong>dpunten.<br />

(2) N0 – N1 = 0,<br />

want een polygoon heeft net zoveel vertices als ribben.<br />

(3) N0 – N1 + N2 = 2,<br />

want voor een polyhedron geldt de <strong>formule</strong> <strong>van</strong> <strong>Euler</strong>.<br />

(4) N0 – N1 + N2 – N3 = 0,<br />

zoals <strong>in</strong> het vorige hoofdstuk aannemelijk is gemaakt, geldt deze <strong>formule</strong> voor alle polychora.<br />

<strong>De</strong>ze <strong>formule</strong>s zijn te generaliseren tot:<br />

(1) N0 – N1 + N2 – ... ∓ Nn-1 ± Nn = 1<br />

(2) N-1 – N0 + N1 – ... ± Nn-1 ∓ Nn = 0<br />

(3) N0 – N1 + N2 – ... + (-1) n-1 Nn-1 = 1 – (-1) n<br />

Al deze <strong>formule</strong>s houden exact hetzelfde <strong>in</strong>, en elk <strong>van</strong> deze <strong>formule</strong>s is dus bewezen als één <strong>van</strong> de<br />

<strong>formule</strong>s bewezen is. We zullen ons de rest <strong>van</strong> dit hoofdstuk bezighouden met het bewijzen <strong>van</strong><br />

<strong>formule</strong> (2) voor families <strong>reguliere</strong> <strong>polytopen</strong> en (1) voor de algemene situatie.<br />

§8.2 <strong>De</strong> gegeneraliseerde <strong>formule</strong> <strong>van</strong> <strong>Euler</strong> <strong>in</strong> families <strong>reguliere</strong> <strong>polytopen</strong><br />

Om een algemene <strong>formule</strong> af te leiden voor het aantal alle k-dimensionale deel<strong>polytopen</strong> <strong>in</strong> een<br />

simplexen, kruis<strong>polytopen</strong> en hyperkubussen, is er enige kennis vereist <strong>van</strong> het b<strong>in</strong>omium <strong>van</strong><br />

Newton. Het b<strong>in</strong>omium <strong>van</strong> Newton is een simpele <strong>formule</strong>, waarmee de macht <strong>van</strong> de som <strong>van</strong><br />

twee getallen kan worden uitgedrukt <strong>in</strong> een som <strong>van</strong> termen waar<strong>in</strong> de machten <strong>van</strong> de grootheden<br />

afzonderlijk voorkomen. 25<br />

<strong>De</strong> macht <strong>van</strong> elke 2 getallen kan worden uitgedrukt <strong>in</strong> een dergelijke som op de onderstaande<br />

manier<br />

( )<br />

( )<br />

In het algemeen geldt dat<br />

( ) (<br />

) (<br />

) (<br />

25 http://mathworld.wolfram.com/B<strong>in</strong>omialTheorem.html, geraadpleegd op 5 januari 2011<br />

26 Coxeter, Regular Polytopes, blz. 128<br />

) (<br />

) ∑ (<br />

§8.2.1 <strong>De</strong> simplex<br />

We hebben voor het aantal αk’s <strong>in</strong> αn de volgende <strong>formule</strong> gevonden<br />

dus (<br />

(<br />

),<br />

), (<br />

), (<br />

), (<br />

), ..., (<br />

)<br />

). Wat opvalt is dat deze<br />

getallen overeenkomen met de coëfficiënten <strong>van</strong> <strong>in</strong> de macht ( ) . 26 Er geldt namelijk<br />

dat<br />

Hoofdstuk 8: <strong>De</strong> gegeneraliseerde <strong>formule</strong> <strong>van</strong> <strong>Euler</strong><br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!