ARGUS fotoJAARboek 2012

Biologe Debbie Eraly werkt voor de ngo Groenhart
en is betrokken bij Transitie Initiatief Gent.
Biologe Debbie Eraly is betrokken bij twee bijzondere initiatieven. Groenhart ondersteunt lokale gemeenschappen in Zuid-Amerika om duurzaam met
hun omgeving om te gaan met een focus op bos. Transitie Initiatief Gent is een lokale Gentse beweging waarbij mensen de handen in elkaar slaan om
hun wijk voor te bereiden op een wereld met minder olie, met stadslandbouw en een gemeenschap waarin mensen mekaar helpen met voedselvoorziening,
klussen en mobiliteit.
Alhoewel Groenhart zich vooral op het Zuiden concentreert en transitie een heel lokale aangelegenheid is, loopt er een rode draad door Debbies
bezigheden. ‘De grens tussen werk en vrijwilligerswerk is sowieso vaag ,’ zegt ze. ‘Ik wil me alleen bezighouden met dingen waar ik kan achter staan.
Transitie is een lokale beweging, alhoewel we beseffen dat wat we lokaal doen ook zijn impact heeft op het milieu en het klimaat in het Zuiden. Sinds
mijn studies biologie heb ik me altijd aangetrokken gevoeld door Zuid-Amerika. Daar word je geconfronteerd met een heel andere problematiek, die
op zijn beurt weer gelinkt is aan onze situatie hier. Een groot verschil is dat er ginds nog veel meer natuur en bos is waar mensen nog echt in leven.
We kunnen er met het Transitie Initiatief zeker inspiratie opdoen over hoe je beter in evenwicht met de natuur en je omgeving kunt leven, zij het dan
in onze verstedelijkte maatschappij. Maar als ik één rode draad in beide initiatieven moet kiezen, dan is het de drang om iets goeds te doen voor de
wereld, om het even zwaar uit te drukken.’
Groenhart
De ngo Groenhart viert dit jaar zijn tiende officieuze verjaardag: de eerste projecten vonden plaats in 2002. Vanaf 2003 is er sprake van een aparte
ngo, opgericht door een aantal bevlogen bio-ingenieurs met een hart voor de wouden van Zuid-Amerika. Groenhart groeide uit het Vlaams Fonds
voor Tropisch Bos, maar beschikt ondertussen ook over andere financiers, zowel overheden als bedrijven. ‘We werken rond bos in de ruime zin en
zetten projecten op met lokale partners,’ legt Debbie uit. ‘We hebben geen coöperanten ter plaatse. We vinden het belangrijk dat de mensen zelf
het heft in handen nemen en hun bos duurzaam beheren, altijd met oog voor de lokale bevolking. We kiezen dan ook niet voor pure conservatie,
waarbij een bos wordt afgeschermd, maar voor een gebruiksbos waar mensen op een duurzame manier van kunnen leven. In het Noorden zijn we
sinds twee jaar ook actief met bewustwordingsprojecten. Zo zetten we een educatief programma op touw voor leerlingen houtbewerking over
duurzaam hout en de impact van niet-duurzaam beheer op klimaat en milieu. Daarnaast werken we sinds kort ook met lagereschoolkinderen die
via een artistiek traject leren over het belang van bos in het zuiden en het noorden.’
In het Zuiden bestaat de grote uitdaging erin trajecten op te zetten waarbij bos duurzaam wordt gebruikt en de meerwaarde zoveel mogelijk in
de gemeenschap blijft, legt Debbie Eraly uit. Daarvoor wordt onder andere gewerkt met het FSC-label. Het hout is in deze gevallen afkomstig uit
niet-aangeplante, gemeenschapsgecertificeerde bossen, waarin op duurzame wijze selectief gekapt wordt. Daarnaast zet Groenhart ook projecten
op rond agroforestry, gemeenschapsbeheer van reservaten, duurzaam gebruik van niet-houtige bosproducten en herbebossingsprojecten. Met alle
projecten wordt zo ook getracht een dam op te werpen tegen ondoordachte houtkap, zowel de grootschalige industriële houtkap om bijvoorbeeld
plaats te maken voor monocultuurplantages, als de traditionele slash en burn om nieuwe landbouwlanden vrij te maken die al na enkele jaren niet
meer productief zijn.
In de projecten van Groenhart wordt gestreefd naar een symbiose tussen bos en mens. Bestaande bossen zijn krachtige ecosystemen van bomen,
planten, dieren en micro-organismen, waarin voedingsstoffen wederzijds worden geruild en waarin niets verloren gaat. In een goed functionerend
ecosysteem wordt een surplus gecreëerd, dat de mens kan oogsten zonder het evenwicht te verstoren. Soms treedt de kleine ngo in het strijdperk
75 |